Sermaye ve Sahiplik Yapısının Firma Performansına Etkisi: Borsa İstanbul Turizm Endeksi Uygulaması
Yıl 2022,
Cilt: 6 Sayı: 1, 1571 - 1586, 31.01.2022
Fatih Konak
,
Diler Türkoğlu
Öz
Hem şirketlerin iç dinamikleri hem de piyasa katılımcıları açısından bakıldığında firma değerinin belirlenebilmesi ya da bu değer üzerine etki eden faktörlerin tespiti büyük önem taşımaktadır. Firma değerinin tespitinde optimal sermaye yapısının ortaya çıkarılması ve bunun yanı sıra sahiplik yapısının etkilerinin göz önüne alınması, özellikle karar alma aşamasında dikkat edilmesi gereken önemli faktörlerden bazıları olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu doğrultuda çalışmada, firmaların sahiplik ve sermaye yapısının birlikte ele alınıp firma performansı üzerindeki etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmada 2012-2018 yılları arasında Borsa İstanbul Turizm Endeksi’nde faaliyet gösteren 9 firmanın verilerinden faydalanılmıştır. Nihai olarak, Borsa İstanbul Turizm Endeksi’nde yer alan firmaların finansal performans göstergeleri üzerinde hem sahiplik yapılarının hem de sermaye yapılarının farklı düzey ve yönlerde etkiye sahip olduğu neticesi iddia edilmektedir.
Kaynakça
- AROSA, B. ITTURRALDE, T. MASEDA. A. (2010). “Ownership Structure and Firm Performance in Non-listed Firms: Evidence from Spain”, Journal of Family Strategy, 1: 88-96.
- AYDIN, N. BAŞAR, M. ve COŞKUN, M. (2015). Finansal Yönetim. 2. Baskı. Detay Yayıncılık.
- AYDIN, N. BAŞAR, M. ve COŞKUN, M. (2017). Finansal Yönetim. 5. Baskı. Detay Yayıncılık.
- AYTEKİN, S. İBİŞ, A. (2014). “Mülkiyet Yapısının İşletmelerin Finansal Performansı Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: BİST Metal Eşya, Makine Endeksi (XMEYS) Üzerinde Bir Uygulama”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 40.
- BAYRAKDAROĞLU, A. (2010). “Mülkiyet Yapısı ve Finansal Performans: İMKB Örneği”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, 2010 ISSN: 1309-8020 (Online).
- CORNETT, M. M. ADAIR, T. A. NOFSINGER, J. (2016). Finans. (V. SARIKOVANLIK, Çev.) Ankara: Nobel Yayıncılık.
- ÇELİK, S. (2018). “T Harfi ile Başlayan Finansal Kavramlar” A. GÜNDOĞDU (Der.), Finansın Temel Kavramları Güncel Örnekler ve Yaklaşımları ile, Gazi Kitabevi, Ankara.
- DOĞAN, M, (2016). “Mülkiyet Yapısının Finansal Kararlar Üzerine Etkisi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan.
- ERCAN, M. K. BAN, Ü. (2018). Değere Dayalı İşletme Finansı Finansal Yönetim, 10. Baskı, Gazi Kitabevi.
- ERDOĞAN, E. O. (2016). “Temsil Teorisi Çerçevesinde Sahiplik Yapısının İşletmelerin Sermaye Yapısı Kararlarında Etkisi, BİST Uygulaması”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (2), Sayı 24: 159-181.
- EGE, İ. TOPALOĞLU, T. N. (2017). “Sahiplik Yapısı ile Sermaye Yapısı ve Kar Payı Dağıtım Kararları Arasındaki İlişkinin Borsa İstanbul 30 Endeksi’nde Test Edilmesi”, International Conference On Eurasian Economies. Session 3B: Finans I: 254-261.
- GÜLŞEN, A. Z. ÜLKÜTAŞ Ö. (2012). “Sermaye Piyasasının Belirlenmesinde Finansman Hiyerarşisi Teorisi ve Ödünleşme Teorisi: İMKB Sanayi Endeksi’nde Yer Alan Firmalar Üzerine Bir Uygulama”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 8, Sayı 15: 49-59.
- KARADENİZ, E. İSKENDEROĞLU, Ö. (2011). “İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda İşlem Gören Turizm İşletmelerinin Aktif Karlılığını Etkileyen Değişkenlerin Analizi” Anatolia. Turizm Araştırmaları Dergisi, 22 (1):65-75.
