Menemen Koşullarında Yetiştirilen Bazı Tritikale Çeşitlerinin Silajlık Hasıl Verimi ve Silaj Kalite Özellikleri Üzerinde Araştırmalar

Yıl 2012, Cilt: 22 Sayı: 1, 33 - 44, 01.06.2012

Yaşar Tuncer Kavut Hikmet Soya Hakan Geren Hatice Geren Rıza Ünsal İsmail Sevim Rıza Avcıoğlu

Öz

Bu çalışma, 2009-2011 yılları arasında, Menemen-İzmir ekolojik koşullarında, farklı tritikale çeşitlerinin (Tacettinbey, Ege Yıldızı, BDMT 06-5K, Karma, Tatlıcak-97, Mikham-2002, Focus, Melez-2001, Presto) silaj verimi ve silaj ile ilgili bazı özelliklerin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırma sonuçları, bitki boyu (91-124 cm), hasıl verimi (2593-10424 kg/da), kuru madde oranı (%25.5-38.2), kuru madde verimi (975-2985 kg/da), silaj olum gün sayısı (128-173 gün), silaj kaybı (%0.353%2.312), silaj laktik asit oranı (%1,25-1,93), silaj asetik asit oranı (%0,40-0,60), silaj ham protein oranı (%8,8-10,8) ve silaj pH’sı (4,43-5,35) bakımından çeşitler arasında önemli farklar bulunduğunu göstermiştir. Erkencilik, yüksek silajlık hasıl verimi ve silaj kalite özellikleri birlikte değerlendirildiğinde; Ege yıldızı, Tacettinbey veya Tatlıcak-97 çeşitlerinden birinin tohumluk fiyatlarına göre tercih edilebileceği kanaatine varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Tritikale çeşitleri, hasıl ve kuru madde verimleri, silaj kalitesi

