Günübirlik Cerrahi Sonrası Ağrı Yönetiminde Hemşirelik Yaklaşımı

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 412 - 421, 29.05.2021

İbrahim Kiyat

https://doi.org/10.46237/amusbfd.738738

Öz

Ayaktan cerrahi olarak da bilenen günübirlik cerrahinin kullanımı her geçen gün artmaktadır. Günübirlik cerrahi sonrası bazı istenmeyen durumlar arasında ağrı yer almaktadır. Multidisipliner ekip anlayışı ile yönetilmesi gereken ameliyat sonrası ağrı, hastaların günlük bakımından sorumlu olmalarından dolayı hemşireleri merkezi bir konuma getirmektedir. Günübirlik cerrahi sonrası ağrı yönetimi, ameliyat öncesi bilgi ve eğitim vermeyle başlamaktadır. Ameliyat öncesi eğitim, hastanın durumuna ve yapılan cerrahiye göre planlanmalıdır. Ağrı değerlendirmesi, yapılan uygulamaların etkinliklerini değerlendirmek için periyodik olarak yapılmalıdır. Bunun için uygun ağrı değerlendirme ölçeklerinin tercih edilmesi gerekmektedir. Ameliyat öncesi yaşanan anksiyete ile ameliyat sonrası ağrı arasında doğru bir orantı vardır. Hemşireler, hastaların var olan endişelerini paylaşması için cesaretlendirmeli ve soru sormalarına olanak sağlamalıdır. Klinik uygulama kılavuzları, ameliyat sonrası ağrı yönetiminde multimodal analjezinin kullanılmasını önermektedir. Multimodal analjezinin yanı sıra preemptif analjezi, günübirlik cerrahide ameliyat sonrası ağrıyı kontrol etmek için kullanılan stratejidir. Bu stratejiler hasta sonuçlarını iyileştirebilir. Hemşireler, hasta güvenliğini göz önünde bulundurarak hem farmakolojik hem de farmakolojik olmayan yöntemleri içeren multimodal bir yaklaşımı tercih etmelidir. Başarılı bir taburculuk ameliyattan önce başlamalıdır. Taburculuk planı içerisinde hastanın evde ağrı kontrolünü nasıl yönetebileceğinden bahsedilmelidir. Hasta ile telefon görüşmesi yaparak taburculuk sonrası izlem ve takip devam ettirilmelidir. Taburculuk sonrası izlemin hasta memnuniyetini artırma potansiyelinin yanında evde genel olarak yaşanan sorunların neler olduğu da öğrenilebilir. Taburculuk sonrası izlem, hasta memnuniyetini artırma potansiyelinin yanında, evde genel olarak ne tür sorunların yaşandığını da gösterebilir. Bu sorunlarla ilgili hemşire ve günübirlik cerrahi ekibi protokoller oluşturabilir. Protokoller standart uygulamaları meydana getirerek günübirlik cerrahi sonrası ağrı yönetiminde yol gösterici olabilir.

Anahtar Kelimeler

ağrı yönetimi, ayaktan cerrahi, günlük cerrahi, perioperatif hemşirelik, postoperatif ağrı