- KARADENİZ, E. KAPLAN, F. GÜNAY, F. (2016). “Sermaye Yapısı Kararlarının Karlılığa Etkisi:Borsa İstanbul Turizm Şirketlerinde Bir Araştırma”, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, Journal of Travel and Hospitality Management, 13 (3): 38-55.
- KILIÇ, M. AYÇIRAY, U. (2018). “Yönetim Kurulu ve Sahiplik Yapısının Finansal Performans Üzerindeki Etkisi: BIST İmalat Sanayi Sektöründe Bir Alan Araştırması”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20( 2): 177-192.
- KING, M. R. SANTOR, E. (2008). “Family Values: Ownership Structure, Performance and Capital Structure of Canadian Firms”, Journal of Banking&Finance, 32(11): 2423-2432.
- MARCHIA, T. M. (2008). “On The Relevance of Ownership Structure in Determining The Maturity of Debt” Manchester Business School Working Paper, No. 547.
- OKUYAN, H. A. TAŞÇI, H. M. (2010). “Sermaye Yapısının Belirleyicileri: Türkiye’deki En Büyük 1000 Sanayi İşletmesinde Bir Uygulama”, BDDK Bankalar ve Finansal Piyasalar, 4(1): 105-120.
- OTLUOĞLU, E. (2016). Asimetrik Bilgi ve Sermaye Yapısı Kararları: Borsa İstanbul Üzerine Bir Uygulama, İktisadi Araştırmalar Vakfı, İstanbul.
- ÖNEM, H. B. DEMİR, Y. (2015). “Mülkiyet Yapısının Firma Performansına Etkisi: BİST İmalat Sektörü Üzerine Bir Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 6(13): 31-43.
- MARGARITIS, D. PSILLAKI, M. (2008). “Capital Structure, Equity Ownership and Firm Performance”, Journal of Banking and Finance, 34(3): 621-632.
- MIN, H. J. PRATHER, J. L. (2001). “Tobin’s Q, Agency Conflicts, and Differential Wealth Effects of International Joint Ventures”, Global Finance Journal (12):267-283.
- REYNA, J. M. S. M. VAZQUEZ, R. D. VALDES, A. L. (2012). “Corporate Governance, Ownership Structure and Performance in Mexico”, International Business Research, 5 (11).
- SAYMAN, Y. (2012). Sahiplik Yapısının firma Performansı ve Sermaye Yapısı Üzerine Etkileri: İMKB’de İşlem Gören Üretim Firmalarında Bir Uygulama, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- SHAHAR, H. K. ADZIS, A. A. BADERI, N. (2015). “The Relationship Between Ownership Structure, Firm Specific Characteristics and Capital Structure: Evidence from Malaysian Middle-Capital Public Listed Firms”, International Journal of Economics and Financial Issues, 6(3): 36-43.
- SAYILGAN, G. UYSAL, B. (2011). “Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Sektörel Borçları Kullanarak Sermaye Yapısını Belirleyen Faktörler Üzerine Bir Analiz:1996-2008”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66 (4): 101 – 124.
- SAYILGAN, G. (2019), Soru ve Yanıtlarıyla İşletme Finansmanı, Siyasal Kitabevi, 8. Baskı. Ankara.
- ŞAMİLOĞLU, F. ÜNLÜ, U. (2010).” Sahiplik Yapısı ve Firma Performansı Arasındaki İlişki: İMKB 100 Endeksi Firmaları Üzerine Bir Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (46): 66-73.
- TERİM, B. KAYALI, C. A. (2009). “Sermaye Yapısını Belirleyici Etmenler: Türkiye’de İmalat Sanayi Örneği”, Celal Bayar Üniversitesi SBF Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1):125- 154.
- TOPALOĞLU, E. (2018). “Sermaye Yapısına Etki Eden Firmaya Özgü Faktörlerin Panel Veri Analizleri ile Belirlenmesi: Kurumsal Yönetim Endeksi Üzerine Bir Uygulama”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar (640) Haziran: 63-100.
- YILGÖR, A.G. YÜCEL, E. (2012). “İşletmelerin Sahiplik Yapısının İncelenmesi: Sahiplik ve Kontrol Ayrımı Konusunda Çıkarımlar”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8 (16):41-57.
