DENİZ ULAŞTIRMASINDA ULUSLARARASI EMNİYETLİ GEMİ YÖNETİMİ -ISM- DOĞRULTUSUNDA PERSONEL SEÇİMİ BİR AHP UYGULAMASI

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 3, 67 - 83, 30.06.2023

Nurettin Büyük

Öz

Meydana gelen deniz kazaları sonucu oluşan çevre kirliliği ile can ve mal kaybı sonucu birçok uluslararası kararların alınmasına ve yeni kuralların uygulamaya konulmasına yol açmıştır. Özellikle 1912 yılında yaşanan Titanik faciasından sonra denizcilikte emniyet kavramı büyük önem arzetmiştir. Deniz kazaları sonucunda oluşan istenmeyen durumların önlenmesi amacıyla Uluslararası Denizcilik Örgütü (International Maritime Organization – IMO) tarafından ortaya konan regülasyonlar ve tavsiyeler tüm dünyada kabul görmüş ve uygulanmıştır. Belirli zaman aralıklarında da bu kurallar revize edilerek yeniden düzenlenmiştir.

Meydana gelen deniz kazalarının kök sebepleri araştırıldığında, kazalara sebep olan insan hatasının oranı yaklaşık %88 olduğu görülmüştür. Bunun için alınması gereken önlemlerin başında personelin eğitimi, şirket yönetiminin kalite ve standart yönetim sistemlerini geliştirmesi gelmektedir. Bu gelişmeleri amaçlayan ISM Kod, 1998 yılında IMO tarafından yürürlüğe alınmıştır.

ISM Kod kapsamında gemilerin ve işletmelerin emniyetli bir şekilde yönetilebilmesi için her ikisinde de çalışacak personellerde ISM Kodu farkındalığı olması gerekmektedir. Bu kapsamda gemi ISM Kod uygulayıcısı olan gemi kaptanının seçimi ve atanması bu açıdan önem kazanmaktadır.

Bu çalışma sayesinde Analitik Hiyerarşi Proses (AHP) ile yapılacak çalışmalara katkı sağlayarak işletmecilik alanındaki denizcilik uygulamalarına yönelik inceleme imkanı sunmaktadır. Bu doğrultuda yapılan çalışma AHP'nin sektörde uygulanırken izlenen adımları ortaya koyan örnek problem ile desteklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

ISM Kod, Kaptan Seçimi, Emniyetli Gemi Yönetimi, AHP

Kaynakça

• Akça, Y., & Halulu, B. (2021, Aralık). Gemilere yönelik ISPS Kod uygulamalarının değerlendirilmesi. International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 7(2).
• Büyük, N., & Bayer, D. (2022). Tanker gemilerinde kargo işlemleri esnasındaki yangın risklerinin kök sebeplerinin tespiti ve Bow-Tie analizi. Deniz Araştırmaları Dergisi: Amfora, 1(1), 1-20.
• Credoz, P. O. (1998). The implementation of the ISM CODE. Revue Juridique NEPTUNUS.
• IMO. (2002). ISM Code., Reg. 2.1. IMO.
• IMO-A. (2002). ISM Kod Reg.6.6. ımo.
• IMO-B. (2002). ISM Kod, Reg. 4. IMO.
• Keegan, T. M. (2003). The International Ship and Port Security Code, The Republic of Liberia, Bureau of Maritime Affairs, Marine Operations Note. Liberia.
• Rodriguez, A. J., & Hubbord, M. C. (2001). The International Safety Management (ISM) Code: A new level of uniformity. Tulane Law Review, 7(5&6).