BİR KOPMA SÜRECİ: OKULA YABANCILAŞMA

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 227 - 235, 30.11.2022

Mehmet S. Vangölü , Gaye Zeynep Çenesiz

Öz

Bireyin kendisi ve sosyal çevresinden uzaklaşarak kopması sonucu meydana gelen yabancılaşma kavramı insanlık tarihi kadar eski bir olgudur. Felsefe, sosyoloji ve psikoloji gibi çeşitli disiplinler tarafından araştırma konusu olan yabancılaşma birçok düşünür ve filozof tarafından da incelenmiştir. Yabancılaşmanın meydana geldiği alanlardan biri de eğitimdir. Eğitimde yabancılaşma, öğrencinin okul ortamında ait olma ve bağlanma duygusunun olmaması olarak tanımlanmakta ve bu durum okula yabancılaşma olarak ifade edilmektedir. Okula yabancılaşma, öğrencinin öğrenme sürecinden kopması ve içinde bulunması gereken etkinlik veya topluluklardan uzaklaşmasıdır. Okula yabancılaşan öğrenci bir süre sonra farklı davranışlar sergilemeye başlayabilir. Bu durum kendini ders düzenini bozma, düşük akademik başarı, dersten kaçma ve akranları ile anlaşamama gibi eylemler ile gösterir. Sonuç olarak okula yabancılaşma öğrencilerin okul, arkadaş ve ailelerinden kopmalarına ve uzaklaşmalarına sebep olabilir.

Anahtar Kelimeler

yabancılaşma, okul, okula yabancılaşma, öğrenci, eğitim

AS A DETACHMENT PROCESS: SCHOOL ALİENATİON

Öz

The concept of alienation, which occurs because of the individual's separation from himself and his social environment, is a phenomenon as old as the history of humanity. Alienation, which is the subject of research by various disciplines such as philosophy, sociology, and psychology, has also been examined by many thinkers and philosophers. One of the areas where alienation occurs is education. Alienation in education is defined as the student's lack of sense of belonging and attachment in the school environment, and this situation is expressed as alienation from school. Alienation from school is the separation of the student from the learning process and away from the activities or communities that he/she should be in. The student who is alienated from the school may start to exhibit different behaviors after a while. This situation manifests itself with actions such as disrupting the order of the lesson, low academic achievement, truancy and not getting along with peers. As a result, alienation from school can cause students to break away from school, friends, and families.

