Viyola Yayının Teknik Kullanımı

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 10, 72 - 82, 30.06.2019

Banu Yinal

Öz

 

                                                           Özet

           Yaylı
çalgılarda kullanılan yayın ilk kez Asya’da ortaya çıktığı bilinmektedir.
Tarihi tam olarak bilinmese de at kıllarının yaylarda kullanımı 13.yy’a kadar
uzanmaktadır. 16.yy ve 17.yy’larda gelişim gösteren yay, 18.yy’da dönemin
bestecileri tarafından yay tekniklerinin geliştirilmesiyle beraber ideal çalışa
uygun hale getirilmiş ve günümüzdeki halini almıştır. Viyoladan nitelikli ses
elde etmek zorlu ve sabır gerektiren bir süreçtir. Bu süreçte yay kullanımı,
ses ve ton çıkarmada önemli yer tutar. Yay tekniğinin temel unsurları; tutuş,
sağ el ve kol kullanımı, elden bilek hareketi, kol ağırlığı, yayın doğru
yerinde çalmak, yayın her bölgesinden (alt yarı, orta, üst yarı) pürüzsüz ses
elde etmek gibi teknik yöntemlere dayanır. Başlangıçtan itibaren bu temel
unsurları öğrenmek, yay tekniğinin oluşmasında önemli rol oynar.

           Birebir gözlemlenmiş tecrübeler göre; viyola
eğitimi alan öğrencilerde sağ el ve kol tekniğinin zayıflığı gözlemlenmiştir.
Sol el teknik çalışmalarına verilen önemin sağ el teknik çalışmalarına da
verilmesi gerekmektedir. Yayın doğru kullanımı eser yorumu için son derece
önemlidir. Ön kol ve üst kol kullanımı, parmak ve kol ağırlıklarının tele doğru
aktarılması üzerine yapılacak çalışmalar sağ el tekniği için geliştirici
olacaktır. Bu çalışmada, viyola yayının tarihi gelişimi, yapısı hakkında öz
bilgi verildikten sonra tutuş, sağ el ve kol kullanımı, ton üretiminde yayın
kullanım yöntemleri ve yay seçiminde dikkat edilecek unsurlar ele alınmış ve
yüzyılın müzisyenlerinden örnekler verilerek kaliteli ses üretimine yardımcı
bilgiler verilmiştir.

 

Anahtar Kelimeler

Viyola, Yay, Tutuş

Kaynakça

• Bahar, B. K. (2016). “Viyolanın Tarihsel Süreçteki Gelişimi” Adıyaman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s.24, s. 1206-1208Biricik, S. B. (1990). Keman Sağ El Tekniğinin Galamian ve Rus Okullarından Örneklerle İncelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.Ulucan, S. (2005). Kemanda Yay Tekniğinin Temel Bilgileri ve Gelişimi, (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.Hakioğlu, S. (2018). “Viyola Eğitiminde Viyolaya Özgü Teknik Yaklaşımlar”, İdil Dergisi, sayı 7, s.433Çuhadar, H. (2009). “Kemanda Çalma Teknikleri” Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı 1, s.123Villaret, A.L. (1988). The Franco- Belgian and Russian Methods of Bowing: A Pedagogic Study, (Doctoral Theses). Ball State University, USA. Teomete, Z. (1990). Viyola, (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.Güler,U. (2018). Blog. Erişim Tarihi:09.11.2018, http://www.ufukguler.net blog,