Rabelais’de Hiciv ve Hicvin İfadesinde Dil ve Dil ötesi unsurların Kullanımı

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 2, 222 - 231, 09.04.2014

Fehime Kuyumcu

Öz

François Rabelais 1534 de kaleme aldığı grotesk eseri Gargantua ile dönemini, kiliseyi ve kilise öğretilerini büyük bir ustalıkla eleştiren büyük bir hiciv ustasıdır. Ortaçağ ile Rönesans arasındaki geçiş döneminde kaleme aldığı eserinde bu eleştiriyi çeşitli biçimlerde gerçekleştirirken kaygan bir zeminde hareket ederek kimi zaman gerçekliği kırarak, kimi zaman itibarsızlaştırarak, abartarak, olan düzeni çeşitli biçimlerde alt üst ederek ve dili farklı biçimlerde kullanmış ve böylece kendisini engizisyon ateşinden korumuştur. “Gülme şeytan işidir” diyen katı, Ortaçağ skolastik düşünce yapısı Rabelais’nin bu eserinde, panayır kültürü içinde herkesin eşit olduğu, tüm hiyerarşilerin ortadan kalktığı bir zeminde yumuşatılmış, yazar tarafından büyük bir ustalıkla kilise ve öğretileri hakkındaki düşünceleri dile getirilmiş eleştirilmiştir.

Bu çalışma kapsamında Gargantua adlı eserde yazarın bir anlamda başkaldırı diyebileceğimiz düşünce biçimini ifade ederken dili ve dil ötesi unsurları ne şekilde kullandığı Mihail Bakhtin’in eserlerinden de yararlanarak ortaya konmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Rabelais, Gargantua, Ortaçağ,

Kaynakça

• Büyüktuncay, M., (2011) Sistem Parodileri ve Dizgeselliğin Çözülüşü: Mikhail Bakhtin’in François Rabelais Okuması Çerçevesinde İhsan Oktay Anar’ın muammalı Folklorik Yergisine eleştirel bir Yaklaşım, Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), Prof. Mahmut Kaplan Armağan Sayısı.
• François F. (2006). Gargantua, (Çev. Azra Erhat, Sebahhattin Eyüboğlu, Vedat Günyol) 1. Basım, Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Yardımcı, İ. (2010). Mizah Kavramı ve sanattaki Yeri, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3/2, 1-41.
• Zülküf, K. (2012). Türk Edebiyatında birbirine yakın üç kelime: Hiciv, Medih ve Hezel, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7/3, 1741-1750.