Ebelere Yönelik Yenidoğan Canlandırma Uygulamaları Hizmet İçi Eğitimlerinde Öğretim Tasarımının Geliştirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 3, 714 - 731, 30.09.2023

Ayşe Şenoğlu , Zekiye Karaçam , Ali Tanju Altunsu

https://doi.org/10.46237/amusbfd.1261888

Öz

Bir yenidoğanın doğum sonrası fizyolojik adaptasyonunu sağlıklı yapabilmesi, ilk dakikalarda doğru ve zamanında yapılan yenidoğan canlandırma uygulamaları ile mümkün olmaktadır. Doğumda yenidoğan bakımının birincil amacı intrauterin yaşamdan ekstrauterin yaşama geçişi kolaylaştırmaktır. Bu doğrultuda hazırlanan Neonatal Resüsitasyon Programı, özel olarak tasarlanmış, beceriye dayalı bir hizmet içi eğitim programıdır. Literatürde, Neonatal Resüsitasyon Programı eğitiminden hemen sonrası ve üç ay sonrasında yapılan değerlendirmede bilgi, beceri ve yeterlilikte önemli bir artış olduğu ancak eğitimden sonraki bir yıllık süreçte belirgin bir azalma olduğu belirtilmektedir. Bu nedenle eğitimlerin hizmet içi eğitim programlarıyla periyodik olarak düzenli aralıklarla tekrarlanması gerekmektedir. Sağlık çalışanlarının yenidoğan canlandırma uygulamalarına yönelik eğitim ihtiyaçlarının belirlenip giderilmesi için en etkili ve verimli öğrenme sistemi oluşturulması amacıyla hizmet içi eğitim programlarında öğretim tasarımı geliştirilebilir. Literatüre dayalı olarak hazırlanan bu makalede, sağlık çalışanlarına yönelik yenidoğan canlandırma uygulamalarının hizmet içi eğitimlerinde, öğretim tasarımı geliştirilmesine ilişkin bilgilerin paylaşılması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık çalışanı, Hizmet içi eğitim, Yenidoğan canlandırma, Öğretim tasarımı

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

220K190

Development of Instructional Design in Trainings for Newborn Resuscitation Practices for Midwives

Öz

A newborn's ability to make a healthy physiological adaptation after birth is possible with timely and accurate newborn resuscitation practices in the first few minutes of life. The primary goal of newborn care at birth is to facilitate the transition from intrauterine to extrauterine. In this regard, the Neonatal Resuscitation Program, which is specially designed as a skill-based training program, has been developed. In the literature, it is noted that there is a significant increase in knowledge, skills, and competency in the assessment immediately and three months after the Neonatal Resuscitation Program training, but there is a significant decrease in the one-year period after the training. Therefore, training programs need to be repeated periodically at regular intervals. In order to identify and meet the educational needs of healthcare professionals regarding newborn resuscitation practices, it is possible to develop instructional design in training programs to create the most effective and efficient learning system. This article, based on the literature, aims to share information on the development of instructional design in trainings for newborn resuscitation practices for healthcare professionals.

Anahtar Kelimeler

Healthcare professionals, Instructional design, Neonatal resuscitation, In-service training

