Üniversite Öğrencilerinin Geri Dönüştürülebilen Evsel Atıklara İlişkin Farkındalık Durumları

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 209 - 219, 29.05.2021

Selmin Köse Kadriye Şahin Sevim Savaşer Serap Balcı

https://doi.org/10.46237/amusbfd.718190

Cited By: 1

Öz

Amaç: Üniversite öğrencilerinin geri dönüştürülebilen evsel atıklara ilişkin farkındalık durumlarını belirlemektir.
Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel tipte gerçekleştirilen araştırma İstanbul’da bulunan bir vakıf üniversitenin lisans programında eğitim gören öğrencilerden (N=1671) elde edildi. Veriler, literatür doğrultusunda araştırmacılar tarafından oluşturulan soru formu ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 20.0 Paket Programı kullanıldı.
Bulgular: Katılımcıların %82.6’sının kadın olduğu, %88.1’inin sağlıkla ilgili bir fakültede öğrenim gördüğü, %98.3’ünün bekar olduğu ve %46’sının ekonomik durumlarını iyi olarak ifade ettikleri belirlendi. Katılımcıların %60.1’inin geri dönüştürülebilen evsel atıklarla ilgili konuları ders içeriklerinde aldığı, %48’inin geri dönüştürülebilen evsel atık denince akıllarına ilk olarak plastik madde geldiği, %38.8’inin ürünleri satın alırken ambalajının geri dönüştürülebilir olup olmadığına dikkat ettiği, %61.1’inin evde evsel atıkları ayrıştırmadığı, %59.5’inin yaşadığı mekanın yakınında ayrıştırıcı çöp kutusu olmadığı için atıkları ayrıştırmadığı tespit edildi. Katılımcılarının %88.1’inin geri dönüştürülebilen evsel atıkların toplanmasının ve ayrıştırılmasının yeterli olmadığını, %73.3’inin atıklar konusunda bilinçlendirme için farklı renkte konteynırların yaygınlaştırılması gerektiğini belirttikleri saptandı. Satın alınan ürünün ambalajının geri dönüşümüne dikkat etme durumu ile cinsiyet, öğrenim gördüğü bölüm, gelir durumu ve aldığı derslerde geri dönüştürülebilen evsel atıklara ilişkin bilgi alma durumu arasında fark olmadığı (p>0.05) bulundu.
Sonuç: Öğrencilerin çoğunluğunun geri dönüştürülebilir evsel atıklar ile ilgili eğitim almalarına rağmen, evsel atıklar ile ilgili uygulamalarının ve farkındalıklarının yeterli olmadığı belirlendi.

Anahtar Kelimeler

Geri dönüşüm, Evsel Atık, Üniversite, Öğrenci

Awareness Status of University Students on Domestic Waste

Öz

Objective: To determine the awareness of university students regarding recyclable household waste.
Method: The research carried out in descriptive-cross-sectional type was obtained from students studying in the undergraduate program of a foundation university in Istanbul (N =1671). The data were collected through a questionnaire created by the researchers in line with the literature. SPSS 20.0 Package Program was used to evaluate the data.
Results: It was determined that 82.6% of the participants were women, 88.1% were educated at a health-related faculty, 98.3% were single and 46% expressed their economic status as good. 60.1% of the participants took the topics related to recyclable household waste in the course contents, 48% of them first thought of plastic when recyclable household waste, 38.8% paid attention to whether the packaging is recyclable when purchasing the products, 61.1% It was determined that it did not separate household wastes at home and did not sort the wastes as there was no separator bin near the place where 59.5% lived. It was determined that 88.1% of the participants stated that the collection and separation of recyclable household wastes is not enough, 73.3% of them stated that different colored containers should be expanded to raise awareness about waste. It was found that there was no difference (p> 0.05) between the state of paying attention to the recycling of the purchased product and the gender, department of education, income level and information about recyclable household waste in the courses taken.
Conclusion: Although most of the students received training on recyclable household waste, it was determined that their practices and awareness regarding domestic waste were not sufficient.