Nursing Approach in Pain Management After Daily Surgery

Öz

The use of day surgery, which is also known as outpatient surgery, is increasing day by day. Pain is among some undesirable conditions after day surgery. Postoperative pain, which must be managed with a multidisciplinary team approach, places nurses in a central position because they are responsible for the daily care of patients. Post-day surgery pain management begins with preoperative information and training. Preoperative training should be planned according to the patient's condition and the surgery performed. Pain assessment should be done periodically to evaluate the effectiveness of the applications. For this, appropriate pain assessment scales should be preferred. There is a correct proportion between anxiety experienced before surgery and postoperative pain. Nurses should encourage patients to share their concerns and allow them to ask questions. Clinical practice guidelines recommend the use of multimodal analgesia in postoperative pain management. In addition to multimodal analgesia, preemptive analgesia is the strategy used to control postoperative pain in day surgery. These strategies can improve patient outcomes. Nurses should prefer a multimodal approach that includes both pharmacological and non-pharmacological methods, taking patient safety into consideration. A successful discharge should begin before surgery. In the discharge plan, it should be mentioned how the patient can manage pain control at home. Monitoring and follow-up should de continued after discharge by making a phone call with the patient. In addition to the potential of post-discharge follow-up to increase patient satisfaction, the problems experienced at home in general can be learned. Post-discharge follow-up, besides its potential to increase patient satisfaction, can also show what kind of problems are experienced at home in general. The nurse and day surgery team can create protocols for these problems. Protocols can be a guide in pain management after day surgery by establishing standard practices.

Anahtar Kelimeler

Day surgery, outpatient surgery, pain management, perioperative nursing, postoperative pain

