Boşanmanın Çocuklara Etkisi, Çocuğa Söylenmesi ve Ebeveyn Yabancılaşması Derleme Çalışması

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 3, 190 - 199, 30.09.2019

Mert Geniş Bengü Toker Mehmet Şakiroğlu

Öz

Özet

Boşanmanın, çocuğun ruh
sağlığı üzerinde birçok sonucu olmakla birlikte, bu sonuçlar olumlu ve olumsuz
olmak üzere çeşitlidir. Boşanma sonrası ebeveynler ve çocuk arasında yeni bir
düzen kurulmakta, ilişkiler de yeniden şekillenmektedir. Bu çalışmada, boşanmanın
çocuk üzerindeki etkileri, çocuğun boşanma sonrasında yaşadıkları, süreçte
yaşadığı olumlu ve olumsuz deneyimler, yaş dönemine ve cinsiyete göre
boşanmanın çocuk üzerindeki etkilerin farklılıkları hakkında bilgiler
alanyazından sunulmuş; boşanmanın çocuğa söylenirken nelere dikkat edilmesi
gerektiği belirtilmiş ve ebeveyne yabancılaşma olgusunun tanımı yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Boşanma, Çocuk, Ebeveyn Yabancılaşması

Effect of Divorce on Children, Expression to the Child and Parental Alienation Review Study

Öz

Abstract

Although divorce has
many consequences on the child’s mental health, this consequences varies both
positive and negative. After divorce, a new order is established, the relations
are reshaped between the parents and the child. In this study, information
presented about effects of divorce on children, the child lives after the
divorce, positive and negative experiences in the divorce process and
difference of effects of divorce on children by age and gender in the
literature; also what to consider in the divorce process while explaining the
divorce to the child and the parenting alienation concept also explained.

Anahtar Kelimeler

Divorce, Child, Parental Alienation

Kaynakça

• Aral, N., Sağlam, M. (2012). Ebeveynleri boşanma sürecinde olan çocuklar ile ebeveynleri ile birlikte yaşayan çocukların duygularının cinsiyete göre incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1 (2), 72-85.
• Polat, D. (2012). Boşanma aşamasındaki bireylerin evlilik çatışmaları, çatışma iletişim tarzları ve sosyal destek sistemlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Karahan, A.S. (2012). Boşanma sonrası yaşama uyum. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Aydın, O. (2009). Boşanma sürecinde velayet ile ilgili anlaşmazlık yaşayan ebeveynlerin çocuklarına ilişkin düşünceleri ve çocukların boşanmaya uyum düzeylerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Alegöz, A., Tekin, M., Dikbaş, Ö., Sarı, S., Özler, D., Kaya, İ. ve ark. (2017). Boşanma ve çocuk üzerine etkileri.http://bahcelievlerhurriyetilkokulu.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/34/28/742541/dosyalar/2017_10/31110243_BoYanma_ve_Yocuk_Yzerindeki_Etkileri.pdf. (Erişim tarihi: 13.10.2018).
• Amato, P. R. (2000). The consequences of divorce for adults and children. Journal of Marriage and the Family, 62, 1269-1287.
• Aktaş, Ö. (2011). Boşanma nedenleri ve boşanma sonrasında karşılaşılan güçlükler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Sancaklı, D. (2014). Boşanmış annelerin ve çocuklarının boşanma sürecine ilişkin yaşantıları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tezcan, G. (2017). Ebeveynleri 18 yaşından önce boşanmış ve boşanmamış bireylerin kişilik örüntülerinin karşılaştırılması ve çeşitli demografik değişkenler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Öngider, N. (2013). Boşanmanın çocuk üzerindeki etkileri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5(2), 140-161.
• Korkut, Y. (2003). Bir geçiş süreci olarak boşanma. Psikoloji Çalışmaları, 23, 99-112.
• Aral, N., Gürsoy, F. (2000). Boşanmış ve boşanmamış ebeveynlerin çocuklarının depresyon düzeyleri üzerine bir araştırma. Toplum ve Sosyal Hizmet, 1, 18-28.
• Lucas, N., Nicholson, J. M., Erbaş, B. (2013). Child mental health after parent alseperation: the impact of resident/non-resident parenting, parent mental health, conflict and socioeconomics. Journal of Family Studies, 19(1), 53-69.
• Walczak, Y., Burns, S. (2004). Boşanma ve çocuk üzerine etkileri. İstanbul: Özgür Yayınları.
• Kurdek, L. A., Siesky, A. E. (1981). Effect of divorce on children: the relationship between parent and child perspectives. Journal of Divorce, 4(2), 85-99.
• Yavuzer, H. (1993). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Bilir, Ş., Dabanlı, D. (1981). Ailede boşanma vakaları sonucu çocukların geliştirdikleri tepkiler ve etkisinin araştırılması. B. Dikeçligil, A. Çiğdem, (Ed.) Aile yazıları 3 içinde (143-157). Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları.
• Yörükoğlu, A. (2000). Çocuk ruh sağlığı: çocuğun kişilik gelişimi, eğitimi ve ruhsal sorunları. İstanbul: Özgür Yayınları.
• Feyzioğlu, S., Kuşçuoğlu, C. (2011). Tek ebeveynli aileler. Aile ve Toplum, 7(26), 97-106.
• Richardson, S. ve McCabe, M.P. (2001). Parental divorce during adolesence and adjustment in early adulthood, Adolescence, 36(143), 467-489.
• Huurre, T., Junkkari, H., Aro, H. (2006). Long-term psychosocial effects of parental divorce. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci, 256-263.
• Kılınç, H. (2004). The impact of parental divorce and interparental conflict in intact families on heterosexual functioning of young Turkish women. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Salk, L. (1998). Bebeklikten yetişkinliğe çocuğun duygusal sorunları (7.baskı). (E. Onur, Çev.) İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Öztürk, S. (2006). Anne-babası boşanmış 9-13 yaşlarındaki çocuklar ile aynı yaş grubundaki anne-babası boşanmamış çocukların benlik saygısı ve kaygı düzeyleri ilişkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Baran, G., Bütün, A. A. (2004). Parçalanmış ve tam ailelerden gelen 9-11 yaş grubundaki çocukların bağımlılık eğilimlerinin incelenmesi. Mesleki Eğitim Dergisi, 6(12), 85-100.
• Güler, G. (2017). Ebeveyn yabancılaştırma sendromu ve boşanma. Türkiye Klinikleri J Child Psychiatry-Special Topics, 3(3), 225-228.
• Torun, F. (2011). Ebeveyn yabancılaştırma sendromu. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(3), 446-482.
• Gardner, R. A. (1985). Recent trends in divorce and custody litigation. Academy Forum, 29(2), 3-7.
• Altuntaş, G.E.Ü., Ziyalar, N. (2018). Ebeveyne yabancılaşma olgusu- reddedilen ebeveyn olarak baba. Adli Tıp Bülteni, 23 (1), 25-36.
• Şen, B. (2014). Ebeveyne yabancılaşma sendromu. H. Buker (Ed.), Çocuk ve şiddet: toplumsal şiddetin cenderesinde çocuklar içinde (42-54). İstanbul: Samer Bilimsel Yayınlar Serisi.
• Johnston, J. R., Walters M. G., Olesen, N. W. (2008). Is it alienating parenting, role reversal or child abuse? A study of children's rejection of a parent in child custody disputes. Journal of Emotional Abuse, 5(4), 191-218.