Anahtar Kelimeler

Recycling, Household Waste, University, Students

Kaynakça

• 1. Hoornweg, D., Bhada-Tata, P. (2012). What a waste: a global review of solid waste managemen. World Bank, Washington, DC., 15, 116.
• 2. Das, S., Lee, S. H., Kumar, P., Kim, K. H., Lee, S.S., & Bhattacharya, S.S. (2019). Solid waste management: scope and the challenge of sustainability. Journal of Cleaner Production, 228, 658-678.
• 3. Kemirtlek, A. Entegre Katı Atık Yönetimi. https://istac.istanbul/contents/44/cevre-makaleleri_130838592910380265.pdf. (Erişim Tarihi: 28.04.2019).
• 4. Harman, G., & Çelikler, D. (2018). The opinions of elementary science teacher candidates regarding the collection, separation and recycling of solid wastes. Kastamonu Education Journal, 26(3), 813-822.
• 5. Dünya Çevre Günü Türkiye Raporu, Haziran 2018. http://www.cmo.org.tr/resimler/ekler/0d4a5b926c005a6_ek.pdf (Erişim Tarihi:7.2.2020).
• 6. Altuntop, E., Bozlu, H., & Karabıyık. E. (2014). Evsel atıkların ekonomiye kazandırılması: TR2 (Adana, Mersin) Bölgesi. Çukurova Kalkınma Ajansı Evsel Atık Raporu. http://www. cka. org. tr/dosyalar/evsel_atik_raporu (Erişim tarihi:03.10.2019).
• 7. Gündüzalp, A. A., & Güven, S. (2016). Atık çeşitleri, atık yönetimi, geri dönüşüm ve tüketici: Çankaya Belediyesi ve semt tüketicileri örneği. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, 9, 1-19.
• 8. Umut, M. Ö., Topuz, Y., & Velioğlu, M. N. (2015). Çöpten geri dönüşüme giden yolda sürdürülebilir tüketiciler. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 263- 288.
• 9. Solak, S. G., Pekküçükşen, S. (2018). Türkiye'de kentsel katı atık yönetimi: karşılaştırmalı bir analiz. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(3),654-683.
• 10. Zhang, H., Liu, J., Wen, Z. G., & Chen, Y. X. (2017). College students’ municipal solid waste source separation behavior and its influential factors: A case study in Beijing, China. Journal of cleaner production, 164, 444-454.
• 11. Erten, S. (2012). Türk ve Azeri öğretmen adaylarında çevre bilinci. Eğitim ve Bilim, 37(166), 88-100.
• 12. Çelik, S. (2016). Hemşirelik ve tıp öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik tutumları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 3(2), 91-98.
• 13. Şahin, S., & Hatunoğlu, Z. (2016). Geri dönüşüm sistemlerine yönelik algı düzeyi, finansmanı ve muhasebeleştirilmesi: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 73-93.
• 14. McMillin, J., & Dyball, R. (2009). Developing a whole-of-university approach to educating for sustainability: linking curriculum, research and sustainable campus operations. Journal Of Education For Sustainable Development, 3(1), 55-64.
• 15. Zsóka, Á., Szerényi, Z. M., Széchy, A., Kocsis, T. (2013). Greening due to environmental education? environmental knowledge, attitudes, consumer behavior and everyday pro-environmental activities of hungarian high school and university students. Journal of Cleaner Production, 48, 126-138.
• 16. Çelik S, Başaran T, Gökalp M. R., Yeşildal M, Han O. (2016). Hemşirelik ve tıp öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik tutumları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 3(2), 91-98.
• 17. Cruz, J. P., Alshammari, F., Felicilda‐Reynaldo, R. F. D. (2018). Predictors of Saudi nursing students’ attitudes towards environment and sustainability ın health care. International Nursing Review, 65(3), 408-416.
• 18. Demircioğlu, G., Demircioğlu, H., & Yadigaroğlu, M. (2015). Fizik, kimya ve biyoloji öğretmen adaylarının çevre bilinç düzeylerinin değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 167-193.
• 19. Koçak, Y.Ç., Oran, N. T., & Turfan, E. Ç. (2016). İlköğretim öğrencilerine verilen atıkların ayrıştırılması eğitiminin bilgi transferi ile aile bilgi düzeyine etkisi. JAREN/Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi, 2(1), 1-8.
• 20. Vicente-Molina, M. A., Fernández-Sáinz, A., & Izagirre-Olaizola, J. (2013). Environmental knowledge and other variables affecting pro-environmental behaviour: comparison of university students from emerging and advanced countries. Journal of Cleaner Production, 61, 130-138.