Providing Tax Reduction to Real Persons Donating Blood and Stem Cells as a Merit Goods

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 369 - 380, 31.05.2020

Alparslan Uğur

https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.680620

Cited By: 2

Öz

Blood and stem cell donation take place in the merit goods group that provides important benefits by saving the life of a lot of people but people generally don’t/can’t do it. In all countries, state institutions assume important roles to encourage blood and stem cell donations. There are different encouragements and orientations, like especially, public service announcements. This study brings forward an alternative proposal for increasing blood and stem cell donations. This study aims to make it possible that 5% of total annual income of real persons who donate blood 3 times a year is deduced and 30% of annual income of real persons who donate stem cells and who perform stem cell transplantation as their HLA tissue type matches is deduced as expenses, and therefore; to encourage of blood and stem cell donation.

Anahtar Kelimeler

Health, Incentive, Tax Deduction

Erdemli Bir Mal Olarak Kan ve Kök Hücre Bağışı Yapan Gerçek Kişilere Vergi İndirimi Sağlanması

Öz

Kan ve kök hücre bağışı, yapıldığında birçok kişinin hayatını kurtararak önemli faydalar sağlayan fakat genelde insanların yapmadığı/yapamadığı erdemli mallar grubunda yer almaktadır. Bütün ülkelerde kan ve kök hücre bağışının özendirilmesi konusunda devletler önemli görevler üstlenmektedir. Başta kamu spotları olmak üzere farklı teşvik ve yönlendirmeler söz konusudur. Çalışma kan ve kök hücre bağışının artırılması konusunda alternatif bir öneri getirmektedir. Buna göre çalışmanın amacı, ülkemizde senede 3 kez kan bağışı yapan gerçek kişilere ilgili yıldaki toplam kazançlarının %5’ini, kök hücre bağışçısı olan ve HLA1 doku tipinin uyuşması sonucu kök hücre naklini gerçekleştiren gerçek kişilere ilgili yıldaki toplam kazançlarının %30’unu gider olarak düşülmesini ve bu sayede de kan ve kök hücre bağışının teşvik edilmesini sağlamaktır.
ABSTRACT

