YOZGAT MÜZESİ’NDEN BİR GRUP METAL ESERİN DEĞERLENDİRMESİ

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 12, 9 - 21, 29.06.2022

Savaş Altun

https://doi.org/10.48122/amisos.1105540

Cited By: 1

Öz

Antik Dönemde Galatia Bölgesi olarak adlandırılan bölge sınırları içinde kalan Yozgat ili kavşak noktalarında yer alması sebebiyle önemli bir yere sahiptir. Bununla birlikte bilimsel arkeolojik kazıların az sayıda olması nedeniyle bölgenin tarihsel verileri az sayıdadır. Yozgat Müzesi'nde yer alan bağış, satın alma vb yollarla envantere kazandırılmış eserler bölgenin geçmişine ışık tutan veriler arasında değerlendirilebilir. Sistemli kazılarda ele geçen eserler kadar net verileri elde edemesek de bölgenin antik dönem kültürünü öğrenmemize yardımcıdır. Bu nedenle her eserin değerlendirilmesinin ileride yapılacak araştırmalara katkı sağlayacağının unutulmaması ve özenle yorumlanması gereklidir. Yozgat Müzesi'nde yer alan metal takılar da bu bağlamda değerlendirmeye alınmıştır.
Bu çalışmada ele aldığımız bilezik ve süs iğneleri tarihsel süreçte genellikle süs eşyası olarak adlandırılmaktadır. Temel amaç süslenmek olsa da farklı amaçlarla da kullanıldığı görülmektedir. Bu farklı amaçlar statü göstergesi, tılsım (şans, bereket vs), adak ve mezar hediyesi olarak sıralanabilir. Yapımlarında kullanılan malzemeler taş, kemik, cam ve metal gibi birçok materyalden yapıldıkları görülmektedir. bu çalışmada da Yozgat Müzesi envanterine kayıtlı metal takıları ele alarak bir değerlendirilmiştir. Bu eserlerin literatüre kazandırılmasının sadece Yozgat tarihine değil Orta Anadolu kültür tarihine de katkı sağlayacaktır

Anahtar Kelimeler

Bronz Bilezik, Süs İğnesi, Yozgat Müzesi, Antik Dönem süs eşyaları. Abstract

Kaynakça

• Berti, F. (1988). "Les Travaux de la Mission Archeologique Italienne a Iasos en 1987". KST 10/2 (1988) 1-10.
• Bilgi, Ö. (2001) “Orta Karadeniz Bölgesi Protohistorik Çağ Maden Sanatının Kökeni ve Gelişimi”. Belleten 242 (2001) 1-35.
• Crummy, N. (1979). "A Chronology of Romano-British Bone Pins", Britannia, 10, 157–163.
• Çetin C. (2015). Isparta Müzesi'nden Bir Grup Takı, Cedrus III (2015) 1-30.
• Demircan H. (2009). Malatya Müzesi’nde Yer Alan Bir Grup Urartu Tunç İğne ve Bilezikleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Diyarbakır.
• Efe, T. (2006) “Küllüoba 2005 Yılı Kazı Çalışmaları”. KST 28/1 (2006) 71–90.
• Fidan, E (2012). “İç Kuzeybatı Anadolu İlk Tunç Çağı Gözlü Süs İğneleri”, CollAn 10 (2012) 179-204.
• Garstang, J. (1953) Prehistoric Mersin Yümük Tepe in Southern Turkey. Oxford 1953.
• Goldmann, H. (1956) Excavations at Gözlükule -Tarsus II: From the Neolithic through the Bronze Age. Princeton 1956. https://doi.org/10.2307/526051
• Jacobsthal, P. (1956). Greek Pins and Their Connexions with Europe and Asia, Oxford 1956.
• Keskin, L. (2009) İzmir Bölgesi Maden İşçiliği: Başlangıcından M.Ö. III. Binyıl Sonuna Kadar Madeni Eser Üretimi ve Ticareti. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi.
• Khamis, E. (2013). "Copper Alloy Objects", Excavations at Zeugma, Vol.III, Oxford University (Ed.W. Aylward) The Packard Humanities Institute Los Altos, California 2013: 93-166.
• Koşay H. Z. – Akok M. (1966). Alaca Höyük Kazısı: 1940-1948 deki Çalışmalara ve Keşiflere Ait İlk Rapor Ankara.
• Köroğlu G. (2009). “Yumuktepe Höyüğü Kazılarından Ortaçağ Takıları”. Eds. N. Pektaş – S. Cirtil – S. Ö. Cirtil, 13. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri 16-14 Ekim 2009. İstanbul (2009) 417-426.
• Michel, C (2021). Belts and Pins as Gendered Element sof Clothing in Third and Second millennia Mesopotamia, Harlow, Mary; Michel,Cécile; Quillien,Louise.T extiles and Gender in Antiquity from the Orient to the Mediterranean, Bloomsbury,pp.179-192,2020,9781350141490.hal-0308883
• Özgüç, T. (1955) “Kültepe Hafriyatı 1954 Ib Katı Eserleri”. Belleten 19, 54-63.
• Summers, G. D.(2001). "Keykavus Kale and Associated Remains on the Kerkenes Dağ in Cappadocia, Central Turkey". Anatolia Antiqua 9 (2001) 39-60. Yener, K. A. (2005) “Aççana Höyüğü 2004 Yılı Kazı Sonuçları”. KST 27/1 (2005) 37–46.
• Yıldırım, R. (1989). Urartu İğneleri, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
• Yiğitpaşa, D. (2016). Arkeolojik Veriler ve Müze Buluntuları Işığında Urartu Madeni Bilezikleri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 9 Sayı: 42.