Büyük Taarruz ile Nablus Muharebesi’nin Karşılaştırmalı Nicel Analizi

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 100. Yılında Kocatepe-Büyük Taarruz Özel Sayısı, 86 - 95, 28.11.2022

Onur Köse

https://doi.org/10.32709/akusosbil.1144058

Öz

Büyük Taarruz, 26 Ağustos 1922 tarihinde Türk birliklerinin Yunan birliklerini kuşatıp bir kısmını imha etmesiyle sonuçlanan başarılı bir imha muharebesidir. Bu imha muharebesinin başarılı olmasında süvarilerin sızma hareketi, ordunun gizlice Afyonkarahisar güneyine kaydırılması, topçu birliklerinin etkili atışları gibi sebepler gösterilebilir. Nablus Muharebesi de 19 Eylül 1918’de Britanya ordusunun Osmanlı birliklerini kuşatıp imha etmesi ve kuzeye sürmesiyle sonuçlanan başarılı bir imha muharebesidir. Buradaki başarının sırrı ise hem süvari birliklerinin geriye sızmaları, hem sayısal üstünlüğün fazla olması hem de uçak taarruzlarının yoğun olmasıyla açıklanabilir. Bu iki taarruz aynı zamanda Almanların İkinci Dünya Savaşı’nda uyguladığı yıldırım harbi taktiğinin erken dönemdeki uygulamalarıdır. Bu çalışmadaki amaç Büyük Taarruz ile Nablus Harekâtı’nı nicel verilerle karşılaştırmaktır. Bunun için her iki muharebede bulunan askeri birliklerin sayıları, sınıfları, konumları ve bulundukları coğrafyanın eğimi tespit edilmiş ve bunlar arasında bağlantılar kurularak imha muharebeleri için yeni ölçütler ortaya çıkarılmıştır. Bunun sonucunda ise Büyük Taarruz ile Nablus Muharebesi’nin stratejik olarak birbirine çok benzediği ama zorluk dereceleri arasında ciddi anlamda farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Büyük Taarruz’da Türk ordusunun büyük bir risk aldığı, asıl taarruzun yapıldığı yerde coğrafi şartların elverişsiz olduğu ve sayı avantajının olmadığı belirlenmiş, Nablus Muharebesi’nde ise riskin az olduğu, sayı üstünlüğünün her alanda hissedildiği ve düz bir araziden taarruz edildiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Büyük Taarruz, Nablus Muharebesi, Megiddo Muharebesi, Yıldırım Harbi, nicel analiz

Comparative Quantitative Analysis of the Great Offensive and the Battle of Nablus

Öz

The Great Offensive was a successful war of destruction that resulted in the Turkish troops besieging and destroying some of the Greek troops on August 26, 1922. In the success of this war of destruction; Reasons such as the infiltration of the cavalry, the secret shift of the army to the south of Afyonkarahisar, the effective firing of the artillery units can be said. The Battle of Nablus was a successful battle of extermination that resulted in the British army's encirclement and annihilation of Ottoman troops on 19 September 1918 and their drive north. The secret of the success here can be explained by the backward infiltration of the cavalry units, the high numerical superiority and the high number of aircraft attacks. These two attacks are also the early applications of the blitzkrieg tactics used by the Germans in the Second World War. The aim of this study is to compare the Great Offensive and the Nablus Operation with quantitative data. For this, the numbers, classes, locations and geographical slopes of the military units in both battles were determined and new criteria were established for the battles of destruction by establishing connections between them. As a result, it has been determined that the Great Offensive and the Battle of Nablus are very similar to each other strategically, but there are serious differences between the degrees of difficulty. It was determined that the Turkish army took a great risk in the Great Offensive, the geographical conditions were unfavorable in the place where the main attack was made, and there was no numerical advantage. In the Battle of Nablus, on the other hand, it was determined that the risk was low, the superiority of numbers was felt in all areas and the attack was made from a flat land.