Kaynakça

• 1. Aksoy, G., & Sayın, Y. Y. (2004). Günübirlik cerrahide hastanın hazırlığı. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 8(2), 39-46.
• 2. Mitchell, M. J. (2007). Nursing research into modern day surgery: a literature review. Ambulatory Surgery, 13(4), 1-29.
• 3. Akyolcu, N., Akyüz, N. (2017). Günübirlik cerrahi ve hemşirelik bakımı. G. Aksoy, N. Kanan, N. Akyolcu (Ed.), Cerrahi hemşireliği I genişletilmiş. 2.baskı. (ss.389-404). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
• 4. Yavuz, M. (2017). Günübirlik cerrahi. A. Karadakovan, FE. Aslan (Ed.), Dahili ve cerrahi hastalıklarda bakım 1. cilt. 4. baskı. (ss.309-323). Adana: Nobel Kitabevleri.
• 5. Royal College of Anaesthetists. Guidelines for the Provision of Anaesthesia Services for Day Surgery 2020. https://www.rcoa.ac.uk/gpas/chapter-6 (Erişim Tarihi: 28 Kasım 2020).
• 6. Çilingir, D., & Bayraktar, N. (2006). Günübirlik cerrahi süreci ve hemşirelik bakımı. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 13(1), 69-81.
• 7. Taşdemir, N., & Yavuz, M. (2008). Cerrahi hemşireliğinde aile merkezli yaklaşım. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 24(1), 91-99.
• 8. Ead, H. (2016). Addressing the barriers to pain management in ambulatory surgery. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 31(1), 83-85.
• 9. Dewar, A., Craig, K., Muir, J., Cole, C. (2003). Testing the effectiveness of a nursing intervention in relieving pain following day surgery. Ambulatory Surgery, 10(2), 81-88.
• 10. Kamming, D., Chung, F., Williams, D., McGrath, B. M., & Curti, B. (2004). Pain management in ambulatory surgery. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 19(3), 174-182.
• 11. Tharakan, L., Faber, P. (2015). Pain management in day-case surgery. British Journal of Anaesthesia Education, 15(4), 180-183.
• 12. Özşaker, E., Durak, H., Canbazogulları, Ü. (2019). Günübirlik cerrahide hastaların ameliyat sonrasına ilişkin endişelerinin incelenmesi. Çağdaş Tıp Dergisi, 9(1), 100-105.
• 13. Shang, A. B., Gan, T. J. (2003). Optimising postoperative pain management in the ambulatory patient. Drugs, 63(9), 855-867.
• 14. Mitchell, M. (2004). Pain management in day-case surgery. Nursing Standard, 18(25), 33-38.
• 15. Gupta, A. (2006). Analgesia techniques for day cases. P. Lemos, P. Jarrett, B. Philip (Eds), Day surgery. Development and practice. (ss.209-227). London: International Association for Ambulatory Surgery.
• 16. Karahan, A., Kav, S., Abbasoğlu, A., Doğan, N. & Tepe, A. (2010). Günübirlik cerrahiyi takiben hastalar ev ortamındaki deneyim ve güçlükleri. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 12 (3), 38-48.
• 17. Aydoğdu, Ö., Yılmaz, D., Ü. (2020). Patient's experiences and difficulties at home following day surgery. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 12(1), 1-9
• 18. Allred, K., & Shaffer, B. (2015). Pain management in the ambulatory surgical patient. Or Nurse Journal, 9(4), 8-11.
• 19. Moline, B. M. (2001). Pain management in the ambulatory surgical population. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 16(6), 388-398.
• 20. Amata, A. (2010). Pain management in ambulatory/day surgery. A. Kopf, NB. Patel (Eds.), Guide to pain management in low-resource settings. International Association for Study of Pain. (ss.119-121). Washington: IASP.
• 21. Çavdar, İ., Akyüz, N. (2017). Ameliyat sonrası ağrı ve yönetimi. G. Aksoy, N. Kanan, N. Akyolcu (Ed.), Cerrahi hemşireliği I genişletilmiş. 2.baskı. (ss.367-388). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
• 22. Pasero, C., Ignatavicius, D. D. (2016). Assessment and care of patients with pain. DD. Ignatavicius, M. L. Workman, M. Blair, C. Rebar, C. Winkelman (Eds.). Medical- Surgical Nursing. Eighth edition. (ss.158-226). St. Louis: Elsevier.
• 23. Erbay, H., Gönüllü, M. (2001). Pediatrik cerrahi hastalarda preemptif analjezi. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 21(4), 319-323.
• 24. Manworren, R. C. (2015). Multimodal pain management and the future of a personalized medicine approach to pain. Association of Perioperative Registered Nurses Journal, 101(3), 307-318.
• 25. Chou, R., Gordon, D.B., De Leon-Casasola, O.A., Rosenberg, J. M., Bickler, S., Brennan, T., et al. (2016). Management of Postoperative Pain: a clinical practice guideline from the American pain society, the American society of regional anesthesia and pain medicine, and the American society of anesthesiologists' committee on regional anesthesia, executive committee, and administrative council. The Journal of Pain, 17(2), 131-157. doı:https://doi.org/10.1016/j.jpain.2015.12.008
• 26. Yazkan, F. Ö. (2018). Pre-emptif analjezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25(1), 123-124.
• 27. Jakobsson, J. G. (2014). Pain management in ambulatory surgery A review. Pharmaceuticals, 7(8), 850-865.
• 28. Şenyüz, K.Y., Koçaşlı, S. (2017). Cerrahi sonrası ağrıda multimodal analjezi ve hemşirelik yaklaşımı. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 4(2), 90-95.
• 29. Arslan, D., Tatlı, A. M., Üyetürk, Ü. (2013). Kansere bağlı ağrı ve tedavisi. Abant Medical Journal, 2(3), 256-60.
• 30. Önal, S. A. (2006). Analjezik adjuvanlar. Ağrı, 18(4), 10-23.
• 31. Sarıhan, E., Kadıoğlu, E., İğde, F. A. (2012). Kanser ağrısı, tedavi prensipleri ve Dünya Sağlık Örgütü ağrı basamak tedavisi. Nobel Med, 8(1), 5-15.
• 32. Özveren, H. (2011). Ağrı kontrolünde farmakolojik olmayan yöntemler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 18(1), 83-92.
• 33. Bölükbaş, N., Birlikbaş, S. (2019). ERAS rehberleri cerrahi sonrası hızlandırılmış iyileşme protokolleri. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 2(3), 194-205.
• 34. Skilton, M. (2003). Post-operative pain management in day surgery. Nursing Standard (through 2013), 17(38), 39-44.
• 35. Dewar, A., Scott, J., Muir, J. (2004). Telephone follow-up for day surgery patients: Patient perceptions and nurses’ experiences. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 19(4), 234-241.