- ZHANG, G. (1998). “Ownership Concentration, Risk Aversion and the Efect of Fnancial Structure on Investment Decisions”, European Economic Review, 42(9): 1751-1778.
The Effect of Capital and Ownership Structure on Firm’s Performance: An Application on Borsa İstanbul Tourism Index
Yıl 2022,
Cilt: 6 Sayı: 1, 1571 - 1586, 31.01.2022
Fatih Konak
,
Diler Türkoğlu
Öz
Considering both the internal dynamics of the companies and the market participants, it is of great importance to determine the value of the firm or to determine the factors that affect this value. In determining the firm's value, revealing the optimal capital structure as well as considering the effects of ownership structure are some of the important factors that should be taken into consideration especially during the decision-making phase. In this framework, the research aimed to examine the effects of ownership and capital structure of firms on firm performance by considering them together. The data of 9 companies listed in the BIST Tourism Index between 2012 and 2018 were used in this context. According to the findings obtained, it has been concluded that both ownership structures and capital structures have effects on the financial performance indicators of the companies listed in the BIST Tourism Index at different levels and directions.
Kaynakça
- AROSA, B. ITTURRALDE, T. MASEDA. A. (2010). “Ownership Structure and Firm Performance in Non-listed Firms: Evidence from Spain”, Journal of Family Strategy, 1: 88-96.
- AYDIN, N. BAŞAR, M. ve COŞKUN, M. (2015). Finansal Yönetim. 2. Baskı. Detay Yayıncılık.
- AYDIN, N. BAŞAR, M. ve COŞKUN, M. (2017). Finansal Yönetim. 5. Baskı. Detay Yayıncılık.
- AYTEKİN, S. İBİŞ, A. (2014). “Mülkiyet Yapısının İşletmelerin Finansal Performansı Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: BİST Metal Eşya, Makine Endeksi (XMEYS) Üzerinde Bir Uygulama”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 40.
- BAYRAKDAROĞLU, A. (2010). “Mülkiyet Yapısı ve Finansal Performans: İMKB Örneği”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, 2010 ISSN: 1309-8020 (Online).
- CORNETT, M. M. ADAIR, T. A. NOFSINGER, J. (2016). Finans. (V. SARIKOVANLIK, Çev.) Ankara: Nobel Yayıncılık.
- ÇELİK, S. (2018). “T Harfi ile Başlayan Finansal Kavramlar” A. GÜNDOĞDU (Der.), Finansın Temel Kavramları Güncel Örnekler ve Yaklaşımları ile, Gazi Kitabevi, Ankara.
- DOĞAN, M, (2016). “Mülkiyet Yapısının Finansal Kararlar Üzerine Etkisi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan.
- ERCAN, M. K. BAN, Ü. (2018). Değere Dayalı İşletme Finansı Finansal Yönetim, 10. Baskı, Gazi Kitabevi.
- ERDOĞAN, E. O. (2016). “Temsil Teorisi Çerçevesinde Sahiplik Yapısının İşletmelerin Sermaye Yapısı Kararlarında Etkisi, BİST Uygulaması”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (2), Sayı 24: 159-181.
- EGE, İ. TOPALOĞLU, T. N. (2017). “Sahiplik Yapısı ile Sermaye Yapısı ve Kar Payı Dağıtım Kararları Arasındaki İlişkinin Borsa İstanbul 30 Endeksi’nde Test Edilmesi”, International Conference On Eurasian Economies. Session 3B: Finans I: 254-261.
- GÜLŞEN, A. Z. ÜLKÜTAŞ Ö. (2012). “Sermaye Piyasasının Belirlenmesinde Finansman Hiyerarşisi Teorisi ve Ödünleşme Teorisi: İMKB Sanayi Endeksi’nde Yer Alan Firmalar Üzerine Bir Uygulama”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 8, Sayı 15: 49-59.
- KARADENİZ, E. İSKENDEROĞLU, Ö. (2011). “İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda İşlem Gören Turizm İşletmelerinin Aktif Karlılığını Etkileyen Değişkenlerin Analizi” Anatolia. Turizm Araştırmaları Dergisi, 22 (1):65-75.