Anahtar Kelimeler

Great Offensive, Battle of Nablus, Battle of Megiddo, Blitzkrieg, quantitative analysis

Kaynakça

• Altıntaş, A. (2011). Milli Mücadelede Afyonkarahisar (1919-1922). Afyonkarahisar: Afyonkarahisar Valiliği Yayınları.
• Amitabh, S. (2020). Blitzkrieg operations in World War – 2: A Perspective on Battle Strategies and Outcomes. International Journal of History and Research, 10(1), 63-74. doi:10.24247/ijhrjun20207
• Bal, R. (2006). Türk Kara Kuvvetlerinde Süvari Birlikleri (1920-1965) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Bozkurt, C. (2014). I. Dünya Savaşı’nda Filistin Suriye Cephesi’nde Nili Casusluk Örgütünün faaliyetleri. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 30(88), 89-114.
• Canlı, A. (2019). Osmanlı’dan cumhuriyete askeri ve sivil havacılık eğitimi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Çınar, B. ve Yalçınkaya, H. (2009). Blitzkrieg’in İkinci Dünya Savaşı öncesi uygulaması: Büyük Taarruz. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 5 (9), 77-96.
• Genelkurmay Başkanlığı. (1964). Türk İstiklal Harbi 5. Ankara. Genelkurmay Basımevi.
• Genelkurmay Başkanlığı. (1967). Türk İstiklal Harbi 2. K.6/1. Ankara. Genelkurmay Basımevi.
• Genelkurmay Başkanlığı. (1969). Türk İstiklal Harbi 2. K.6/3. Ankara. Genelkurmay Basımevi.
• Genelkurmay Başkanlığı. (1973). Türk İstiklal Harbi 2. K.5/2. Ankara. Genelkurmay Basımevi.
• Genelkurmay Başkanlığı. (1986). Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi Sina-Filistin Cephesi 4. K.2. Ankara. Genelkurmay Basımevi.
• Genelkurmay Başkanlığı. (1995). Türk İstiklal Harbi 2. K.6/2. Ankara. Genelkurmay Basımevi.
• Geronimo, N. (2012). Incomplete Victory: General Allenby and mission command in Palestine, 1917-1918 (Master’s thesis). U.S. Army Command and General Staff College, Kansas.
• Hatipoğlu, S. (2009). Filistin Cephesi’nden Adana’ya Mustafa Kemal Paşa. İstanbul: Yeditepe Yayınları.
• Karakaş, N. (2013). Sina-Filistin Cephesi’nde Britanya Ordusu. Tarih İncelemeleri Dergisi, 28 (1), 153-173.
• Kayalan, F. (2013), Mürsel Paşa (Bakü)’nın askeri ve siyasi faaliyetleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Kemal, C. (2013). Nablus Meydan Muharebesi’nde Mustafa Kemal. Atatürk Yolu Dergisi, 13 (51), 617-651. doi: 10.1501/Tite_0000000372
• Kinross, L. (2016). Atatürk bir milletin yeniden doğuşu (N. Sander. Çev.). İstanbul: Altın Kitaplar.
• Kurt, D. ve Korkmaz, E. (2021). Askeri arşiv belgeleri ışığında Suriye-Filistin Cephesindeki Nablus ve Katma Muharebesi’nin harp prensipleri açısından analizi. 9. Uluslararası Atatürk Kongresi, Ankara, Atam Yayınları. doi: 10.51824/978-975-17-4794-5.18
• Nedim, Ş. M. (1995). Filistin Savaşı 1914-1918. Ankara: Genelkurmay Basımevi.
• Peçanha, O. B. (2014). The ‘Palestine’ campaign in 1917-1918 from the British Perspective: enduring lessons for the contemporary environmet. R.Esc Guerra Naval Jenario, 20(2), 483-502.
• Uyar M. & Erikson J.E. (2009). A military history of the Ottoman. California: Greenwood Publishing.
• Wavell, P. (1941). The Palestine campaigns. London: Lowe and Brydone Printers.