ÇOKDİLLİLİK VE DİLLERARASI ETKİLEŞİM ÇALIŞMALARI

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 255 - 270, 30.11.2022

Tuğçe Kalkan

Öz

Son yıllarda artan sosyal medya kullanımı, ticari ilişkiler, çok kültürlü toplumlar ve daha birçok etmen sebebiyle çokdillilik sıkça görülen durumlardandır. Hareket halindeki bu çokdilli dünyada dillerarasılık araştırmalarında Türkçe de yavaş yavaş yerini alır. Bu nedenle, bu çalışma çokdillilik bağlamlarında yabancı dil öğrenimini ele alarak konuya dair önemli etmenlerden olan aktarım, üçüncü dil öğrenim modelleri ve dillerarası etkileşimi alanyazından Türkçe bir derleme sunarak ele alır. Ankara Üniversitesi Yabancı Dil Öğretimi bölümü Aktarım dersi kapsamında incelenmiş ve geliştirilmiş bu çalışmada edinilen bulgulara göre çokdilli dil edinim süreçlerinde aktarımın kaynağı net olarak bilinmese de edinilmiş dillerin üçüncü dillerin öğrenimine etkisi büyüktür. Öğrenim modellerine dair bulgular da keskin çizgilerden uzak ve hala geliştirilmeye açıktır çünkü dillerarası etkileşimin birçok farklı temeli ve değişkeni vardır. Çokdillilik ve dillerarası etkileşim araştırmaları, ülkemizde ve dünyada, dil çeşitliliği içerecek şekilde çoğaltılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Çokdillilik, Aktarım, Dillerarası etkileşim, Üçüncü dil öğrenimi, Üçüncü dil edinim modelleri

Teşekkür

Ankara Üniversitesi Yabancı Dil Öğretimi Programı çerçevesinde hazırlanan bu çalışmaya katkıları sebebiyle hocalarım Prof. Dr. Dilek PEÇENEK ve Doç. Dr. Sıla AY'a teşekkürlerimi sunarım.

STUDIES ON MULTILINGUALISM AND CROSSLINGUISTICS

Öz

Due to the increasing use of social media, commercial relations, multicultural societies and many other factors in recent years, multilingualism is one of the most common situations. In this multilingual changing world, Turkish gradually takes its place in crosslinguistics-influence researches. Therefore, this study deals with foreign language learning in multilingualism contexts, which are important factors on the subject, such as transfer, third language learning models and crosslinguistics-influence, by presenting a Turkish compilation from the literature. According to the results that have been searched and developed in Ankara University Teaching Foreign Languages department, although the source of transfer in multilingual language acquisition processes is not clearly known, the acquired languages have a great effect on the learning of third languages. Findings on learning patterns are also unclear and still subject to improvement because crosslinguistics-influence has many different bases and variables. Multilingualism and crosslinguistics-influence studies should be increased in our country and in the world by including linguistic diversity.

Anahtar Kelimeler

Multilingualism, Transfer, ross-linguistics influence, Cross-linguistics influence, Third language acquisition, Models of L3 acquisition

