The Effect of University Youth’s Socio-Cultural Characteristics on Their Political Consent

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 4, 1359 - 1382, 29.12.2022

Mutlu Sesli , Müşfika Nazan Arslanel

https://doi.org/10.32709/akusosbil.1023700

Öz

People have different interests, ideas and thoughts in terms of both their nature and their social and economic differences. Because of these different interests and ideas, conflict between people emerges as a natural result. One of the main reasons for this conflict is the desire to seize power. The starting point of politics lies in this conflict. Today, in modern democracies, the seizure of power is through elections. The sustainability of the system in modern democracies depends on obtaining the consent of the people at every stage of the political processes. The share of the voters' consent in the formation of their voting behavior is seen as the main criterion. Gaining the consent of the voters is the most important goal of those who want to come to power. In this case, it is an important issue for policy makers how the voters' consent is formed while voting. The study includes the examination of the demographic and socio-cultural variables of the voting behavior of the students studying at the Tokat Gaziosmanpaşa University Faculty of Economics and Administrative Sciences in the context of political consent. The fact that this study was conducted for the people, mostly Z-generation, on the subject of political consent, reveals the originality and importance of the study. In the study, the political consent scale developed by Ceylan et al. (2019) was used and analyzed with the help of the SPSS program. When the study is evaluated in general, it is seen that the participants are in voting behavior by doing research about candidates and parties and giving importance to merit. In addition, the participants are unwilling to vote for a candidate whose intentions they doubt and understand that he is lying.

Anahtar Kelimeler

Voter, consent, political consent, political culture, voting

Üniversite Gençliğinin Sosyo-Kültürel Özelliklerinin Siyasal Rızaları Üzerine Etkisi

Öz

İnsanlar hem yaradılışları hem de sosyal ve ekonomik farklılıkları bakımından değişik çıkar, fikir ve düşüncelere sahiptir. Bu değişik çıkar ve fikirlerinden dolayı da insanlar arası çatışma doğal bir sonuç olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çatışmanın temel sebeplerden birini iktidarı ele geçirme arzusu oluşturmaktadır. Siyasetin çıkış noktası da bu çatışmada yatmaktadır. Günümüzde modern demokrasilerde iktidarı ele geçirme seçim yoluyla olmaktadır. Modern demokrasilerde sistemin sürdürebilir olması siyasi süreçlerin her aşamasının halkın rızasının alınmasına bağlıdır. Seçmenlerin oy verme davranışlarının oluşmasında onların rızalarının payı temel kriter olarak görülmektedir. Seçmenlerin rızalarını kazanmak iktidara gelmek isteyenlerin en önemi amacı olmaktadır. Bu durumda siyaset yapıcılar için seçmenlerin oy davranışında bulunurken “rıza”larının nasıl oluştuğu önemli bir husustur. Çalışma Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde öğrenim gören öğrencilerin oy verme davranışlarının demografik ve sosyo-kültürel değişkenlerinin siyasal rıza bağlamında incelenmesini içermektedir. Siyasal rıza konusunda çoğunluğu Z-kuşağından oluşan kişilere ilk olarak bu çalışmanın yapılması çalışmanın özgünlüğünü ve önemini ortaya koymaktadır. Çalışmada Ceylan ve diğerleri (2019) tarafından geliştirilen siyasal rıza ölçeği kullanılmış ve SPSS programı yardımı ile analizi yapılmıştır. Çalışma genel olarak değerlendirildiğinde katılımcıların aday ve partiler hakkında araştırma yaparak ve liyakate önem vererek oy verme davranışında bulundukları görülmektedir. Ayrıca katılımcılar niyetinden şüphe ettiği, yalan söylediğini anladığı bir adaya oy vermeye yanaşmamaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Seçmen, rıza, siyasal rıza, siyasal kültür, oy verme

