Hekim ve Hemşirelerin Hasta Güvenliği Kültürü Algılarının Belirlenmesi: Ankara’da Bir Hastane Örneği

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 4, 1433 - 1445, 29.12.2022

Zekai Öztürk Nazmiye Ekinci Merve Özzeybek Taş

https://doi.org/10.32709/akusosbil.1027747

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı hekim ve hemşirelerin hasta güvenliği kültürü algılarını değerlendirmektir. Literatürde hemşirelerin araştırma grubunda yer aldığı çalışmalar bulunduğu görülmüş, hekimlerin de hasta güvenliği kültürü algılarını belirlemenin önemli olduğu düşünülmüştür. Araştırmanın evrenini Ankara’da yer alan bir özel hastanede çalışan hekim ve hemşireler oluşturmaktadır. 2019 yılında Ankara’da yer alan bu özel hastanedeki toplam personel sayısı 223 iken; hastanede çalışan hekim ve hemşire sayısı toplam 121’dir. Örneklem hekim ve hemşireler arasından basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilmiş ve bu doğrultuda, Ankara’da bir özel hastanede çalışan toplam 99 hekim ve hemşireye anket uygulanmıştır. Cronbach’s Alpha iç tutarlılık katsayısı değeri 0,73’tür. Veriler SPSS programı kullanılarak, çözümlenmesinde t-testi ve anova testi değerlerine yer verilerek analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, medeni durum, meslek ve mevcut birimdeki çalışma süresi değişkenlerine göre katılımcıların hasta güvenliği kültürü algılarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu ortaya çıkmıştır. Hekimlerin hasta güvenliği kültürüne yönelik algılamalarının hemşirelere oranla daha yüksek olduğu, mevcut birimdeki çalışma süresine göre hasta güvenliği kültürüne yönelik algılamaların karşılaştırılması sonucunda da istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hasta güvenliği kültürü, algı, hekim, hemşire, hastane

Determining Physicians and Nurses’ Perceptions of Patient Safety Culture: A Sample Hospital in Ankara

Öz

The aim of this study is to evaluate the perceptions of physicians and nurses on patient safety culture. It has been seen in the literature that there are studies in which nurses are included in the research group, and it is thought that it is important to determine the patient safety culture perceptions of physicians. The population of the research consists of physicians and nurses working in a private hospital in Ankara. While the total number of personnel in this private hospital in Ankara in 2019 was 223; The total number of doctors and nurses working in the hospital is 121. The sample was selected from among physicians and nurses by simple random sampling method, and in this direction, a questionnaire was applied to a total of 99 physicians and nurses working in a private hospital in Ankara. The Cronbach's Alpha internal consistency coefficient value is 0.73. The obtained data were analyzed by using SPSS program, t-test and anova test values were included in the analysis. As a result of the research, it was revealed that there was a significant difference in the patient safety culture perceptions of the participants according to the variables of marital status, occupation and working time in the current unit. It was determined that physicians' perceptions of patient safety culture were higher than nurses, and there was a significant difference as a result of comparing perceptions of patient safety culture according to the working hours in the current unit.

