Genç İşsizlik, İhracat ve Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 865 - 882, 31.05.2021

Mustafa Karakuş Aslı Özen Atabey

https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.889070

Öz

Ekonomik büyüme ve diğer makroekonomik değişkenler arasındaki ilişki uygulamalı literatürde sıkça ele alınan konular arasında yer almaktadır. Bu çalışma Türkiye'deki 1988-2019 donemi boyunca genç işsizlik, ihracat ve ekonomik büyüme ilişkisini inceleyerek literatüre katkı yapmak amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmanın ampirik analiz kısmında ilk olarak değişkenlere birim kök testleri uygulanarak durağanlıkları tespit edilmiş ve ardından VAR modeli kurulmuştur. Daha sonra Toda-Yamamoto testi ile değişkenlerin birbirleri arasındaki nedensellik ilişkisi araştırılmıştır. Bulgular, ekonomik büyümenin ihracatı etkilediğini ancak ihracat değişkeninden ekonomik büyümeye doğru nedensellik ilişkisi bulunmadığını göstermektedir. Bu sonuç “Büyüme Çekişli İhracat” teorisini destekler niteliktedir. İhracatın her ne kadar ekonomik büyüme üzerinde etkisi olmadığı sonucuna ulaşılsa da genç işsizliği etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca ampirik analiz neticesinde değişkenler arasında başka herhangi bir nedensellik ilişkisi bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Büyüme, İhracat, Genç İşsizlik

The Relationship Between Youth Unemployment, Export and Economic Growth: An Empirical Analysis for Turkey

Öz

The relationship between economic growth and other macroeconomic variables is among the issues frequently discussed in the applied literature. This paper, is prepared to make a contribution to the literature by examining the relationship of youth unemployment, exports and economis growth in Turkey over the period 1988-2019. In the empirical analysis part of the study, first of all, unit root tests were applied to the variables and their stationarities were determined and then the VAR model was established. Then, the causality relationship between variables was investigated by Toda-Yamamoto test. The findings show that economic growth affects exports, but there is no causality relationship from export variable to economic growth. This result supports the "Growth Driven Export" theory. Although it is concluded that exports have no effect on economic growth, it has been determined that it affects youth unemployment. In addition, as a result of the empirical analysis, it was concluded that there was no other causality relationship between the variables.

