Medyadaki Depreme Dair Görüntülerin Erken Çocukluk Dönemi Çocuklarının Resimleri Üzerine Etkisi

Yıl 2024, , 105 - 115, 21.12.2024

Bahar Semiz

https://doi.org/10.17539/amauefd.1568777

Öz

Bu çalışma 2023 yılı İstanbul’da gerçekleştirilmiştir. Beş yaşlarında 50 çocuğun resimlerinde, medyadaki depreme dair görüntülerin erken çocukluk dönemi çocuklarının resimleri üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çocuklara kağıt ve boyalar sunulup ‘Son zamanlarda seni etkileyen, şaşırtan bir resim çizebilir misin?’ denilmiştir. Elde edilen verilere betimsel analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre ise çocukların resimlerinde en çok yıkılan bina ifadesi olurken sonraki ifadelerde ise depremzedeler, kan/yara, çadır, yardım araçları, uçurtma, yardıma gelen insanlar, çiçek ve figürleri bulunmuştur. Aynı zamanda resim örneklerine ve çocukların resimlerine dair cümlelerine de doğrudan yer verilmiştir. Gündemdeki 6 Şubat merkez üssü Kahramanmaraş olan büyük yıkıcı deprem olayının çocukların çizdikleri resimler üzerinde durumu ifade edecek figürler bulunduğu ifade edilebilir. Bu noktada çocuklara, doğal afet konularında yaş gelişim seviyelerine göre durumun ifade edilmesi gerektiği önerilmektedir. Bu da oyunlar, hikayeler, dramalar gibi çeşitli etkinlik türleri ile gerçekleştirilebilir.

Anahtar Kelimeler

Erken çocukluk, Deprem, Medya, Resim analizi

Etik Beyan

Yapılan bu çalışmada “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” kapsamında uyulması belirtilen tüm kurallara uyulmuştur. Yönergenin ikinci bölümü olan “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” başlığı altında belirtilen eylemlerden hiçbiri gerçekleştirilmemiştir. Etik değerlendirmeyi yapan kurul adı = İstanbul Aydın Üniversitesi Etik değerlendirme kararının tarihi=07.10.2024 Etik değerlendirme belgesi sayı numarası=E-88083623-020-134379

The Effect of Images of Earthquakes in the Media on Pictures of Early Childhood Children

Öz

This study was carried out in Istanbul in 2023. It was carried out in the pictures of 50 children at the age of five to examine the effect of earthquake images in the media on the pictures of early childhood children. The children were presented with paper and paints and asked, 'Can you draw a picture that has impressed and surprised you lately?' Descriptive analysis was performed on the data obtained. According to the results of the analysis, the most commonly encountered expression in children's pictures was destroyed buildings, followed by earthquake victims, blood/wounds, tents, aid vehicles, kites, people who came to help, flowers, and figures. At the same time, examples of paintings and sentences about children's pictures are directly included. It can be stated that there are figures to express the situation on the pictures drawn by the children of the great destructive earthquake event, the epicenter of which was Kahramanmaraş on February 6, on the agenda. At this point, it is suggested that children should be told about natural disasters according to their age development levels. This, in turn, can be accomplished through various types of activities such as games, stories, dramas, etc.

Anahtar Kelimeler

Early childhood, Earthquake, Media, Picture analysis

Kaynakça

• Akçay, D., & Özcebe, H. (2012). Televizyonun okul öncesi dönemdeki çocukların saldırganlık davranışına etkisi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 55(2), 82-87. https://www.researchgate.net/profile/Duygu-Akcay
• Aral, N., Kandır, A., & Can Yaşar, M. (2011). Okul öncesi eğitim ve okul öncesi eğitim programı.Yapa Yayınları.
• Çakır, V., & Bozkurt, Ö. (2014). Televizyon izleme alışkanlıkları, motivasyonları ve trt 6: Hakkari örneği. Global Media Journal: Turkish Edition, 4(8). https://globalmediajournaltr.yeditepe.edu.tr
• Çelik, I., Dur, D., & Bayar, M. E. (2016). Okul öncesı dönem çocuklarında deprem algısı (agrı ılı örnegı)/perceptıon of earthquake ın chıldren ın pre-school perıod (agrı cıty example). TURAN: Stratejik Arastirmalar Merkezi, 8, 63. https://www.proquest.com/openview/
• Ertürk, Y. D., & Gül, A. A. (2006). Çocuğunuzu televizyona teslim etmeyin: Televizyon haberlerinin çocuklar üzerindeki stres etkileri ve ailesel haber izleme alışkanlıkları. Nobel.
• Günaydın, B. (2011). Çocuklara yönelik programlarda toplumsal cinsiyet rollerinin sunumu: trt çocuk ve yumurcak tv [Yayımlanmamış uzmanlık tezi]. RTÜK, Ankara.
• Kayıran, D. (2023). Resimli çocuk kitaplarında afet kavramının incelenmesi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(15), 255-262. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3273415
• Malchiodi, C. A. (2013). Çocukların resimlerini anlamak (çev. T. Yurtbay). Nobel Tıp Kitapevleri.
• Merriam, S. B., & Grenier, R. S. (Eds.). (2019). Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis. John Wiley & Sons.
• Özerkan, Ş. (2002). Medya, dil ve ideoloji. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi Istanbul University Faculty of Communication Journal, 1(12). https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/213036
• Özkan, B., & Yılmaz, Ö. (2016). Okul öncesi dönem 5-6 yaş çocuklarının televizyon izleme alışkanlıkları ve televizyon programları hakkında anne görüşleri. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (8), 118-126. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/562916
• Rose, P., Beeby, J., & Parker, D. (1995). Academic rigour in the lived experience of researchers using phenomenological methods in nursing in nursing. Journal of Advanced Nursing, 21(6), 1123-1129. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1046/j.1365-2648.1995.21061123.x
• RTUK (2018).(2023, Mart 12). Radyo ve televizyon üst kurulu: Rtuk komuoyu araştırmaları: Çocukların yeni medya kullanım alışkanlıkları ve siber zorbalık araştırması. https://www.rtuk.gov.tr/cocuklarin-yeni-medya-kullanim-aliskanliklari-ve-siber-zorbalik-arastirmasi/334
• Sapsağlam, Ö. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarında doğal afet farkındalığı. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 38(1), 283-295. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/742228
• TUIK (2021). (2023, Mart 12). Türkiye İstatistik Kurumu: Çocuklarda bilişim teknolojileri kullanım araştırması. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Cocuklarda-Bilisim-Teknolojileri-Kullanim
• TUIK (2022). (2023, Mart 12). Türkiye istatistik kurumu:Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2024-53492
• Tuncer, N., Sözen, Ş., & Sakar, Ş. (2021). Okul öncesi eğitimde deprem farkındalığı: Deprem benden küçüksün” projesi, Tokat ili örneği. International Journal of Educational Spectrum, 3(1), 1-27. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1164034
• Yavuzer, H. (2009). Resimleriyle çocuk. 13. Baskı, Remzi Kitabevi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, H. & Arslan, E. (2023, Haziran 25). Okul öncesi dönemdeki çocukların gözünden deprem. [Sözlü Bildiri]. Sosyal Bilimlerde Güncel Tartışmaları 12, Ankara, Türkiye. https://www.bidgecongress.org/wp-content/uploads/2023/06/Sosyal-Bilimlerinde-Guncel-Tartismalar-12-10.pdf