Kaynakça

• Kaynakça Ay, S. (2021). Ankara Üniversitesi – Sesletim Dersi - Yüksek Lisans Ders Sunusu.
• Bateman, B. (2017). Teaching Portuguese to Spanish Speakers. A Handbook for Portuguese Instructors in the U.S., 195-213. Roosevelt, NJ: Boavista Press.
• Broselow, E. ve Kang, Y. (2013). Phonology and speech. The Cambridge Handbook of Second Language Acquisition, 529-554. Cambridge U.P.
• Cenoz, J. ve Valencia, JF. (1994). Additive Trilingualism: Evidence from the Basque Country. Applied Psycholinguistics 15(02), 195-207. Cambridge: Cambridge U.P. Doi:10.1017/S0142716400005324
• Cummins, J. (1976). The Influence of Bilingualism on Cognitive Growth: A Synthesis of Research Findings and Explanatory Hypotheses. Working Papers on Bilingualism, 9.
• De Angelis, G. ve Selinker, L. (2001). Interlanguage transfer and competing linguistic systems in the multilingual mind. Cross-linguistic influence in third language acquisition: psycholinguistic perspectives. 42-58. Multilingual Matters.
• De Angelis, G. (2007). Third or Additional Language Acquisition. Clevedon: Multilingual Matters.
• Ergenç, İ. (1991). “ Türkçenin Söyleyiş Sözlüğü Üzerine”. Dilbilim Araştırmaları, 5-10. Ankara: Hitit Yayınları.
• Hacı, S. (2017). Bulgarca-Türkçe Sesteş Sözcüklerin Ortaya Çıkış Sebepleri. Uluslararası Toplumsal Bilimler Dergisi, 1 (1) , 25-35.
• Hammarberg, B. (2001). Roles of L1 and L2 in L3 production and acquisition. J. Cenoz (Ed.), Cross- Linguistic Influence in Third Language Acquisition : Psycholinguistic Perspectives, 21–41. Multilingual Matters. Doi: 10.21832/9781853595509-003
• Jarvis, S. ve Pavlenko, (2008). Crosslinguistic Influence in Language and Cognition. Routledge, Routledge.
• Kellerman, E. (1979). Transfer and Non-Transfer: Where we are now. Studies in SecondLanguage Acquisition, 2(01). 37-57 Doi:10.1017/s0272263100000942.
• Kellerman, E. (1995). Crosslinguistic influence: Transfer to nowhere? Annual Review of AppliedLinguistics, 15. 125-150.
• Kıran, Z. ve Eziler Kıran, A. (2018). Dilbilime Giriş. 5. Baskı. Seçkin.
• Krashen, Stephen D. (1982). Principles and Practice in Second Language Acquisition. University of Southern California. Loewen, S. ve Reinders, H. (2011). Key Concepts in Second Language Acquisition. Palgrave, Macmillan.
• Major, R. C. (2008). Transfer in second language phonology: A review. Phonology and second language acquisition (36), 63-94. John Benjamins. Doi: 10.1075/sibil.36.05maj.
• Murphy, S. (2003). “Second language transfer during third language acquisition”. Teachers College, Columbia University Working Papers in TESOL & Applied Linguistics, 3(1), 1-21. Doi: 10.7916/D8SF2VN8
• Nazlı, Ece Halime. (2016). Toplumdilbilime Genel Bir Bakış. Sbard. S. (28), 37-66.
• Odlin, T. (1996). On the recognition of transfer errors. Language Awareness, 5(3-4), 166–178. Doi:10.1080/09658416.1996.9959905
• Öztekin, E. ve Haznedar, B. (2015). “Dillerarası Etkileşim: Çokdilli Ortamlarda Sözdizimsel Gelişim ve Nesne Düşürme”. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi. (32.2.), 37-47.
• Özüdoğru ve Dilman (2014). Anadil Edinimi ve Yabancı Dil Öğrenim Kuramları. Anı.
• Peçenek, D. (2014). “İkinci Dil Edinimi Araştırması Ve Yönlendirilen İkinci Dil Edinimi Alanlarına Genel Bir Bakış. Dil Dergisi. 5-25. Doi: 10.1501/Dilder_0000000208
• Selinker, L. (1972). Interlanguage. IRAL 10(3), 209-23.
• Uzun, Tarık. (2019). Anadili Türkçe Olan İngilizce Öğrenicilerinin Sesletim ve Anlaşılabilirlik Durumları. Ankara Üniversitesi: Ankara.
• Vardar, Berke (2002). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. Multilingual.
• Westergaard, M., vd. (2017). Crosslinguistic influence in the acquisition of a third language: The Linguistic Proximity Model. International Journal of Bilingualism, 21(6), 666-682.
• Wang, Y. (2018). Third Language Acquisition: Evolving Perspectives. Journal of Second Language Acquisition and Teaching, (25), 63-80.
• Weinreich, Uriel. (1953). Languages in Contact: Findings and Problems. Publications of the Linguistic Circle of New York, (1. 148). New York.
• Weinreich, Uriel. (1979). Languages in contact. Findings and problems. The Hague: Mouton.