Anahtar Kelimeler

Economic Growth, Exports, Youth Unemployment

Kaynakça

• ACARAVCI, A. & AKYOL, M. (2017). “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 3(1): 17-33.
• AKCAN A.T. & ENER M. (2018). “Makroekonomik Değişkenlerin İşsizlik İle İlişkisi: Türkiye Örneği”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(31): 263-285. AKCAN, A. T. (2018). “İstihdam Oluşturmayan Büyümenin Türkiye Ekonomisinde Geçerliliği”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(2): 171 - 183. Doi: 10.20491/isarder.2018.424
• AKDİ, Y. (2003). Zaman Serileri Analizi, Birim Kökler ve Kointegrasyon. Bıçaklar Kitabevi, Ankara
• AKTAŞ, C. (2009). “Türkiye’nin İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik Analizi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (18): 35-47.
• AKYOL, M. (2020). “İşsizlik, İhracat Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: E7 Ülkeleri İçin Panel Nedensellik Analizi”. Uluslararası Katılımlı Ekonomi Araştırmaları ve Finansal Piyasalar Kongresi (ERFM), 15-16-17 Ekim 2020 Konya, Türkiye.
• ALTAY, H. & YILMAZ, A. (2016). “Türkiye’de İhracat Artışlarının İstihdam Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53 (616): 75-86.
• ARI, A. (2016). “Türkiye’deki Ekonomik Büyüme ve İşsizlik İlişkisinin Analizi: Yeni Bir Eşbütünleşme Testi”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(2): 57-67
• ATA N. (2007). “Türkiye’de İşgücü Piyasasının Yapısı ve Genç İşsizlik”, TİSK Akademi, 2 (özel sayı 1): 109–118.
• AWOKUSE, T.O. (2007). "Causality Between Exports, Imports, and Economic Growth: Evidence from Transition Economies", Economics Letters, 94: 389–395.
• AYHAN, F. (2018). “Türkiye Ekonomisinde İhracat, İthalat ve İstihdam Düzeyi İlişkisinin Uygulamalı Analizi”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2): 115-135 ,DOI: 10.18074/ckuiibfd.398753
• AYTAÇ, A. (2017). “Ekonomik Büyüme – İhracat İlişkisi: 2001-2016 Türkiye Örneği”, Social Sciences Research Journal, 6(4): 214-222.
• BAĞCI, E. & BÖRÜ, M. K. (2018). “Ekonomik Büyüme ve Işsizlik Arasındaki İlişki: Türkiye’de Ekonometrik Bir Analiz”, International Journal of Academic Value Studies, 4(22): 890-897
• BAJO-RUBİO, O. & DİAZ-ROLDÁN, C. (2012). "Do Exports Cause Growth? Some Evidence for the New EU Members", Post-Communist Economies, 24(1): 125-131. DOI: 10.1080/14631377.2012.647632
• BAYRAKTAR, S. & İNCEKARA, A. (2013). “Türkiye’nin Genç İşsizlik Profili”, Çalışma İlişkileri Dergisi, 4(1): 15-38.
• BİLGİN, C. & SAHBAZ, A. (2009).” Türkiye’de Büyüme ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkileri”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1): 177-198.
• ÇAKMUR YILDIRTAN, D. (2017). E-Views Uygulamalı Temel Ekonometri. Türkmen Kitabevi (3. Baskı), İstanbul.
• ÇİFTÇİ, N. & ÇAPKIN, R. (2013). “Türkiye Ekonomisinde Cari Açık ve İşsizlik Arasındaki İlişkinin Var Tekniği ile Analizi”, İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2): 157-182.
• ÇİL YAVUZ, N. (2006). “Türkiye’de Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisinin Testi: Yapısal Kırılma ve Nedensellik Analizi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7 (2): 162-171.
• ÇÜTCÜ, İ. & CENGER, H. (2017). “Türkiye’de Dış Ticaret Ve İşsizlik Arasındaki İlişki: Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi”. III. Uluslararası Girişimcilik, İstihdam Ve Kariyer Kongresi.
• DAWSON, P.J. & SANJUÁN-LÓPEZ, A.I. (2013). "The Export-Income Relationship in Developing Countries: Evidence From Panel Cointegration", The Journal of Developing Areas, 47(1): 47-62.
• DEMİRHAN, E. (2005). “Büyüme ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 60(4), 75-88.
• DİCKEY, D. A. & FULLER, W. A. (1981). “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica, 49(4): 1057-1072.
• DÜNYA BANKASI, “data bank”, https://databank.worldbank.org/reports.aspx?source=2&series=NE.EXP.GNFS.ZS&country=, 05.01.2021.
• ERDAYI, A.U. (2009). “Dünyada Genç İşsizliği Sorununun Çözümüne Yönelik Ulusal Politikalar ve Türkiye”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 3: 133-162.
• FRANKEL, J.A. & ROMER, D. (1999). "Does Trade Cause Growth?", The American Economic Review, 89(3): 379-399.
• GROSSMAN, G.M. & HELPMAN, E. (1993). Innovation and Growth in the Global Economy. MIT Press, Cambridge.