Anahtar Kelimeler

Alienation, school, school alienation, student, education

Kaynakça

• Akyavuz, E. K. (2020). Ortaöğretim öğrencilerinin okul tükenmişliği ve okula yabancılaşma algıları arasındaki ilişkisinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(2), 847-857.
• Akyıldız, H. (1998). Bireysel ve Toplumsal Boyutlarıyla Yabancılaşma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3, 163-176.
• Atmaca, T. (2019). Olumsuz Okul Tutumu, Okula Yabancılaşma ve Antı̇-Sosyal Davranışın Ortaöğretı̇m Öğrencı̇lerı̇nı̇n Suça Eğı̇lı̇mı̇nı̇ Yordama Düzeyı̇. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 10(19), 63-86.
• Bayat, B. (1996). Çimento ve otomotiv sektörlerinde çalışan işçiler arasında yabancılaşmanın karşılaştırmalı olarak araştırılması. Gazi Üniversitesi: Doktora Tezi.
• Bayhan, V. (1995). Üniversite gençliğinde anomi ve yabancılaşma (İnönü Üniversitesi Örneği). İnönü Üniversitesi: Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Bronfenbrenner, U. (1986). Alienation and the four worlds of childhood. The Phi Delta Kappan, 67(6). 430-436.
• Brown, M. R., Higgins, K. ve Paulsen, K. (2003). Adolescent alienation: What is it and what can educators do about it? Intervention in School and Clinic, 39(1). 3-9.
• Cao, G. (2016). Alienation of Tibetan Adolescents in Rural Boarding Schools. Frontiers of Education in China, 11(4). 503-518.
• Çağlar, Ç. (2012). Öğrenci Yabancılaşma Ölçeğinin Geliştirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim ve Bilim Dergisi, 37(166).
• Çelik, F. (2005). Ortaöğretim Öğrencilerinin Okula Yabancılaşma Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Çoşkun, Y. ve Altay, C.A. (2009). Lise Öğrencilerinde Yabancılaşma ve Benlik Algısı İlişkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Bilimleri Dergisi, 29, 41-56.
• Damgacı, A.E. (2016). Marksist yabancılaşma kuramının güncelliği sorunsalı. Maltepe Üniversitesi: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Duru, E. (1995). Üniversite öğrencilerinde yabancılaşma ve yalnızlık düzey ilişkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Ergil, D. (1978). Yabancılaşma Kuramına İlk Katkılar, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 33(3.
• Erjem, Y. (2005). Eğitimde yabancılaşma olgusu ve öğretmen: Lise öğretmenleri üzerine sosyolojik bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(4).
• Eunsook, L. (2007). Construction of a Structural Model about Male and Female Adolescents' Alienation, Depression, and Suicidal Thoughts. Journal of Korean Academy of Nursing. 37(4). 576-585.
• Ferhat, H. A. N. ve Demirtaş, H. (2020). Geleneksel veya siber zorbalığa maruz kalmanın okula yabancılaşmaya ilişkin etkileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 1136-1152.
• Fromm, E. (1990). Sağlıklı Toplum. Salman, Y. ve Tanrısever, Z. (Çev) (2.baskı). İstanbul: Payel Yayınevi.
• Fromm, E. (1995). Çağımızın özgürlük sorunu. Bozkurt Güvenç (Çev). Ankara: Gündoğan Yayınevi. Gedik, A. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinde okul yaşam kalitesi bağlamında okula yabancılaşma. İnönü Üniversitesi: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Gope, T. ve Bhowmik. S. (2017). Effects of Urban-Rural Rearing on Alienation. Deliberative Research Firozabad, 28-31.
• Hascher, T. ve Hagenauer, G. (2010). Alienation from school. International Journal of Educational Research, 49(6), 220-232.
• Katıtaş, S. (2012). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinde Okula Yabancılaşma ve Okulu Bırakma Eğilimi (Şanlıurfa İli Örneği). Harran Üniversitesi: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Kızıltan, G. S. (1986). Çağımızda Yabancılaşma Sorunu. İstanbul: Metis Yayınları.
• Kumari, S. ve Kumar, P. (2017). Student alienation among college students in relation to their (restrictive-permissive) parental behaviour. International Journal of Advanced Education and Research, 2(3), 204-211.
• Mann, S. J. (2001). Alternative perspectives on the student experience: alienation and engagement. Studies in Higher Education, 26(1). 7-19.
• Mau, R. Y. (1992). The validity and devolution of a concept: Student alienation. Adolescence, 27, 731-742.
• Musto, M. (2010). Revisiting Marx's concept of alienation. Socialism and Democracy, 24(3). 79-101.
• Newman, F.M. (1981). Reducing Student Alienation in High Schools: Implications of Theory. Harvard Educational Review, 51(4),546-64.
• Özdemir, N. (2011). Düzenli fiziksel aktivitenin ilköğretim öğrencilerinin okula yabancılaşma ve yalnızlık düzeyleri üzerine etkileri. Ege Üniversitesi: Yayınlanmamış doktora tezi.
• Özsarı, M.P. (2015). 4. ve 5. Sınıf öğrencilerinin okula yabancılaşma ve sosyal beceri düzeylerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tez.
• Pala, M.F. (2016). Ortaöğretim Öğrencilerinin Okula Yabancılaşma Sorunu: İstanbul İli Silivri İlçesi Örneği. İstanbul Aydın Üniversitesi: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Pan, Y. ve Jackson, R. T. (2008). Ethnic difference in the relationship between acute inflammation and serum ferritin in US adult males. Epidemiology and Infection, 136, 421-431.
• Polat, Ş., & Özdemir, M. (2018). Ortaokul öğrencilerindeki eğitim stresi, okul tükenmişliği ve okula yabancılaşma arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1395-1406.
• Schulz, L. L. (2011). Targeting school factors that contribute to youth alienation: focused school counseling programs. Journal of Instructional Psychology, 38(2), 75-84.
• Seeman, M. 1959. On meaning of alienation. American Sociological, 24, 783- 790
• Tekin, M. (2010). Dindarane Yabancılaşma, İlahiyat Akademisi Dergisi, 2(3), 55-66.
• Tezcan, M. (1985). Gençlik ve Yabancılaşma. Ankara: A.Ü. Eğitim Bilimleri Yayınları.
• Tolan, B. (1981). Çağdaş Toplumun Bunalımı Anomi ve Yabancılaşma, (2. Baskı). Ankara: İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları.
• Uzun, Ö. (2006). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Okula Yabancılaşma Düzeylerine Etki Eden Sosyo-Demografik Değişkenlerin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Yakut, S. (2016). Öğretmenlerde yabancılaşma, yalnızlık ve dindarlık ilişkisi: Polatlı örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi: Yayımlanmamış Doktora Tezi.