Kaynakça

• Akgün, B. (2000). Türkiye'de seçmen davranışı: partizan tutumlar, ideoloji ve ekonomik faktörlerin oy vermeye etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 1(4), 75-92, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/116520, (Erişim Tarihi: 01.10.2021)
• Akıncı, S. (2014). Siyasal katılımın toplumsal dinamikleri ve kitle iletişim araçları, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 305-322.
• Almond. G, ve Verba, S. (1989). The civic culture: political attitudes and democracy in five nations, USA, Sage Publications.
• Alp, M. ve Akkılıç, M. E. (2020). Kitle iletişim araçlarının genç seçmenlerin davranışsal niyetleri üzerindeki etkisi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 21-35.
• Altunışık, R., Çoşkun, R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım, E. (2002). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri, 2. Baskı, Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Ardıç, E., Altun, A. (2017). Dijital çağın öğreneni, Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 1, 12-30.
• Arslan, A. (2004). Medya-politika ilişkisi üzerine sosyolojik bir değerlendirme, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-8.
• Asad, T. (1972). Market model, class structure and consent: A reconsideration of swat political organisation. Man, 7(1), 74-94.
• Avcı, İ. ve Köroğlu, A. (2021). Dindarlığın helal gıda satın alma niyeti üzerindeki etkisinde helal gıdaya yönelik bilgi ve helal gıdaya verilen önemin aracılık rollerinin incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 16(2), 360-380.
• Aydın, K. ve Özbek, V. (2004). Ailenin seçmen davranışları üzerindeki etkisi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8, 144-167.
• Banazili, A. M. (2019). Siyaset psikolojisinde oy verme yaklaşımları ve seçmen davranışı: İngiltere örneği, International Socıal Scıences Studıes Journal, 5, 30, 1065-1070.
• Berberoğlu, N. G. (1997). Siyasi parti yönetimi, Eskişehir: A.Ü. Yayınları.
• Beren, F. (2013). Seçmen tercihine etki eden faktörler ve seçim güvenliği: Şanlıurfa ili örneği, Akademik İncelemeler Dergisi (Journal of Academic Inquiries) 8, 1, 191-214.
• Biswas, A., Ingle, N. & Roy, M. (2014). Influence of social media on voting behavior. Journal of Power, Politics & Governance, 2(2), 127-155.
• Butler, D., Penniman H. R., and Ranney, A. (eds), (1981). Democracy at the polls: a comparative study of competitive national elections. Washington, D.C.: AEI.
• Çakır, H., ve Biçer, A. (2015). Türkiye yerel seçimlerinde seçmen tercihlerini etkileyen kriterler: 30 Mart 2014 yerel seçimleri Kayseri örneği. Erciyes İletişim Dergisi, (4), 1, 98-112.
• Çalışkan, O. (2013). Toplumsal rıza üretimi bağlamında 2010 anayasa referandumu ve yazılı basının bu süreçteki rolü bir içerik analizi uygulaması, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul.
• Çetin, H. (2006). İktidar ve meşruiyet, Siyaset içinde, Mümtaz’er Türköne (Ed), 4. Baskı, Ankara: Lotus Yayınevi.
• Ceylan, F. (2020). Siyasal Rıza Bağlamında oy verme davranışları üzerine bir araştırma: Erzincan ili örneği, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı Gazetecilik Bilim Dalı, (Yayımlanmamış doktora tezi), Kayseri.
• Ceylan, F., İspir, N., ve Özpolat, A. R. (2019). Siyasal rıza ölçeği, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 605-629.
• Dahl, R. A. (2001). Demokrasi Üstüne, (B. Kadıoğlu Çev), 1. Basım, Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Damlapınar, Z. (2003). İktidar ve kitle iletişim araçları üzerinden rıza üretimi: teorik ve ampirik açıdan kamusal senaryo süreci, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler Anabilim Dalı, (Yayımlanmamış doktora tezi), Konya.
• DeBell, M. A. (2002). The consent of the governed: public evaluations of political legitimacy in the united states. Georgetown University Institute of Science and Technology Master Science Philosophy Unpublished Doctoral Dissertation. Washington.
• Dilber, F. (2012). Seçmenlerin kitle iletişim araçlarından aldığı siyasal içerikli bilgilerden etkilenme düzeyi; Karaman ili seçmenleri üzerine bir alan araştırması, ss. 83-105, e-gifder, 1, 4, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/83890, (Erişim Tarihi: 05.10.2020)