Anahtar Kelimeler

Patient safety culture, perception, physician, nurse, hospital

Kaynakça

• Akgül, A. ve Çevik, O. (2003). İstatistiksel analiz teknikleri SPSS’te işletme yönetimi uygulamaları. Ankara: Emek Ofset.
• Ammouri, A. A., Tailakh, A.K., Muliira, J. K., Geethakrishnan, R. ve Al Kindi, SN.(2015). “Patient safety culture among nurses”. Int Nurs Rev., 62(1), 103.
• Arslanoğlu, A. (2019). “Güçlendirmenin hasta güvenliği kültürüne etkisi”. Assam Uluslararası Hakemli Dergi, 6 (13), 102-111.
• Aydın, Ş. (2010). Bir Üniversite hastanesinde görev yapan hekim ve hemşirelerin hasta güvenliği kültürüne ilişkin algılamaları. (Yüksek lisans tezi), Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Barsbay, S., Parıltı, N. Ve Çakmak Barsbay, M. (2018). Healthcare professionals’ attitudes regarding patient safety in clinics. Journal of Current Researches on Health Sector. 8 (2), 67-78.
• Behlül, S. Ve Bayraktar, Ö. (2017). “Sağlık çalışanlarının hasta güvenliği kültürü algılarının değerlendirilmesi: üniversite hastanesi örneği”. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 4(3), 201-206.
• Bektemür, G . (2018). “İç girişimciliğin hasta güvenliği kültürü üzerine etkisi: bir özel hastane uygulaması”. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 5 (3), 161-177.
• Bodur, S. Ve Filiz, E. (2009). “A survey on patient safety culture in primary healthcare services in Turkey”. International Journal for Quality in Health Care, 21(5), 348-355.
• Chen, C. Ve Li, H. H. (2010). “Measuring patient safety culture in taiwan using the hospital survey on patient safety culture (HSOPSC)”. BMC Health Services Research. 10, 153.
• Ciğerci, Y., Özdemir, H. Ve Kılıç, İ. (2016). “The patient safety culture perception of surgery nurses and ıts relationship with sociodemographic characteristics”. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 6(3), 150.
• Deilkås, E. Ve Hofoss, D. (2010). “Patient safety culture lives ın departments and wards: multilevel partitioning of variance ın patient safety culture”. BMC Health Services Research. 10(1), 1.
• Demirel, G., Akgün. Ö. Ve Doğaner, A. (2020). İntörn öğrencilerin hasta güvenliği tutum ve kültürlerinin tıbbi hata durumlarına etkisi. ACU Sağlık Bil Dergisi 2020; 11(2):276-283.
• El-Jardali, F., Dimassi, H., Jamal, D., Jaafar, M., Ve Hemadeh, N. (2011). “Predictors and outcomes of patient safety culture in hospitals”. BMC Health Services Research. 11(1), 1.
• Hisar, K. M. , Arslan, C. B. , Kısa, S. Ve Hisar, F. (2015). Bir devlet hastanesinde çalışan personelin hasta güvenliğine ilişkin algı ve görüşleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi , 4 (1) , 148-161 .
• Karaboğa Gündoğdu, S. Ve Bahçecik, N . (2012). “Hemşirelerde hasta güvenliği kültürü algilamasinin belirlenmesi”. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 15 (2), 119-128.
• Kardaş Özdemir, F. Ve Akgün Şahin, Z. (2015). Hemşirelerin hasta güvenliği kültürü algıları: kars ili örneği . ODÜ Tıp Dergisi , 2 (3) , 139-144 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/odutip/issue/16306/170933
• Kim, J., An, K., Minah Kang Kim, Ve Sook Hee Yoon. (2007). “Nurses’ Perception of Error Reporting and Patient Safety Culture in Korea”. Western Journal of Nursing Research, 29(7), 827–844.
• Korkmazer, F., Yıldız, A. Ve Ekingen, E. (2016). “Sağlık personeli hasta güvenliği kültürü algılarının değerlendirilmesine yönelik bir araştırma”. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 4(2), 141-154.
• Kurutkan, M. N. , Orhan, F. Ve Kaygısız, P. (2017). Hasta güvenliği literatürünün bibliyometrik analizi: türkçe tez ve makaleler örneği. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 4(4), 253-259.
• Marşap, A. (2014). Sağlık işletmelerinde kalite sağlıkta kaliteşim sistemi ve sağlıkta mükemmellikte süreklilik, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım AŞ, 280.
• McFadden,K.L., Henagan, S.C. Ve Gowen, C. R. (2009). “The patient safety chain: transformational leadership’s effect on patient safety culture”. Initiatives, and Outcomes. 27(5), 391.
• Morello, R. T., Lowthian, J.A., Barker, A.L., McGinnes, R., Dunt, D. Ve Brand, C. (2014). “Strategies for improving patient safety culture in hospitals: a systematic review”. BMJ Journals. 22(1), 11.
• Nazik, E. , Var, E. , Karaçay Yıkar, S. , Nazik, S. , Gültekin Karadağ, A. , Gökçe, R. Ve Uçar Dede, D. (2018). Sağlık çalışanlarının hasta güvenliği kültürü algısının belirlenmesi: kadın doğum ve çocuk hastalıkları hastanesi örneği . Çağdaş Tıp Dergisi, 8 (3) , 251-258.
• Nie, Y., Mao, X., Cui, H., He, S., Li, J., & Zhang, M. (2013). Hospital survey on patient safety culture in China. BMC health services research, 13(1), 1-11.
• Oksay, A., Kılınç, M. Ve Sayhan, M. (2019). Sağlık çalışanlarında hasta güvenliği kültürü algısının değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. BAİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 2/Yaz, 455-476.
• Ovalı, F. (2010). Hasta güvenliği yaklaşımları . Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi , 1 (1) , 33-43 .
• Özcan, Ö. (2020). İstanbul’da Özel Bir Hastanede Güvenlik Kültürü Algısının Değerlendirilmesine Yönelik Araştırma. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 7(1), 68-76.
• Özkan, A. (2012). Hasta Güvenliği Önlemlerinin Perinatal Kliniklere Uyarlanması ve Uygulama Rehberlerinin Geliştirilmesi. (Doktora tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü .
• Sur, H., Özsarı, S. H., Ve Say, B. (2013). hasta güvenliği. H. Sur Ve T. Palteki (Ed), içinde Hastane Yönetimi, 509-519. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
• Tunçel, K. (2013). Hemşirelerin hasta güvenliği kültürünü algılama düzeyi ve hasta güvenliği uygulamaları. (Yüksek lisans tezi), Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Tütüncü, Ö., Küçükusta, D.,Yağcı, K. (2007). Toplam kalite yönetimi kapsamında hasta güvenliği kültürü ve bir ölçme aracı. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1), 520-533.
• Ulric, B. Ve Kear, T. (2014). “Patient Safety And Patient Safety Culture: Foundations Of Excellent Health Care Delivery”. Nephrology Nursing Journal, 41(5), 447-456.
• Wagner, C., Smits, M., Sorra, J. Ve Huang, C. C. (2013). “Assessing Patient Safety Culture In Hospitals Across Countries”. International Journal for Quality in Health Care, 25(3), 213-221.
• Yamane, T. (2001). Temel Örnekleme Yöntemleri. Literatür Yayınları, İstanbul.
• Yılmaz, A., Işık, O. Ve Akça, N. (2017). “Hastane çalışanlarının hasta güvenliği tutumu algı düzeylerinin belirlenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi”. 20(1), 69-80.