ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÖĞRENCİLERE GİTARLA RİTİM ATMA BECERİSİNİN ÖĞRETİMİNDE EŞZAMANLI İPUCUYLA ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 4, 43 - 66, 17.06.2016

Evgin Çay Fidan Özbey

https://doi.org/10.5578/amrj.27877

Öz

Bu araştırmanın
amacı; zihin yetersizliği olan öğrencilere gitarla ritim atma becerisinin
öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiğini araştırmaktır.
Araştırmada eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiğini belirlemek üzere Tek
Denekli Araştırma Modellerinden, Denekler Arası Yoklama Evreli Çoklu Yoklama
Modeli kullanılmıştır. Araştırma 1 kız 2 erkek toplam 3 öğrenci ile
yürütülmüştür. Eşzamanlı ipucuyla öğretimin gitarla ritim atma becerisinin
öğretiminde öğretimindeki etkililiğini değerlendirmek üzere toplu yoklama,
günlük yoklama, öğretim ve izleme oturumları düzenlenmiş, değerlendirme için
tek fırsat yöntemi kullanılmıştır. 
Beceri tüm basamakların bir arada öğretimi biçiminde öğretilmiştir.
Oturumların tümü bire bir öğretim düzenlemesi biçiminde gerçekleştirilmiştir.
Araştırmada hem gözlemciler arası güvenirlik hem de uygulama güvenirliği verisi
toplanmıştır. Araştırma bulguları, Eşzamanlı ipucuyla öğretimin zihin yetersizliği
olan öğrencilere, gitarla ritim atma becerisinin öğretiminde etkili olduğunu
göstermektedir. Öğretim sona erdikten sonra da öğrenilenlerin kalıcılığı
değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Zihinsel Yetersizlik, Gitar Çalma Becerisi

