Bu çalışmanın amacı, pandemi günlerinde gıda tüketim davranışındaki değişiklikleri tetikleyen temel faktörleri belirlemeye çalışmaktır. Araştırmanın birincil verileri Türkiye'deki 484 haneden toplanmıştır. Gıda tüketim davranışındaki değişimi etkileyen faktörleri tanımlamak için; öncelikle Uyaran-Tepki modeli oluşturulmuştur. Daha sonra, önemli faktörlerin konumunu belirtmek ve önceliklendirmek için DEMATEL yönteminden yararlanılmıştır. DEMATEL yönteminde, analizin Somers’ D katsayılarına dayandığını, ancak uzman görüşlerine bağlı olmadığını ayrıca belirtmekte fayda görülmektedir. Karmaşık gerçek hayat problemlerinin çeşitli alanlarında, DEMATEL yönteminin kullanılmasının yaygınlaşmasını sağlamak ve çok kriterli yöntemden yararlanmak için ham verilerin DEMATEL puanlarına dönüştürülmesinde her bir değişken çifti için Somers D katsayıları hesaplanmıştır. Bulgular, gıda tüketimini belirleyen faktörlerin; pandemi sırasında restoran kısıtlamaları, sosyal medyadaki tanıtım yazıları, uzun süre evde kalmaya zorlanmak ve aile bir arada yemek yemek gibi sosyal faktörler olduğunu göstermektedir.
Gıda Tüketim Davranışı Stimulus Response Model DEMATEL Yöntemi Karar Analizi Yansız Karşılaştırma Matrisi
The aim of this study is an attempt to determine the fundamental factors driving alterations in food consumption behaviour during pandemic days. The primary data of the study have been collected from 484 households in Turkey. In order to define the factors that are affecting changes in food consumption behaviour; first of all, the Stimulus-Response model has been constructed. Then, the DEMATEL method has been utilized to indicate and prioritize the position of the significant factors. It is noteworthy to further mention that by utilizing the DEMATEL method, our analysis rely on the findings of the model used but not depending on experts’ opinions. Somers’ D coefficients were computed for each pair of variables, in transforming the raw data into DEMATEL scores to expand the experience and benefit from multi-criteria method in using complex real life problems, in various fields. The findings indicate that the determining factors of food consumption turn out to be social factors, such as restrictions of restaurants, publicity posts on social media, having constrained to stay at home for a long period of time and eating with the family gatherings during the pandemic outbreak.
Food Consumption Behaviour Stimulus Response Model DEMATEL Method Decision Analysis Unbiased Comparison Matrix
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Yöneylem |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Mayıs 2023 |
Kabul Tarihi | 19 Mayıs 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 7 Sayı: 2 |