• GURU-GHARANA, K.K. (2012), "Econometric Investigation of Relationships Among Export, FDI and Growth in India: An Application of Toda-Yamamoto-Dolado- Lutkephol Granger Causality Test", The Journal of Developing Areas, 46(2): 231- 247.
• GÜL, E. & KAMACI, A. (2012). “Dış Ticaretin İstihdam Üzerindeki Etkileri: Bir Panel Veri Analizi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12,(4): 23-32.
• GÜRSEL, S. & ULUSOY V. (1999). Türkiye’de İşsizlik ve İstihdam. İstanbul Yapı Kredi Yayınları, Cogito/Ekonomi-87, 1. Baskı, İstanbul.
• HELPMAN, E. & KRUGMAN, P. (1985). Market Structure and Foreign Trade. MIT Press, Cambridge.
• HENDRY D.F. & JUSELIUS K.(2001). “Explaning Cointegration Analysis:Part-II”, The Energy Journal, 22 (1) :75-120.
• HUANG, H-C. & LİN, S. C. (2008); “Smooth-time-varying Okun’s Coefficients”, Economic Modelling, 25 (2), 363-375.
• HUSSAIN, M.A. ve SAAED, A.A. (2014). “Relationship Between Exports, Imports, and Economic Growth in Saudi Arabia 1990-2011. Evidence from Co-Integration and Granger Causality Analysis”, Journal of Emerging Trends in Economics and Management Sciences (JETEMS), 5(3): 364-370.
• KADERLİ, Y. & KÜÇÜKKAYA, H. (2012). "2008 Dünya Finansal Krizi Sonrası Türkiye Ekonomisinde Yaşanan Gelişmelerin Bazı Ülkelerle Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi", Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12: 85-96.
• KIGABO, T. R. & KAMANZI, C. (2018). “Job Creating Growth and Governance: The Case of Rwanda. East Africa Research Papers in Economics and Finance”, EARP-EF No. 2018: 31.
• KREİSHAN, F. (2011). “Economic Growth and Unemployment: An Empirical Analysis”, Journal of Social Sciences, 7(2): 228-231.
• LÉAUTİER, F. A. & HANSON, K. T. (2013). “Jobless Economic Growth: Lessons From Africa”, ACBF Working Paper No. 25: 5.
• MURAT, S. & YILMAZ-ESER, B. (2013). “Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve İstihdam İlişkisi: İstihdam Yaratmayan Büyüme Olgusunun Geçerliliği”, HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 2(3): 92-123.
• MURATOĞLU, Y. (2011). “Büyüme İstihdam Arasındaki İlişki Türkiye Örneği”, International Conference On Eurasian Economies, http://www.eecon.info/papers/335.pdf
• PERRATON, J. (2011), "Explaining Growth? The Case of the Trade-Growth Relationship", Journal of Economic Methodology, 18(3): 283–296.
• PHİLLİPS, P. & PERRON, P. (1988).” Testing For A Unit Root in Time Series Regressions”, Biometrica, 75(2): 335-346.
• RAMOS, F.F.R. (2001). "Exports, Imports, and Economic Growth in Portugal: Evidence from Causality and Cointegration Analysis" Economic Modelling, 18: 613-623.
• RANGASAMY, L. (2009). "Exports and Economic Growth: The Case of South Africa", Journal of International Development, 21 (5): 603–617.
• SARAÇ, T.B. (2013). "İhracat ve İthalatın Ekonomik Büyüme Üzerindekí Etkisi: Türkiye Örneği", Ege Akademik Bakış, 13(2): 181-194.
• SEYİDOĞLU, H. (2013). Uluslararası İktisat: Teori, Politika ve Uygulama. 19.Baskı, Güzem Can Yayınları, İstanbul.
• ŞAHİN, H. (2014). Türkiye Ekonomisi. Gözden geçirilmiş ve genişletilmiş 14. Baskı, Ezgi Kitabevi, Bursa.
• TAKIM, A, (2010). “Türkiye'de Ekonomik Büyüme İle İşsizlik Arasındaki İlişki: Granger Nedensellik Testi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , (27), https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/4769/65618
• TEJANİ, S. (2016). “Jobless Growth in India: An Investigation”, Cambridge Journal of Economics, 40: 843–870.
• TODA, H. Y., & YAMAMOTO, T. (1995). “Statistical İnference İn Vector Autoregressions With Possibly İntegrated Processes”, Journal Of Econometrics, 66(1): 225-250
• USLU, H., (2018). “Ekonomik Büyüme ve İşsizlik İlişkisinin Türkiye Ekonomisindeki Yeni Gelişmeler Çerçevesinde İncelenmesi”, Social Sciences Studies Journal, 4(20): 1515-1531.
• VİLLAVERDE, J. & MAZA, A. (2009). “The Robustness of Okun’s Law in Spain, 1980- 2004 Regional Evidence”, Journal of Policy Modeling, 31 (2): 289-297.
• YAMAK, R., ABDİOĞLU, Z. & MERT, N. (2012). “Türkiye’de İşgücüne Katılımı Belirleyen Faktörler: Mikro Ekonomik Analiz”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (2): 41-59.
• YAPRAKLI, S. (2007). “İhracat ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Analiz”, ODTÜ Gelişme Dergisi, 34(1): 97- 112.
• YÜKSELER, Z. & TURKAN, E. (2008). “Türkiye’nin Üretim ve Dış Ticaret Yapısında Dönüşüm: Küresel Makroekonomik Yönelimler ve Yansımalar”, TUSİAD Yayınları, No:TUSİAD-T/2008-02/453: 163.