• Doğan, K.C. (2022). Jürgen Habermas’ta katılım, demokrasi ve meşruiyet kavramları: Ombudsman yönetişimi üzerine düşünmek. International Social Sciences Studies Journal, (e-ISSN:2587-1587) 8, 96, 1190-1203, https://www.researchgate.net/publication/359451328_Jurgen_Habermas'ta_Katilim_Demokrasi_Ve_Mesruiyet_Kavramlari_Ombudsman_Yonetisimi_Uzerine_Dusunmek (Erişim Tarihi: 16.05.2022)
• Duman, F. (2006). Din ve siyaset, Siyaset, M. Türköne (Der), Ankara: Lotus Yayınevi.
• Dursunoğlu İ, ve Kıncal, E. (2019). Erzurum ilinde yaşayan seçmenlerin siyasal davranışlarında sosyo-kültürel faktörlerin etkisi, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 413-434.
• Erdoğan, M. (2001). Anayasal demokrasi, 4. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Erkan, R., & Bağlı, M. (2005). Diyarbakır’da seçmen davranışı ve seçmen davranışının oluşmasında yerel medyanın rolü, Selçuk İletişim Dergisi, 3, (4), 181-196.
• Fanid, E. N. (2014). Siyasetin meşruluğu ya da meşruiyetin siyaseti, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, (11), 28-39.
• Gegez A. E. (2007). Pazarlama araştırmaları, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Gözler, K. (2004). Anayasa Hukukuna Giriş, 5. Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi.
• Grimes, M. (2006). Organizing Consent: The Role of Procedural Fairness in Political Trust and Compliance. European Journal of Political Research, 45(2), 285-315.
• Güz, N. (1995). Siyasal Tercihleri Belirlemede Kitle Iletişim Araçlarının Rolü, Amme İdaresi Dergisi, 28, (1), 113-128.
• Habermas, J. (1999). Meşruiyet dayanağı olarak insan hakları, (T. Bora, Çev), Birikim, 118, https://birikimdergisi.com/dergiler/birikim/1/sayi-118-subat-1999-sayi-118-subat-1999/2312/mesruiyet-dayanagi-olarak-insan-haklari/2852, (Erişim Tarihi: 16.05.2022)
• Hafızoğlu, Y. (2021). Z kuşağı seçmen davranışları, Eğitim ve Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 2021, 4(2), 141-164, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2126232, (Erişim Tarihi: 16.05.2022)
• Heywood, A. (1999). Demokrasi, içinde Sosyal ve Siyasal Teori-Seçme Yazılar, A.Yayla (Ed), 2. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Horton, J. (2012). Political legitimacy, justice and consent. Critical Review of International Social and Political Philosophy, 15(2), 129-148.
• İngilizce Sözlük, https://dictionary.cambridge.org/tr/s%C3%B6zl%C3%BCk/ingilizce/, (Erişim Tarihi: 01.10.2021)
• Kapani, M. (1997). Politika bilimine giriş, 9. Baskı, , Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Karasar, N. (2012). bilimsel araştırma yöntemi, kavramlar-ilkeler- teknikler, 23, Basım, Ankara: Nobel Yayınları.
• Kavas, A. (2019). Yerel seçimlerde seçmenin kararinda belediye hizmeti mi, aday mi, partimi etkili?, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı, https://www.tepav.org.tr/upload/files/1550463543-4.Yerel_Secimlerde_Secmenin_Kararinda_Belediye_Hizmeti_Mi__Aday_Mi__Parti_Mi_Etkili.pdf, (Erişim Tarihi: 15.05.2022)
• Kılıç, S. (2016). Cronbach’ın alfa güvenirlik katsayısı, Journal of Mood Disorders, (JMOOD), 6(1), 47-48.
• Kışlalı, A. T. (1996). Siyaset bilimi, 5. Baskı, Ankara: İmge.
• Kızıldere, N. (2002). Kadınların oy verme davranışlarını etkileyen sosyo – ekonomik faktörler-kadın seçmenler üzerine bir araştırma (Isparta Uygulaması), Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Ana Bilim Dalı, (Yayımlanmamış yüksek lisans Tezi), Isparta.
• Köroğlu, A., ve Yıldız, S. (2021). Sosyal medya ve hedonik tüketimin tüketici tutumu ve tatmin üzerindeki etkisi, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10, (2), 1106-1123.
• Küçük, H. Ö ve Toklu, İ.T. (2020). Seçimlerde oy verme davranışını ne etkiler? z kuşağı üzerine bir araştırma, BMIJ, 8(5), 4546-4574.
• Kutluay, F. (2015). John Locke’da rıza ve siyasal otorite, T.C. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Felsefe Tarihi Bilim Dalı, (Yayımlanmamış doktora tezi), Kayseri.
• MacCallum, R. C.; Widaman, K. F.; Preacher, K. J.; Hong, S. (2001). Sample size in factor analysis: the role of model error. Multivariate Behavioral Research, 36, (4), 611-637.
• Munir, S. (2018). Social Media and Shaping Voting Behavior of Youth: The Scottish Referendum 2014 Case. The Journal of Social Media in Society, 7(1), 253-279.
• Nas, Z. (2020). Seçmen tercihine etki eden faktörler: Van örneği, Van: İksad.
• Örselli, E., Bayrakçı, E., ve Karabulut, N. (2018). E-demokrasiyi e-katılım üzerinden okumak: kavramsal bir analiz, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6, 14, 108-126.