- KARADENİZ, E. KAPLAN, F. GÜNAY, F. (2016). “Sermaye Yapısı Kararlarının Karlılığa Etkisi:Borsa İstanbul Turizm Şirketlerinde Bir Araştırma”, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, Journal of Travel and Hospitality Management, 13 (3): 38-55.
- KILIÇ, M. AYÇIRAY, U. (2018). “Yönetim Kurulu ve Sahiplik Yapısının Finansal Performans Üzerindeki Etkisi: BIST İmalat Sanayi Sektöründe Bir Alan Araştırması”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20( 2): 177-192.
- KING, M. R. SANTOR, E. (2008). “Family Values: Ownership Structure, Performance and Capital Structure of Canadian Firms”, Journal of Banking&Finance, 32(11): 2423-2432.
- MARCHIA, T. M. (2008). “On The Relevance of Ownership Structure in Determining The Maturity of Debt” Manchester Business School Working Paper, No. 547.
- OKUYAN, H. A. TAŞÇI, H. M. (2010). “Sermaye Yapısının Belirleyicileri: Türkiye’deki En Büyük 1000 Sanayi İşletmesinde Bir Uygulama”, BDDK Bankalar ve Finansal Piyasalar, 4(1): 105-120.
- OTLUOĞLU, E. (2016). Asimetrik Bilgi ve Sermaye Yapısı Kararları: Borsa İstanbul Üzerine Bir Uygulama, İktisadi Araştırmalar Vakfı, İstanbul.
- ÖNEM, H. B. DEMİR, Y. (2015). “Mülkiyet Yapısının Firma Performansına Etkisi: BİST İmalat Sektörü Üzerine Bir Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 6(13): 31-43.
- MARGARITIS, D. PSILLAKI, M. (2008). “Capital Structure, Equity Ownership and Firm Performance”, Journal of Banking and Finance, 34(3): 621-632.
- MIN, H. J. PRATHER, J. L. (2001). “Tobin’s Q, Agency Conflicts, and Differential Wealth Effects of International Joint Ventures”, Global Finance Journal (12):267-283.
- REYNA, J. M. S. M. VAZQUEZ, R. D. VALDES, A. L. (2012). “Corporate Governance, Ownership Structure and Performance in Mexico”, International Business Research, 5 (11).
- SAYMAN, Y. (2012). Sahiplik Yapısının firma Performansı ve Sermaye Yapısı Üzerine Etkileri: İMKB’de İşlem Gören Üretim Firmalarında Bir Uygulama, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- SHAHAR, H. K. ADZIS, A. A. BADERI, N. (2015). “The Relationship Between Ownership Structure, Firm Specific Characteristics and Capital Structure: Evidence from Malaysian Middle-Capital Public Listed Firms”, International Journal of Economics and Financial Issues, 6(3): 36-43.
- SAYILGAN, G. UYSAL, B. (2011). “Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Sektörel Borçları Kullanarak Sermaye Yapısını Belirleyen Faktörler Üzerine Bir Analiz:1996-2008”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66 (4): 101 – 124.
- SAYILGAN, G. (2019), Soru ve Yanıtlarıyla İşletme Finansmanı, Siyasal Kitabevi, 8. Baskı. Ankara.
- ŞAMİLOĞLU, F. ÜNLÜ, U. (2010).” Sahiplik Yapısı ve Firma Performansı Arasındaki İlişki: İMKB 100 Endeksi Firmaları Üzerine Bir Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (46): 66-73.
- TERİM, B. KAYALI, C. A. (2009). “Sermaye Yapısını Belirleyici Etmenler: Türkiye’de İmalat Sanayi Örneği”, Celal Bayar Üniversitesi SBF Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1):125- 154.
- TOPALOĞLU, E. (2018). “Sermaye Yapısına Etki Eden Firmaya Özgü Faktörlerin Panel Veri Analizleri ile Belirlenmesi: Kurumsal Yönetim Endeksi Üzerine Bir Uygulama”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar (640) Haziran: 63-100.
- YILGÖR, A.G. YÜCEL, E. (2012). “İşletmelerin Sahiplik Yapısının İncelenmesi: Sahiplik ve Kontrol Ayrımı Konusunda Çıkarımlar”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8 (16):41-57.
- ZHANG, G. (1998). “Ownership Concentration, Risk Aversion and the Efect of Fnancial Structure on Investment Decisions”, European Economic Review, 42(9): 1751-1778.