Çocuk Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Kanıta Dayalı Uygulamalara İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 202 - 215, 31.05.2022

Burcu Çalık Bağrıyanık , Dilek Yıldız , Berna Eren Fidancı , Aylin Pekyiğit , Tamer Bağrıyanık , Muhammet Asarkaya

https://doi.org/10.46237/amusbfd.894471

Öz

Amaç: Çocuk hastaların en iyi bakımı alabilmesi için kanıta dayalı uygulamaların kullanılması önemlidir. Bu araştırma çocuk hastanesinde çalışan hemşirelerin kanıta dayalı uygulamalara yönelik tutumlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Analitik-kesitsel desende olan bu çalışma bir çocuk hastanesinde yürütülmüştür. Çalışmanın örneklemini bu çocuk hastanesinde görev yapmakta olan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 143 hemşire oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla “Tanıtıcı Bilgi Formu’’ ve “Kanıta Dayalı Uygulama Tutum Ölçeği-50 Maddelik Versiyon’’ kullanılmıştır. Verilerin analizinde sıklık ve tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra Kolmogorov Smirnov testi, Kruskal Wallis testi, Mann Whitney U testi, Bağımsız Örneklem T Testi kullanılmıştır. Çalışmanın yürütülmesi amacıyla hastane Etik Kurulu’ndan onay alınmıştır.
Bulgular: Çalışmadaki hemşirelerin %68.5’i kadın olup, katılımcıların yaş ortalaması 32.39±7.70 yıldır. Hemşirelerin ölçek toplam puan ortalaması 115.24±24.90’dır. Hemşirelerin yaş, nöbetli çalışma, haftalık çalışma süresi, cinsiyet, çalışma süresi, eğitim durumu, çalışma şekli, hemşirelik dergisi takip durumu ve araştırma yapma durumu ile ölçek toplam ortalama puanı arasında farklılık bulunmamaktadır (p>0.05). Eğitim durumu ile uyuşmazlık, sınırlılık, sorumluluk/yük alt boyut ortalama puanları arasında fark vardır (p<0.05).
Sonuç: Bu çalışmada hemşirelerin kanıta dayalı uygulamalara yönelik tutumlarının orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Kanıta dayalı uygulamalara yönelik rehberler oluşturulması ve kanıta dayalı bakım uygulamalarına yönelik eğitimlerin planlanması önerilmektedir.  

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Hemşire, Kanıta dayalı uygulama

Determination of the Attitudes of the Nurses Working in Children Hospital on Evidence-Based Practices

Öz

Objective: It is important to use evidence-based practices for pediatric patients can receive the best care. This research is conducted to determine the attitudes of the nurses working in children’s hospital on evidence-based practices.
Methods: This study, with an analytical-cross-sectional design was conducted in a children’s hospital. The sample of the study consisted of 143 nurses working in this children’s hospital, who agreed to participate in the study. In order to collect data in the study, “Introductory Information Form” and “Evidence-Based Practice Attitude Scale-50 Item’’. In the analysis of the data, as well as frequency and descriptive statistics, Kolmogorov Smirnov test, Kruskal Wallis test, Mann Whitney U test, Independent Sample T Test were used. Ethics Committee approval was taken in order to conduct the study.
Results: 68.5% of the nurses in the study are women and the average age of the participants is 32.39±7.70 years. The scale total score average of the nurses is 115.24±24.90. There is no difference between the nurses' age, seizure working time, weekly working time, gender, working time, educational status, working style, nursing journal follow-up status and research status the scale total mean scores (p>0.05). There is a difference between educational status and average scores of divergence, limitation, responsibility/burden sub-dimension (p<0.05).
Conclusion: In this study, it was determined that the nurses' attitudes towards evidence-based practices were moderate. It is recommended to establish guidelines for evidence-based practices and to plan trainings for evidence-based care practices.