• Özdemir, G. (2019). Siyasal katılmayı etkileyen sosyoekonomik faktörler üzerine bir araştırma- Çankırı örneği, Sakarya İktisat Dergisi, 8, (3), 252-283.
• Özkan, A. (2010). Türkiye'de seçmenlerin oy verme davranışının. siyasal iletişim perspektifinden incelenmesi, E. İnan (Der), Seçenlere ve Seçilenlere Politik Dünya, İstanbul: Referans Kitabevi.
• Özkiraz, A. ve Zeren H. E. (2009). Yerel yönetimlerde halk katilimi Tokat il merkezinde uygulamali bir çalişma, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2, 229-247.
• Öztekin, A. (2000). Siyaset bilimine giriş, Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Öztürk, N. K. ve Ok, A. Ş. (2017). Siyasal meşruiyet düşüncesinin evrimi, Türk İdare Dergisi, 89, (484), 271-304.
• Parla, T. (1991). Türkiye’de siyasi kültürün resmi kaynakları, 1, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Pattinson, S. D. (2009). Consent and informational responsibility. Journal of Medical Ethics, 35(3), 176-179.
• Rawls, J. (1973). A theory of justice, Oxford Üniversity Press, New York.
• Sarıbay, A. Y. (1998). Siyaset, demokrasi ve kimlik, Bursa: Asa Yayınları.
• Şenel, A. (1996). Siyasal düşünceler tarihi, tarih öncesinde ilkçağda ortaçağda ve yeniçağda toplum ve siyasal düşünüş, (6. Kısaltmış Basım), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Seymen, A. F. (2017). Y ve Z kuşak insanı özelliklerinin milli eğitim bakanlığı 2014-2019 stratejik programı ve TÜBİTAK vizyon 2023 öngörüleri ile ilişkilendirilmesi, Kent Kültürü ve Yönetimi, 10, 4.
• Simmons, A. J. (1976). Tacit consent and political obligation. Philosophy and Public Affairs, 5 (3). 274-291.
• Sitembölükbaşı, Ş. (2001). Parti Seçmenlerinin Siyasal Yönelimlerine Etki Eden Sosyoekonomik Faktörler, 1. Baskı, Ankara: Nobel.
• Tan, A. ve A. Baydaş. (2017). Seçmen özelliklerinin oy verme davranışı üzerindeki etkileri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (13), 592-622.
• Tatar, T. (1997). Siyaset sosyolojisi, İstanbul: Turan.
• Taydaş, O. (2021). Seçmenlerin oy tercihlerinin belirlenmesinde etkili faktörler ve aday imajının bu süreçteki etkisi: 31 Mart 2019 yerel seçimleri Sivas Örneği, Erciyes İletişim Dergisi, 8 (1), 129-152.
• Turan, İ. (1976). Siyasal sistem ve siyasal davranış, İstanbul: Der Yayınevi.
• Turan, İ. (2000). Türkiye’de siyasal kültürün oluşumu, Kalaycıoğlu, E ve Sarıbay, A. Y, Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme, İstanbul: Alfa Yayınevi.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü, https://sozluk.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 01.10.2021)
• Türkkahraman, M. (1998). Türkiye’de siyasal sosyalleşme: Tarih ve politika, Cumhuriyet Özel Sayısı 3, Yeni Türkiye Medya Hizmetleri, 4, 23-24.
• Türköne, M., 2006). Siyaset, 4. Baskı, Ankara: Lotus Yayınevi.
• Ünal, B. A. (2016). Oy verme davranışı modelleri, Oüsobiad, (95-119), https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/273711, (Erişim Tarihi: 20.09.2021)
• Uslu, Z. K., Bozkurt, V., ve Tüfekçioğlu, H. (2017). The factors affecting voter behaviour in local elections: Kocaeli sample. Turkish Studies, 12(3), 1-18. https://turkishstudies.net/DergiTamDetay.aspx?ID=11600, (Erişim Tarihi: 15.05.2022)
• Weber, M. (2012). Sosyolojinin temel kavramları, 3.Baskı, İstanbul: Yarın Yayınları.
• Weber, M. (2013). Bürokrasi ve Otorite, (H. B. Akın, Çev.), 6.Baskı, , Ankara: Adres Yayınları.
• Wiese, C. E. (2011). An exploration of the voting behaviour of south african university youth: a study of a select group of university students. South Africa: MA Theses University of Pretoria.
• Yam, F. C. ve İlhan, T. (2020). Modern çağın bütünsel teknolojik bağımlılığı: phubbing, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 12(1), 1-15.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Vol/Cilt: 46, Special Issue/Özel Sayı, 74-85.
• Yazıcıoğlu, Y., ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yeşilorman, M. (2006). Siyasal sosyalizasyon sürecinde sosyo-ekonomik faktörlerin rolü, Bilig, Sayı: 36, 1-46, http://bilig.yesevi.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/1234-published.pdf, (Erişim Tarihi: 16.03.2021)
• Yıldız, N. (2019). Habermas’ın meşruiyet krizi teorisi ve Türkiye, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Nisan, 22, 159-173.