Ekonometri Lisansüstü Öğrencilerinin Başarılarını Etkileyen Yeterliliklerin Değerlendirilmesi: ABO Karar Destek Sistemi

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 437 - 448, 31.12.2019

Osman Pala Mehmet Aksaraylı

https://doi.org/10.17093/alphanumeric.537572

Öz

Günümüzde üniversite mezunları lisansüstü programları ile eğitim hayatlarını sürdürerek kariyer hedeflerine ulaşmaya çalışmaktadır. Lisansüstü programlarında başarılı olmaya dair yeterliliklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi, hem öğrencilerin hem de programın başarısı için önemli bir konudur. Çalışmada yer verilen ve üzerinde inceleme yapılan Ekonometri lisansüstü programı öğrenci başarı yeterlilikleri değerlendirilmesinde Bulanık DEMATEL yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada, Bulanık DEMATEL metodunu kullanmak isteyen araştırmacılar için ücretsiz ve kolay kullanılan bir paket program olmaması ve bu yüzden metodu kullanan çoğu araştırmacının hesaplama esnasında yaşadıkları sıkıntıları göz önüne alarak yeni bir paket program hazırlanmıştır. Python programlama dili kullanılarak ve Windows İşletim Sisteminde çalışacak şekilde, Bulanık DEMATEL ve DEMATEL için hazırlanmış olan ABO karar destek sistemi, çalışmadaki örnekle birlikte tanıtılmıştır. Yöntem sonuçlarının değerlendirilmesi ile öğrencilerin lisansüstüne başlamadan geliştirmesi gereken yönleri tespit edilmiş ve lisansüstü aday değerlendirilmesinde faydalanılacak önemli çıktılar elde edilmiştir. ABO karar destek sistemi ile elde edilen grafik sonuçları faydalı çıkarımlar sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Lisansüstü Eğitimde Başarı, Bulanık DEMATEL, Ekonometri, Karar Destek Sistemi

Evaluation Of The Competencies That Affect The Achievements Of The Econometrics Graduate Students: ABO Decision Support System

Öz

Nowadays, most of the graduate students are trying to reach their carrier goals by continuing their education life with postgraduate programs. Determining and evaluating competencies to be successful in the postgraduate programs is an important issue for the success of both students and the program. Fuzzy DEMATEL method was used in evaluation of student achievement competencies of Econometrics postgraduate program which was included in the study. In the study, for the researchers who want to use the Fuzzy DEMATEL method, a new package program has been prepared by considering the lack of a free and easy-to-use package program and therefore the calculation problems experienced by most researchers using the method. Using the Python programming language and working in the Windows Operating System, the ABO decision support system for Fuzzy DEMATEL and DEMATEL was introduced with the example in the study. By evaluating the results of the method, it was determined the most important competencies that the students need to develop before starting to the program graduate, and important outputs were obtained to be utilized in the evaluation of the graduate candidates. The graphical results obtained with the ABO decision support system provided useful inferences.

Anahtar Kelimeler

Success in Postgraduate Programs, Fuzzy DEMATEL, Econometrics, Decision Support System