Kaynakça

• Accordino, R. & Comer, R. & Heller B.W. (2006). Potansiyel Müzik Araştırmaları: Otizmli Bireylerle Müzik Terapi Üzerine Kritik Bir İnceleme. Research in Autism Spectrum Disorders 1-101–115.
• Akkaş, S. (1993). Okulöncesi Eğitimde Müzik, Gazi Üniversitesi, Mesleki Eğitim Fakültesi, Ankara, 1993.
• Akpınar, H. (2012). Görme Engellilerde Braille İşaret Sistemi Ve Müzik Eğitiminde Kullanılabilirliği. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı, Müzik Eğitimi Bilim Dalı.
• Artan, İ. (2001). Engelli Çocukların Eğitiminde Etkili Bir Teknik: Müzik An Effective Technique In Educating Disabled Children:Music G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 21(2), 43-55.
• Batdı, V. & Semerci, Ç. (2012). Şarkıların Yabancı Dil Becerilerini Geliştirmedeki Etkililiğine İlişkin Öğrenci Görüşleri. Journal of Research in Education and Teaching, 1(4),126-133.
• Bedir, G & Akkurt, A. (2012), Şarkılarla Coğrafya Öğretimi. Doğu Coğrafya Dergisi, 17(28),303-305.
• Berrakçay, O. (2008). Müziğin Bir Yaygın Gelişimsel Bozukluk Tipi Olan Otizmde Ortaya Çıkan Problemli Davranışları Üzerinde Etkisi, Ritim Uygulaması Çerçevesinde 4 Örnek Olay, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Bruyn, L. & Moelants, D. & Leman, M. (2011).Otizm Spektrum Bozuklukları Olan Katılımcılarda Şekillendirmiş Müzik Etkili Test Yaklaşımları. Music and Medicine. 4(1) 28-36
• Boso, M. & D’Angelo, E. & Barale, F. (2013). Otizm Spektrum Bozukluğunda Müzik Yeteneği ile Nöropsikolojikal İlişkisi. Music and Medicine. 5(4) 223-227.
• Caria, A., Venuti, P. & Falco, S. (2011). İşlevsel ve İşlevsel Olmayan Beyin Devreleri Temeli olan Otizm Spektrum Bozukluklarında Müziğin Duygusal Süreci Oxford University Press > Cerebral Cortex.
• Ceylan, F. (2012). Okul Öncesi Dönem İşitme Engellilerde Müzik Eğitimi İle Çocukların Gelişim Özellikleri Üzerine Terapötik Bir Çalışma. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı.
• Çadır, D. (2008). Zihinsel Engelli Öğrenciler İçin Müzik Terapi Yöntemine Göre Hazırlanan Sosyal Beceri Öğretim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çakır, Doğan, C. (2011). Türkiye’deki İlköğretim Düzeyindeki Eğitilebilir Zihinsel Engelliler İçin Müzik Eğitiminin Durumu Ve Öğretim Programı Model Önerisi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı.
• Çoban, A. (2005). Müzik Terapi, Ruh Sağlığı İçin Müzikle Tedavi, Timaş Yay., İstanbul.
• Eren, B. (2012). Müzik Eğitiminde Kaynaştırma Uygulamaları ve Orff-schulwerk. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (2), 14-25.
• Eren, B. & Deniz, J. & Düzkantar, A. ( 2013). Orff Yaklaşımına Göre Hazırlanan Müzik Etkinlikleri İçinde İpucunun Giderek Azaltılması Yöntemi İle Yapılan Gömülü Öğretimin Otistik Çocuklara Kavram Öğretmedeki Etkililiği. Educational Sciences: Theory & Practice. 13(3).
• Güven, E. (2011). Kaynaştırma uygulamasının yapıldığı sınıflarda işbirlikli öğrenmenin müzik öğretimi üzerindeki etkileri. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Güven, E &. Çevik, D. E. (2011). Müzik Öğretmeni adaylarının kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin belirlenmesine yönelik çalışma (Balıkesir Üniversitesi Örneği).
• Kamacıoğlu,F. (1993). Eğitim Müziği ve Kodaly Metodu, 1. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, Trabzon.
• Kırcaali-İftar, G. & Tekin, E. (1997). Tek Denekli Arastırma Yöntemleri . Ankara: Türk Psikologlar Dernegi Yayınları.
• Kırşehirli, M. (2011). Zihin Engelli Çocuklara Özbakım Becerilerinin Şarkı Yoluyla Öğretilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Köse, B. (2012). Yabancı Dil Öğretiminde Şarkı Kullanımı. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kurt, G. (2006). Zihinsel Engelli Çocuklarda, Müzik Dinlemenin Öğrenme Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji, İnsan Bilimleri Ve Felsefe.
• Langan, D. ( 2009). Özel Eğitim İçin Müzik Terapi Bir Değerlendirme Aracı: Eğitim Sonuçlarını Birleştirme. The Australian Journal of Music Therapy. Cilt: 20.
• Lawes, M. (2012). Sonuçlar üzerinde Raporlar: Uyarlanan “AQR Enstrüman” Otizmde Müzik Terapi Kullanımını Değerlendirme. Music Therapy & Special Music Education. 4 (2).
• Mateos-Moreno, & D. D.Phil. & Atencia-Do˜na L. (2013). Şiddetli Otizm Tanılı Genç Erişkinlerde Dans/Hareket Ve Müzik Terapinin Birleşik Etkisi. The Arts in Psychotherapy, (40) 465– 472.
• MEB, (1994). İlköğretim Kurumları Müzik Dersi Öğretim Programı, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• MEB, (2008). İlköğretim Kurumları Müzik Dersi Öğretim Programı, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Modiri, I. (2010). Okul Öncesinde Müzik Aracılığı İle Yabancı Dil Öğretimi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Eğitim Fakültesi Dergisi 23 (2), 505-516.
• Öner, K. A. (2006). Müziğin Öğrenme Güçlüğü Çeken Çocukların Duyarlılıklarına Etkisi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
• Pirgon Y. & Babacan, E. (2013). Görme Engelli Öğrencilerin Piyano Eğitimi Üzerine Durum Çalışması. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
• Pratt, R. R. (1991) Music Education and Medicine. Music Educators Journal, 77(5) 31-36,
• Sazak, N. ve Özbey, F. (2016) Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilere Kazak Katlama Becerisinin Şarkı Yolu İle Öğretimi. Uluslararası 2. Ipek Yolu Müzik Konferansı (Sözlü Bildiri) (YayınNo:2834887).
• Savarimuthu, D. & Bunnell, T. (2002). Öğrenme Güçlüğü Çeken Hastalarda Müziğin Etkisi: Bir Literatür Araştırması. Complementary Therapies in Nursing &Midwifery, 8.
• Stephenson, J. (2006). Müzik Terapi ve Ağır Yetersizliği Olan Öğrencilerin Eğitimi. Education and Training in Developmental Disabilities. 41(3), 290–299.
• Tekin, E. & Kırcaali-İftar, G. (2001). Özel Egitimde Yanlıssız Ögretim Yöntemleri. Birinci Basım. Ankara: Nobel Yayınları.
• Turan, D. (2006). Özel Eğitimde Müzikten Yararlanmada Karşılaşılan Sorunlarla İlgili Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı
• Uçan, A. (1978).“Müzik Eğitimi“, Güzel Sanatlar Eğitimi, Eskişehir Anadolu Ünv. Açık Öğretim Fak. Eğitim Önlisans Programı.
• Yılmaz, E. (2010). Otistik Çocuklarda Müzik Atölyesi Çerçevesinde Ortaya Çıkan Sözsüz İletişim İşaretlerinin İncelenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uygulamalı Psikoloji Anabilim Dalı.
• Zelyurt, S. (2015). Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilere Hayat Bilgisi Dersinin Şarkı İle Ve Doğrudan Öğretim Yöntemiyle Sunulmasının Etkililik Ve Verimliliklerinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Wigram, T. & Gold, C. (2005). Otistik Spektrum Bozukluğunun Tedavi ve Değerlendirmelerinde Müzik Terapi: Klinik Uygulaması ve Araştırma Sonuçları. Blackwell Publishing Ltd, Child: Care, Health And Development. 32(5)535–542.