ORHAN ALPER ŞİRİN- MUSTAFA KOLAĞASIOĞLU, ÇAKALCA-KARADOĞAN HÖYÜĞÜ: ARKAİK DÖNEMDE AMİSOS VE KYBELE KÜLTÜ / ÇAKALCA-KARADOĞAN MOUND: AMİSOS AND KYBELE CULT IN THE ARCHAIC PERIOD

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 2, 122 - 126, 29.06.2017

Burcu Mutlu

Öz

Samsun
ve Çevresi Turizm Alanı Altyapı Hizmet Birimi Yayınları’ndan çıkan kitap,
Amisos (Samsun)’un kuruluşu ve etimolojisi üzerine bir giriş yaparak kentin Ion
kolonizasyonu içerisindeki yerine değinerek devam etmiştir. Toplamda altı ana
başlığa ayrılan kitabın diğer başlıkları Çakalca-Karadoğan Höyüğü kazısına ve
buradan elde edilen arkeolojik verilere ayrılmıştır. Başlıklar içeriğe uygun
olarak seçilmiş ve irdelenen konular harita, resim, çizim ve tablolarla
desteklenmiştir.

          Elde
edilen arkeolojik verilere göre Hellen kolonistler ilk kez MÖ 7. Y.Y.’ ın
üçüncü çeyreğinde Pontos’da görülmüşler, aynı yüzyılın ortalarına doğru ise
birkaç aşamada gerçekleşen kolonizasyon faaliyetlerini yerine getirmişlerdir.
Doğrudan Pontos’a yapılan Ion kolonizasyonunun başını çeken Miletos (Milet), Amisos
kentine de bir koloni kurarak kenti emporion (Antik Yunan’da deniz kenarına
kurulan pazar) düzeyine yükseltmiştir. Kitap, Amisos kentine yapılan Ion
kolonizasyonunun lokalizasyonu konusunda çıkan tartışmalara son noktayı koymak ve
yine tartışmalı olan kentin kuruluş tarihini açıklığa kavuşturmak ile yapılan
kazının sonuçlarını bilimsel olarak okuyucularıyla paylaşmak amacıyla
yayınlanmıştır. Önceden MÖ 4. Y.Y.’da Toraman Tepe üzerinde konuşlandığı
bilinen Amisos kentinin tarihi, Çakalca-Karadoğan Höyüğü kazıları ile birlikte açığa
çıkarılan buluntu ve kalıntılar ile MÖ 6. Y.Y. ortalarına değin çekilmiştir.
Adak amaçlı toplu halde gömülmüş heykelcikler ile kentin Arkaik dönem dinsel
inancına ışık tutulmuştur. Bizans Dönemi’ne dek süren kentin yaşantısının
karanlık olan başlangıç safhası açığa çıkarılmış ve böylelikle Arkaik Dönem’den
Bizans Dönemi’ne dek kesintisiz bir yerleşimin olduğu ortaya çıkarılmıştır.
Kitap, konu başlıklarında yazarlarının önsözünden sonra kent adının kökeni ile
devam etmiş, Ion kolonizasyonu içerisinde Amisos, Çatalca-Karadoğan Höyük
kazısı ve bulanan Kybele ve Kore heykelcikleri, grafitili seramik parçaları ve
son olarak değerlendirme kısmı ile son bulmuştur.

Anahtar Kelimeler

AMİSOS, Çakalca-Karadoğan Höyük

Kaynakça

• xx