Proje Numarası

220K190

Kaynakça

• 1. World Health Organization. Newborn mortality 2022. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/levels-and-trends-in-child-mortality-report-2021. (Erişim Tarihi: 3 Ocak 2022)
• 2. Aziz, K., Lee, H. C., Escobedo, M. B., Hoover, A., V., Kamath-Rayne, B., D., Kapadia V., S., et al. (2020). Part 5: Neonatal resuscitation: 2020 American heart association guidelines for cardiopulmonary resuscitation and emergency cardiovascular care. Circulation,142(2), 524-S550. doi: 10.1161/ CIR.0000000000000902.
• 3. Shikuku, D. N., Milimo, B., Ayebare, E., Gisore, P., &Nalwadda, G. (2018). Practice and outcomes of neonatal resuscitation for newborns with birth asphyxia at Kakamega county general hospital, Kenya: A direct observation study. BMC Pediatrics, 18(1), 167. doi: 10.1186/s12887-018-1127-6.
• 4. Zehnder, E., Law, B., & Schmolzer, G. (2019). An opportunity for Cognitive task analysis in neonatal resuscitation. Frontiers in Pediatrics, 7, 356. doi: 10.3389/fped.2019.00356.
• 5. Leone, T. A. (2019). Using video to assess and improve patient safety during simulated and actual neonatal resuscitation. Seminars in Perinatology, 43(8), 151179. doi: 10.1053/j.semperi.2019.08.008.
• 6. Abrha, M. W., Asresu, T. T., Araya, A. A., & Weldearegay, H. G. (2019). Healthcare professionals’ knowledge of neonatal resuscitation in Ethiopia: analysis from 2016 national emergency obstetric and newborn care survey. International Journal of Pediatrics, 7. doi: 10.1155/2019/8571351.
• 7. Huang, J., Tang, Y., Tang, J., Shi, J., Wang, H., Xiong, T., et al. (2019). Educational efficacy of high-fidelity simulation in neonatal resuscitation training: a systematic review and meta-analysis. BMC Medical Education, 19(1), 1-10. doi: 10.1186/s12909-019-1763-z.
• 8. Tezel, B., İlhan. M., Günay, İ., & Özbaş, S. (2015). Türkiye yenidoğan canlandırma programı uygulayıcı kursları. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 5(2),101-108 doi:10.5222/buchd.2015.101.
• 9. T.C. Sağlık Bakanlığı. Yataklı sağlık tesislerinde yoğun bakım hizmetlerinin uygulama usul ve esasları hakkında tebliğde, değişiklik yapılmasına dair tebliğ. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/03/20170322-31.htm. (Erişim Tarihi: 8 Ocak 2022).
• 10. Carlo, W. A., Wright, L. L., Chomba, E., McClure, E. M., Carlo, M. E., Bann, C. M., et al. (2009). Educational impact of the neonatal resuscitation program in low-risk delivery centers in a developing country. The Journal of Pediatrics, 154(4), 504-508. doi: 10.1016/j.jpeds.2008.10.005.
• 11. Mildenberger, C., Ellis, C., & Lee, K. (2017). Neonatal resuscitation training for midwives in Uganda: Strengthening skill and knowledge retention. Midwifery, 50, 36-41. doi: 10.1016/j.midw.2017.03.017.
• 12. Merali, H. S., Chan, N. H. M., Mistry, N., Kealey, R., Campbell, D., Morris, S. K., et al. (2019). Designing and evaluating a novel mobile application for helping babies breathe skills retention in Uganda: Comparative study protocol. BMJ Paediatrics Open, 3(1), e000561. doi: 10.1136/bmjpo-2019-000561.
• 13. Reisman, J., Arlington, L., Jensen, L., Louis, H., Suarez-Rebling, D. ve Nelson, B. D. (2016). Newborn resuscitation training in resource-limited settings: A systematic literature review. Pediatrics, 138(2). doi:10.1542/peds.2015-4490.
• 14. Shikuku, D. N., Milimo, B., Ayebare, E., Gisore, P., Nalwadda, G. (2017). Quality of care during neonatal resuscitation in Kakamega county general hospital, Kenya: A direct observation study. Biomed Research International, 12 doi:10.1155/2017/2152487.
• 15. Şimşek, A. (2017). Öğretim tasarımı. Ankara: Nobel Yayınları.
• 16. Türk Neonatoloji Derneği. Doğum salonu yönetimi rehberi 2021 Güncellemesi. http://www.neonatology.org.tr/wp-content/uploads/2021/08/Dogum-Salonu-Yonetimi-Reh-beri-2021- Guncellemesi-1.pdf. (Erişim Tarihi: 8 Ocak 2022).
• 17. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Yenidoğan canlandırma programı.https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/cocukergen-ep-liste/yenido%C4%9Fan-canland%C4%B1rma- program%C4%B1-nrp.html. (Erişim Tarihi: 5 Şubat 2022).
• 18. Budhathoki, S. S., Gurung, R., Ewald, U., Thapa, J., & Kc, A. (2019). Does the helping babies breathe programme impact on neonatal resuscitation care practices? Results from systematic review and meta‐ analysis. Acta Paediatrica, 108(5), 806-813. doi: 10.1111/apa.14706.