Anahtar Kelimeler

Child, Nurse, Evidence-based practice

Kaynakça

• 1. Hriday, M. S., Kevin, C. C. (2009). Archie Cohrane and his vision for evidence-based medicine. Plastic and Reconstructive Surgery, 124(3), 982-988.
• 2. Partlak Günüşen, N., Üstün, B. (2016). Psikiyatri hemşireliğinde kanıta dayalı uygulamalar. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(3), 112-118.
• 3. Arslan, S., Konuk Şener, D., Küçük, Ö. (2015). Pediatri kliniğinde çalışan hemşirelerin kanıta dayalı uygulamalara ilişkin görüşleri. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E-Dergisi, 3, 1-9.
• 4. Kocaman, G. (2003). Hemşirelikte kanıta dayalı uygulama. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2, 61-69.
• 5. Dicenso, A., Guyyat, G., Cilisk, D. (2005). Evidence-based nursing: A guide to clinical practice. 1st edition, Mosby.
• 6. Arslan Yürümezoğlu, H., Kocaman, G. (2018). Hemşirelikte araştırma kullanımı ve PARIHS kavramsal çerçevesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(3), 36-42.
• 7. Çavuşoğlu, H. (2007). Oral mukozit yönetiminde kanıta dayalı hemşirelik. Türkiye Klinikleri Journal of International Medical Sciences, 27(3), 398-406.
• 8. Şahin, N. H., Gökyıldız, Ş., Bıldırcın, M. (2005). Kanıta dayalı tıp ve perinatoloji hemşireliğinde kullanımı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8(1), 84-94.
• 9. Temel, A. B., Ardan, M. (2011). Hemşirelik araştırmalarının kullanımı, engeller ve araştırma kullanımında değişim modelleri. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 3, 63-70.
• 10. Yurtsever, S., Altıok, M. (2006). Kanıta dayalı uygulamalar ve hemşirelik. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(2), 159-166.
• 11. Lewin, R. F., Feldman, H. R. (2006). Teaching evidence-based practice in nursing. Newyork: Springer Publishing Company.
• 12. Küçükoğlu, S., Bükecik, T., Aytekin, A., Çelebi, A. (2017). Acil birimlerde çalışan hemşirelerin adli vakayla ilgili yaklaşımları ve kanıta dayalı uygulamaları. Türkiye Klinikleri Adli Tıp ve Adli Bilimler Dergisi, 14(1), 1-8.
• 13. Şenyuva, E. (2016). Hemşirelik eğitimi ve kanıta dayalı uygulamalar. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 24(1), 59-65.
• 14. French, P. (2000). Evidence-based nursing: A change dynamic in a managed care system. Journal of Nursing Management, 8, 141-147.
• 15. Yılmaz, D., Düzgün, F., Dikmen, Y. (2019). Hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumlarının incelenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(4), 713-719.
• 16. Yılmaz, E., Çeçen, D., Aslan, A., Kara, H., Kızıl Toğaç, H., Mutlu, S. (2018). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumları ve araştırma kullanımında algıladıkları engeller. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15(4), 235-341.
• 17. Aarons, G. A. (2004). Mental health provider attitudes toward adoption of evidence-based practice: The evidence-based practice attitude scale (EBPAS). Mental Health Services Research, 6(2), 61–74.
• 18. Aarons, G. A., Glisson, C., Hoagwood, K., Kelleher, K., Landsverk, J., Cafri, G. (2010). Psychometric properties and United States national norms of the evidence-based practice attitude scale (EBPAS). Psychological Assessment, 22(2), 356–365.
• 19. Yıldız, D., Fidancı Eren, B., Açıkel, C., Kaygusuz, N., Yıldırım, C. (2018). Evaluating the properties of the evidence-based practice attitude scale (EBPAS-50) in nurses in Turkey. International Journal of Caring Sciences, 11(2), 768-775.
• 20. Scott, K., McSherry, R. (2008). Evidence-based nursing: Clarifying the concepts for nurses in practice. Journal of Clinical Nursing, 18, 1085-1095.
• 21. Cruz, J. P., Colet, P. C., Alquwez, N., Alqubeilat, H., Bashtawi M. A., Ali Ahmed E. et. al. (2016). Evidence based practice beliefs and implementation among the nursing bridge program students of a Saudi University. International Journal of Health Sciences, 10(3), 405-414.
• 22. Bashar, F. J. (2019). Assessing attitudes towards knowledge and use of Evidence Based Practice among nurses working in a teaching hospital in Kuala Lumpur. International Journal of Education and Literacy Studies, 7(1), 25-30.
• 23. Durmuş, M., Gerçek, A., Çiftci, N. (2017). Sağlık çalışanlarının problem çözme becerilerinin kanıta dayalı tutum algıları üzerindeki etkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(52), 648-661.
• 24. Sevgi Doğan, E., Cin, A., Demirağ, H., Fidan Uçan, M. (2021). Hemşirelerin kanıta dayalı hemşirelik uygulamalarına yönelik tutumlarının incelenmesi. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 612-622.
• 25. Pérez Campos, M. A., Sánchez García, I., Pancorbo Hidalgo, P. L. (2014). Knowledge, attitude and use of evidence-based practice among nurses active on the internet. Investigacion y Educacion en Enfermeria, 32(3), 451-460.
• 26. Karataş Baran, G., Atasoy, S., Şahin, S. (2020). Hemşirelerin kanıta dayalı hemşirelik uygulamalarına yönelik farkındalık ve tutumlarının değerlendirilmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(3), 352-359.
• 27. Dikmen, Y., Filiz, N. Y., Tanrıkulu, F., Yılmaz, D., Kuzgun, H. (2018). Attitudes of intensive care nurses towards evidence based nursing. International Journal of Health Sciences and Research, 8, 138–143.
• 28. Şadi Şen, E., Yurt, S. (2021). Hemşirelerin kanıta dayalı uygulamalara yönelik tutumlarının belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 14(2),102-107.
• 29. Daştan, B., Hintistan, S. (2018). Dahiliye kliniklerinde çalışan hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumlarının belirlenmesi: Kırsal bölge örneği. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 1(1), 1-9.
• 30. Yıldırım, M. S., Yıldız, E. (2020). Hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumlarının belirlenmesi. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 3(2), 24–29.
• 31. Alkhatib1, A. H., Ibrahim, E. A., Ameenuddin, M., Ibrahim, I. A. (2021). Nurses’ knowledge, perception, and attitude towards evidence-based practice at King Abdullah Medical City Saudi Arabia. American Journal of Nursing Research, 9(1), 1-7.
• 32. Ruzafa Martinez, M., Lopez Iborra, L., Madrigal Torres, M. (2011). Attitude towards evidence-based nursing questionnaire: Development and psychometric testing in Spanish community nurses. Journal of Evaluation in Clinical Practice, 17, 664–670.
• 33. Karki, S., Acharya, R., Budhwani H., Shrestha, P., Chalise, P., Shrestha, U., et al. (2015). Perceptions and attitudes towards evidence based practice among nurses and nursing students in Nepal. Kathmandu University Medical Journal 13(4), 308-315.
• 34. Deniz Doğan, S., Yıkar Karaçay, S., Arslan, S., Yurtseven, Ş., Nazik, E., Erden Yüksekkaya, S. (2019). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumları. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 08(02), 39-45.
• 35. Koehn, M. L., Lehman, K. (2008). Nurses’ perceptions of evidence-based nursing practice. Journal of Advanced Nursing, 62, 209–215.