Sağlık Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 3, 138 - 147, 09.10.2018

Ümmühan Duran Serdal Öğüt , Hosseın Asgarpour Dilara Kunter

Öz

Amaç:Çalışmatanımlayıcı
bir araştırma olarak sağlık çalışanların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını
etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla planlandı.Gereç veYöntem:Araştırmanın evrenini Adnan Menderes Üniversitesi
Uygulama ve Araştırma Hastanesinde çalışan 565 sağlık çalışanı (hemşire, ebe, acil
tıp teknisyeni) oluşturdu. Araştırmada örneklem seçimine gidilmemiş olup,
çalışmaya gönüllü olan 298 sağlık çalışanı araştırma kapsamına alındı.
Araştırmanın verileri “sosyo-demografik veri formu” ve “Sağlıklı Yaşam Biçimi
Davranışları Ölçeği” ile toplandı. Walker ve ark. tarafından geliştirilen ölçeğin
Türkçe geçerlilik ve güvenirliği Esin tarafından yapılmıştır veölçeğin cronbach
alpha katsayısı 0.92 olarak belirlendi. Verilerindeğerlendirmesindefrekans,
yüzde, ortalama, standart sapma, Ttesti, varyans analizi, korelasyon ve
regresyon analizi kullanıldı. Bulgular:Araştırma
sonuçlarına göre sağlık çalışanların Sağlıklı Yaşam Biçimleri Ölçeği puan
ortalaması 121,18±18,40, alt gruplar arasında en yüksek puan ortalamasını
kendini gerçekleştirme 35,58±6,00 olduğu belirlendi. Diğer alt boyut ölçek
puanları sırasıyla sağlık sorumluluğu 23,40±4,00, kişilerarası destek
20.06±3.44, stres yönetimi 16,76±3,37, beslenme 15,63±3,34 veegzersiz 9,74±3,40olduğu
belirlendi. Kendini sağlıklı hissedenler, kurumda sağlığı teşvik eden uygulamanın
olduğunu belirtenler, sağlığı sürdürmede çaba gösterenler, sağlıklı yaşadığına
inananlar ve özel sağlık sigortası olanların sağlıklı yaşam biçimi davranışları
ölçeği puan ortalaması anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.05).Sonuç:Araştırma sonucunda hastane sağlık
çalışanlarının sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının orta düzeyde olduğu
belirlendi.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Çalışanları, Yaşam Tarzı, Davranış, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları

Kaynakça

• 1. Çakırcalı E. Hasta bakımı ve tedavisinde temel ilke ve uygulamalar. Nobel Tıp Kitapevleri; İzmir, 2000.2. Sisk RJ. Caregiverburdenandhealthpromotion. International Journal of NursingStudies2000; 37: 37-43.3. Battorf JL. Johnson JL. Theeffects of cognitive-persceptualfactors on healthpromotionbehaviormaintanence. NursingResearch1996; 45(1): 30-36.4. Çelik G, Malak AT, Bektaş M, Yılmaz D, Yümer AS, Öztürk Z, Demir E. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi. AnatolianJournal of ClinicalInvestigation 2009; 3(3): 164-169.5. Çimen E. Bir hastanede çalışan hemşirelerin egzersiz yarar/engel algılarının belirlenmesi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Güngör Güler, Sivas, 2010. 6. Cindaş A. Yaşlılarda egzersiz uygulamasının genel ilkeleri. Türkiye Geriatri Dergisi 2001; 4(2): 77- 84.7. Yalçınkaya M, Özer FG, Karamanoğlu AY. Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Türk Silahlı Kuvvetleri Koruyucu 1.Hekimlik Bülteni 2007; 6(6): 409-420.8. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 12(1): 1-13. 9. Tanrıverdi G, Seviğ Ü, Bayat M, Birkök MC. Hemşirelik bakımında kültürel özellikleri tanılama rehberi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 2009; 6(1): 793-806.10. Bozhüyük A. Çukurova üniversitesi sağlık bilimleri öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi, Uzmanlık Tezi, Adana, 2010.11. Pender N, Barkauskas V. Health promotion and disease prevention toward exelence in nursing practice and education. Nursing Outlook 1992; 40(3): 278-290.12. Bahar Z, Bayık A. Sağlığın geliştirilmesi ve sağlık eğitimi. DSÖ: LEMON Hemşirelikte Eğitim Materyali, 1. baskı, Ankara: Sağlık Bakanlığı Matbaası; 1998: 605.13. Ewles L, Simnett I. Promotinghealth: a practicalguidetohelatheducation. 5. Baskı, China, BailliereTindallElseiver, 2003.14. Koçoğlu D. Konya kent merkezinde sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesinde sosyoekonomik eşitsizlikler, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2006. 15. Pasinlioğlu T, Gözüm S. Birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan sağlık personelinin sağlık davranışları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 1998; 2(2): 60-68.16. Ballıel N. Ankara üniversitesi ibnisina hastanesi hemşirelerinde sağlığı geliştirici yaşam biçimi davranışları ve ilişkili faktörler, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2009.17. Cürcani M, Tan M, Özdelikara A. Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. TAF PreventiveMedicineBulletin 2010; 9(5): 487-492.18. Uz D, Kitiş Y. Bir hastanede çalışan hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve öz etkililik düzeylerinin belirlenmesi. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi 2017; 2(3): 27-39.19. Altay B, Çavuşoğlu F, Güneştaş İ.Tıp fakültesi hastanesi’nde çalışan hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. DEUHFED 2015;8 (1): 12-18.20. Bostan N, Beşer A. Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını etkileyen faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2017;14 (1): 38-44.