• 19. Vunni Draiko, C., Yamarat, K., Panza, A., & Draleru, J. (2019). Evaluation of retention of knowledge, skill and competency of health workers one year after completion of the helping babies breathe training program in South Sudan. F1000Research, 8, 167, 1-20. doi: 10.12688/f1000research.17560.2.
• 20. Berkelhamer, S., & Singhal, N. (2019). Revisiting: A pre-post study of a multi-country scale up of resuscitation training of facility birth attendants: does helping babies breathe training save lives?. BMC Pregnancy and Childbirth, 19(1), 1-3. doi: 10.1186/s12884-019-2476-3.
• 21. Tabangin, M. E., Josyula, S., Taylor, K. K., Vasquez, J. C., & Kamath-Rayne, B. D. (2018). Resuscitation skills after helping babies breathe training: A comparison of varying practice frequency and impact on retention of skills in different types of providers. International Health, 10(3), 163-171. doi: 10.1093/inthealth/ihy017.
• 22. Dooley, K. E., & Lindner, J. R., (2005). Advanced methods in distance education. Dooley, L. M. (Ed.), Applications and practices for educators, administrators and learners: Applications and practices for educators, administrators and learners (ss:107-108). UK: IGI Global.
• 23. Branch, R. M. (2016). Öğretim tasarımı: ADDIE yaklaşımı. İ. Varank, (Ed.), (ss.14-43). Konya: Eğitim Yayınevi.
• 24. Özerbaş, M. A., & Kaya, A. B. (2017). Öğretim tasarımı çalışmalarının içerik analizi: ADDIE modeli örneklemi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(1), 26-42.
• 25. Morrison, G. R., Ross S. M., & Kemp, J. E. (2012). Etkili öğretim tasarımı. İ. Varol, (Ed.), Öğretim tasarımı. (ss. 2-200 ). İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Yayını.
• 26. Coşkun, M. (2013). İçeriğin öğretim için düzenlenmesi. A. Doğanay (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri. (ss. 84-126). Ankara: Pegem Yayınları.
• 27. Enşici, A. (2010). Farklı tasarım görevlerinde bilişsel süreç analizi: Tek disiplinli ekip çalışması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi.) İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 28. Weir, C. R., Nebeker, J. J., Hicken, B. L., Campo, R., Drews, F., & LeBar, B. (2007). A cognitive task analysis of information management strategies in a computerized provider order entry environment. Journal of the American Medical Informatics Association, 14(1), 65-75.
• 29. Hoffman, R. R. (2005). Protocols for cognitive task analysis. State of Florida Institute for Human and Machine Cognition, 109.
• 30. Spector, J. M., Merrill, M. D., Elen, J., & Bishop, M. J. (2014). Handbook of research on educational communications and technology. New York: Springer.
• 31. Hoffman, R. R., Coffey, J. W., Carnot, M. J., & Novak, J. D. (2002). An empirical comparison of methods for eliciting and modeling expert knowledge. Proceedings of the Human Factors and Ergonomics Society Annual Meeting. 46(13), 482-486. doi: 10.1177/154193120204600356.
• 32. Wingfield, L. R., Kulendran, M., Chow, A., Nehme, J., & Purkayastha, S. (2015). Cognitive task analysis: bringing Olympic athlete style training to surgical education. Surgical Innovation, 22(4), 406-417. doi: 10.1177/1553350614556364.
• 33. Sullivan, M. E., Yates, K. A., Inaba, K., Lam, L., & Clark, R. E. (2014). The use of cognitive task analysis to reveal the instructional limitations of experts in the teaching of procedural skills. Academic Medicine, 89(5), 811-816. doi: 10.1097/ACM.0000000000000224.
• 34. Ahluwalia, T., Toy, S., & Kennedy, C. (2019). Use of cognitive task analysis to understand decision-making for management of blunt abdominal trauma in children. Cureus, 11(2), e4095. doi:10.7759/cureus.4095.
• 35. Plumptre, I., Mulki, O., Granados, A., Gayle, C., Ahmed, S., Low‐Beer, N., et al. (2017). Standardizing bimanual vaginal examination using cognitive task analysis. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 139(1), 114-119. doi: 10.1002/ijgo.12260.
• 36. Shachak, A., Hadas-Dayagi, M., Ziv, A., & Reis, S. (2009). Primary care physicians’ use of an electronic medical record system: A cognitive task analysis. Journal of General İnternal Medicine, 24(3), 341-348. doi:10.1007/s11606-008-0892-6.