Kaynakça

• ABO Karar Destek Sistemi Dropbox Linki, (Erişim Adresi: https://www.dropbox.com/s/4gyrrzl4ltntw3a/ABO.rar?dl=0. Erişim Tarihi: 08/02/2019)
• Accorsi, R., Manzini, R., ve Maranesi, F. (2014). A decision-support system for the design and management of warehousing systems. Computers in Industry, 65(1), 175-186.
• Aksakal, E. ve Dağdeviren, M. (2015). Yetenek yönetimi temelli personel atama modeli ve çözüm önerisi. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 30(2). 249-262.
• Altan, Ş. ve Karaş Aydın, E. (2015). Bulanik Dematel Ve Bulanik Topsis Yöntemleri İle Üçüncü Parti Lojistik Firma Seçimi İçin Bütünleşik Bir Model Yaklaşimi. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 20(3). 99-119.
• Aslan, C. (2010). Türkçe eğitimi programlarında lisansüstü öğrenim gören öğrencilerin akademik özyeterliklerine ilişkin görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (19), 87-115.
• Bana e Costa, C. A. B., Ensslin, L., Cornêa, É. C., ve Vansnick, J. C. (1999). Decision support systems in action: integrated application in a multicriteria decision aid process. European Journal of Operational Research, 113(2), 315-335.
• Cakir, O., ve Canbolat, M. S. (2008). A web-based decision support system for multi-criteria inventory classification using fuzzy AHP methodology. Expert systems with applications, 35(3), 1367-1378.
• Cebi, S., ve Kahraman, C. (2010). Developing a group decision support system based on fuzzy information axiom. Knowledge-Based Systems, 23(1), 3-16.
• Chaghooshi, A., Arab, A. ve Dehshiri, S. (2016). A fuzzy hybrid approach for project manager selection. Decision Science Letters, 5(3), 447-460.
• Chang. B.. Chang. C. W.. ve Wu. C. H. (2011). Fuzzy DEMATEL method for developing supplier selection criteria. Expert systems with Applications. 38(3). 1850-1858.
• Chou. Y. C.. Sun. C. C.. ve Yen. H. Y. (2012). Evaluating the criteria for human resource for science and technology (HRST) based on an integrated fuzzy AHP and fuzzy DEMATEL approach. Applied Soft Computing. 12(1). 64-71.
• Erdem, O. A., ve Younis, A. (2014). Yazılım Projelerinin Geliştirme Sürecinde Yönetim. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 7(1). 1-9.
• Guo, Z., Ngai, E., Yang, C., ve Liang, X. (2015). An RFID-based intelligent decision support system architecture for production monitoring and scheduling in a distributed manufacturing environment. International journal of production economics, 159, 16-28.
• İç, Y. T., ve Yurdakul, M. (2009). Development of a decision support system for machining center selection. Expert systems with Applications, 36(2), 3505-3513.
• Lin, C. J., ve Wu, W. W. (2008). A causal analytical method for group decision-making under fuzzy environment. Expert Systems with Applications, 34(1), 205-213.
• Ma, J., Lu, J., ve Zhang, G. (2010). Decider: A fuzzy multi-criteria group decision support system. Knowledge-Based Systems, 23(1), 23-31.
• Saracaloğlu, A. S., Serin, O., ve Bozkurt, N. (2001). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü öğrencilerinin problem çözme becerileri ile başarıları arasındaki ilişki. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi (14). 121-134.
• Shieh, J. I., Chen, H. K. ve Wu, H. H. (2013). Case Study Of Applyıng Fuzzy Dematel Method To Evaluate Performance Crıterıa Of Employment Servıce Outreach Program. International Journal of Industrial Engineering, 20. 534-547.
• Willingham, W. W. (1974). Predicting success in graduate education. Science, 183(4122), 273-278.
• Woodrow, L. (2006). Academic success of international postgraduate education students and the role of English proficiency. University of Sydney papers in TESOL, 1(1), 51-70.
• Wu. W. W.. ve Lee. Y. T. (2007). Developing global managers’ competencies using the fuzzy DEMATEL method. Expert systems with applications. 32(2). 499-507.
• Yazdani, M., Zarate, P., Coulibaly, A., ve Zavadskas, E. K. (2017). A group decision making support system in logistics and supply chain management. Expert systems with Applications, 88, 376-392.
• Zhang, S., ve Goddard, S. (2007). A software architecture and framework for Web-based distributed Decision Support Systems. Decision Support Systems, 43(4), 1133-1150.
• Zhou, Q., Huang, W., ve Zhang, Y. (2011). Identifying critical success factors in emergency management using a fuzzy DEMATEL method. Safety science. 49(2). 243-252.
• Zopounidis, C., ve Doumpos, M. (1998). Developing a multicriteria decision support system for financial classification problems: The FINCLAS system. Optimization Methods and Software, 8(3-4), 277-304.
• Zopounidis, C., ve Doumpos, M. (2000). PREFDIS: a multicriteria decision support system for sorting decision problems. Computers & Operations Research, 27(7-8), 779-797.