Kaynakça

• Açıkgöz, N., M. E. Akbaş, A. Moghaddam ve K. Özcan. 1994. PC’ler İçin Veritabanı Esaslı Türkçe İstatistik Paketi: TARİST, 1.Tarla Bitkileri Kongresi, 24-28.04.1994, İzmir, s: 264-267.
• Adıyaman, E. 2009. Broiler altlığı ile bazı buğdaygil yem bitkilerinin silolanma olanakları, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Isparta, 35s.
• Aktaş, B., T. Aydemir, K. Yılmaz ve S. İkincikarakaya. 2009. Bazı tritikale (x Triticosecale Witt.) genotiplerinin kuru koşullarda tane verimi stabilitesi, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 18(1-2): 30-35.
• Alçiçek, A. ve K.Özkan. 1996. Silo yemlerinde destilasyon yöntemi ile süt asiti, asetik asit ve bütirik asit tayini, Ege Üniv.Ziraat Fak. Dergisi, 33(2-3): 191-198.
• Alp, A. 2009. Diyarbakır kuru koşullarında bazı tescilli tritikale (x Triticosecale Wittmack) çeşitlerinin tarımsal özelliklerinin belirlenmesi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 19(2): 61-70.
• Anonim. 2011. Menemen Bölge Meteoroloji İstasyonu, Menemenİzmir.
• Anonymous. 1971. Mais aktuell, Mangelerscheinungen Schadlinge Krankheiten Unkraut, Hybridmais-Kontor München, Obpacher GmbH, München, 56s.
• Anonymous. 1993. Bestimmung des pH-Wertes. In: Die chemischen Untersuchungen von Futtermitteln. Teil 18 Silage. Abschnit 18.1 Bestimmung des pH-Wertes. Methodenbuch Bd. III. VDLUFA-Verlag. Darmstadt.
• Anonymous. 2009. http://faostat.fao.org
• Atak, M. ve C. Y. Çiftçi. 2005. Tritikale (x Triticosecale Wittmack)’de farklı ekim sıklıklarının verim ve bazı verim öğelerine etkileri, Tarım Bilimleri Derg., 11(1): 98-103.
• Atak, M. ve C. Y. Çiftçi. 2006. Bazı tritikale çeşit ve hatlarının morfolojik karakterizasyonu, Ankara Üniv.Ziraat Fak., Tarım Bilimleri Dergisi, 12(1): 101-111.
• Bağcı, A. 2005. İnsan ve hayvan beslenmesi için yeni bir umut (Alternatif bir tahıl): Tritikale, (www.afyontarim.gov.tr. (erişim: 02.07.2008).
• Can, A., N. Denek ve Ş. Tüfenk. 2004. Hamur olum döneminde biçilen buğdaygil hasıllarına değişik katkı maddeleri ilavesinin silaj kalitesi ve in-vitro kuru madde sindirilebilirlik düzeylerine etkisi, Vet.Bil.Derg., 20(3): 61-68.
• Comberg, G. 1974. Gärfutter: Betriebswirtschaft, Erzeugung, Verfütterung, Verlag Eugen Ulmer Stuttgart, Gerokstraße 19, Printed in Germany, ISBN:3-8001-4321-6, 260s.
• Danley, M.M., Vetter, R.L., and W.F. Wedin. 1973. Modified laboratory silo unit for studying the fermentation of corn (Zea mays L.) grain, Agronomy Journal, 65: 621-624.
• Demirci, U., N.Gülşen, and G.Keleş. 2011. Effects of bacterial inoculants on fermentation and aerobic stability of baled triticale-hungarian vetch silage and lamb performance, Kafkas Univ. Vet. Fak. Derg., 17(2): 297-302.
• Geren, H. ve R. Ünsal. 2008. Tritikale tarımı, Tarım Türk, Ocak-Şubat, 9: 63-64.
• Hasar, E ve T. Tükel. 1994. Çukurova’nın taban koşullarında yetiştirilebilecek fiğ (Vicia sativa L.)+Tritikale (TriticumxSecale) karışımında karışım oranı ve biçim zamanının yem verimi ve kalitesi ile karışım öğelerinin tohum verimine etkisi üzerinde araştırmalar, 1.Tarla Bitki Kongresi, 25-29 Nisan 1994, Cilt:1: 104-107, İzmir.
• Hatipoğlu, R. A. Çil ve İ. Gül. 1999. Diyarbakır koşullarında karışım oranının fiğ+tritiale karışımında ot verimi ve ot kalitesine etkileri üzerinde bir araştırma, GAP I.Tarım Kongresi, 26–28 Mayıs 1999, Cilt:2: 667-674, Şanlıurfa.
• İptaş, S., H. Geren ve M. Yavuz. 2009. Yembitkileri, ‘Genel Bölüm’, Bölüm 4.2 Silaj Yapım Tekniği, TC Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, TÜGEM, Cilt 1, s: 142-162.
• Kara, B., V. Ayhan, Z. Akman and E. Adiyaman. 2009. Determination of silage quality, herbage and hay yield of different triticale cultivars, Asian Journal of Animal and Veterinary Advances, 4(3): 167-171.
• Karadag, Y., and U. Buyukburc. 2004. Forage qualities, forage yields and seed yields of some legume-triticale mixtures under rainfed conditions, Acta Agriculturae Scandinavica, Section B-Plant Soil Science, 54 (3): 140-148.
• Khan, S., A. Hussain, and D. Muhammad. 2003. Potential productivity of barley, oats, triticale and vetch cultivars as forage crops, Sarhad J. Agric. 19(4): 511-514.
• Kılıç, A. 1986. Silo Yemi (Öğretim, Öğrenim ve Uygulama Önerileri), Ege Üniv. Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Bilgehan Basımevi, Bornova-İzmir, 327s.
• Kinaci, E., and N. Gulmezoglu, 2009. Grain yield and yield components of triticale upon application of different foliar fertilizers, Interciencia 32(9): 624-628.
• Konca, Y., A. Alçiçek ve E. Yaylak, 2005. Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Yapılan Silo Yemlerinde Silaj Kalitesinin Saptanması, Hayvansal Üretim 46(2): 6-13.
• Kün, E. 1988. Serin iklim Tahılları, Ankara Üniv. Ziraat Fak. Ders kitabı, Yayın No: 1032, Ders kitabı:299. Ankara.
• Kutlu, I., and G. Kinaci. 2010. Evaluation of drought resistance indicates for yield and its components in three triticale cultivars, Journal of Tekirdag Agricultural Faculty 7(2): 95-103.
• Lithourgidis, A. S., I. B. Vasilakoglou, K. V. Dhima, C. A. Dordas, and M. D. Yiakoulaki, 2006. Forage yield and quality of common vetch mixtures with oat and triticale in two seeding ratios, Field Crops Research 99: 106-113. Mut,Z., I. Ayan, and H. Mut. 2006. Evaluation of forage yield and quality at two phenological stages of trıticale genotypes and other cereals grown under rainfed conditions, Bangladesh J. Bot. 35(1): 45-53
• Ozduven, M. L., Z. K. Onal, and F.Koc. 2010. The effects of bacterial inoculants and/or enzymes on the fermentation, aerobic stability and in vitro dry and organic matter digestibility characteristics of triticale silages, Kafkas Univ. Vet. Fak. Derg., 16 (5): 751-756.
• Palta,C., U. Karadavut, O. Okur, and Z. Kavurmaci. 2010. Relationships between grain yield, organic matter digestibility, crude protein, ash concentration and water soluble carbohydrates in non-irrigated cereals which are uses as animal feeds, Journal of Animal and Veterinary Advances 9(1): 205-209.
• Petterson, K. 1988. Ensiling of forages: Factors affecting silage fermentation and quality, Swedish University of Agricultural Sciences, Department of Animal Nutrition and Management, Uppsala, 46p.
• Prostko, E. P., J. P. Muir, W. D. Worrall, and S. R. Stokes, 2006. Forage and silage performance of wheat and triticale varieties in central Texas, Stephenville: Texas A&M System Research and Extension Center.
• Salisbury, F. B., and C.W.Ross, 1992. Plant Physiology, Wadsworth Pub. Com., Inc., Belmont, California-USA.
• Sarıçiçek, B. Z. 1995. Yemler Bilgisi Laboratuvar Kılavuzu, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notu No:16, Samsun, 68s.
• Yanbeyi, S. ve İ. Sezer. 2006. Samsun koşullarında bazı tritikale hatlarının verim ve verim öğeleri üzerine bir araştırma, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fak. Dergisi, 21(1): 33-39.
• Yucel, C., and M. Avci. 2009. Effect of different ratios of common vetch (Vicia sativa L.)-triticale (Triticosecale Whatt) mixtures on forage yields and quality in Cukurova plain in Turkey, Bulgarian Journal of Agric. Sci.,15: 323-332..