Anahtar Kelimeler

Sağlık, Teşvik, Vergi İndirimi

Kaynakça

• AĞIR, H. TIRAŞ, H. H. (2018), “Türkiye’de Sağlık Harcama Türlerinin Değerlendirilmesi”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:15, Sayı:2, 643-670.
• ANADOLU AJANSI, (2018). “Türkiye'de Düzenli Kan Bağış Oranı Yüzde 42'lerde”, <https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/turkiyede-duzenli-kan-bagis-orani-yuzde-42lerde-/1148728>, (22.09.2019).
• ATASEVER, M. KARACA, Z. ÖRNEK, M. (2017). Türkiye’de Sağlık Harcamalarının Analizi, SASAM Enstitüsü Analiz, Yıl:3, Sayı:10, Ankara.
• BODEN, R. (2005). “Taxation Research as Social Policy Research”, Taxa¬tion: An Interdisciplinary Approach to Research, Ed: Margaret Lamb, Andrew, Lymer, Judith Freedman, Simon James, Oxford University Press, New York.
• BULUT, Alper, (2016). “Kemik İliği ve Kök Hücre Donörlerinin Bağış Sürecinin Son Safhasında Bağıştan Vazgeçmesi: Donör Hakkı Cinayet mi?, Türkiye Biyoetik Dergisi, Vol:3, No:1, 36-40.
• ÇOKSAK, H. (2017). “Kan Bağışı”. <http://www.antalyasm.gov.tr/DosyaIndir.ashx?Tip=1&Id=68&U=.pdf&DosyaAd=KIZILAY%20HAFTASI%20SUNUM>, (19.09.2019).
• DAŞTAN, N. B. DAŞTAN, M. KIRANŞAL, N. (2013). “Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Kan Bağışına Yönelik Bilgi ve Tutumları”, Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi, 3 (1), 27-32.
• DURMUŞ, M. (2006). “Sosyal (Kamusal) Malların Yeniden Tanımlanması Gereği”, Ekonomik Yaklaşım, Cilt:17, Sayı:59, 65-97.
• ERBAŞ, A. (2019). “Kök Hücre Nakli ve Bağışına İlişkin Açıklama”, Diyanet Basın Merkezi, <www.diyanet.gov.tr>, (03.11.2019).
• GOTTRET, B. SCHIEBER, G. (2006). “Collecting Revenue, Pooling Risk and Purchasing Services”, Health Financing Revisited A Practioner’s Guide, World Bank: Washington.
• HABELEMİTOĞLU, Ş. ÖZKAN, Y. YILDIRIM, F. (2010). “Bir Fedakâkarlık Örneği Olarak Kan Bağışı", Aile ve Toplum, Yıl: 11 Cilt: 5 Sayı: 20 Ocak-Şubat-Mart, 67-77.
• JANKULAVSA, M. A., YENİCESU, İ., PİŞKİN, M. (2015), Geleceğin Kan Bağışçılarının Kazanımı İçin Teknik Destek Projesi Öğretmen Kılavuzu, AB Projesi,<http://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_10/18104656_ogretmen_kilavuzu__kan_bagisi.pdf>, (22.09.2019).
• Kan Hizmetleri Genel Müdürlüğü, (2018). 2018 Faaliyet Raporu, <https://www.kanver.org/Upload/Dokuman/Dosya/khgm-2018-21-08-2019-29913840.pdf>, (19.09.2019).
• KARABACAK, Y. (2012). “Sosyal Politika Aracı Olarak Vergilemenin İşlevleri: Türkiye Örneği” İktisat Fakültesi Mecmuası, 62(2), 223-252.
• KİRMANOĞLU, H. (2017). Kamu Ekonomisi Analizi, Beta Yayınları: İstanbul.
• KOCA, F. (2019). “Türkiye Kök Hücre Bağışında Dünyada İlk 10’a Yükseldi”, <https://www.memurlar.net/haber/856562/turkok-kok-hucre-bagisinda-dunyada-ilk-10-a-yukseldi.html>, (03.11.2019).
• MERCAN, N. (2015). “Ajzen’in Planlanmış Davranış Teorisi Bağlamında Whistleblowing (Bilgi İfşası)”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt:7, Sayı:2, 1-14.
• OCKE, C. O. (2018), “Financial Sustainability of the Brazilian Health System And Health-Related Tax Expenditures”, Ciência & Saúde Coletiva, 23(6), 2035-2042.
• SARGIN, D. (2003). “Kök Hücre ve Kök Hücre Tedavisi”, XXX. Ulusal Hematoloji Kongresi, <http://www.thd.org.tr/thdData/userfiles/file/kokhucre.pdf>, (03.11.2019).
• TÜRK KIZILAYI TÜRKÖK KÖK HÜCRE, (2019). “Kök Hücre Bilgi”, <https://www.kanver.org/Upload/Dokuman/Dosya/09821300_kokhucrebilgi.pdf>, 801.11.2019).
• TÜRK KIZILAYI, (2016). “2016-2020 Stratejik Plan”, <https://kizilay.org.tr/kurumsal/turk-kizilay-stratejik-plani-2016-2020>, (19.09.2019).
• TÜRK KIZILAYI KAN HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, (2019). “Dünyada ve Türkiye’de Kan Bankacılığı”, E-Kütüphane, <https://www.kanver.org/sayfa/e-kutuphane/dunyada-ve-turkiye-de-kan-bankaciligi/43>, (22.09.2019).
• TÜRK KIZILAYI, (2019). “Kök Hücre Bağışı”, <https://www.kanver.org/sayfa/kan-hizmetleri/kok-hucre-bagisi/53> , (15.10.2019).
• YILDIZ, Ç. GÜROL, E. KANIK, A. TİFTİK, N. SOLAZ, N. ASLAN, G. TEZCAN, S. SERİN, M. ERDEN, S. HELVACI, İ. OTAĞ, F. (2006). “Neden Kan Bağışlamıyoruz. Mersin İli’nde Yaşayanlarda Kan Bağışına Genel Bakış: Anket Çalışması” İnfeksiyon Dergisi, 20 (1), 41-55.
• 5624 Sayılı Kan ve Kan Ürünleri Kanunu, (2007). <http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/05/20070502-1.htm>, (19.09.2019).