Determination of Morpholocigal, Yield and Quality Characteristics of Lavandula Species and Cultivars in Menemen Ecological Conditions

Yıl 2017, Cilt: 27 Sayı: 1, 17 - 38, 15.06.2017

Ünal Karık , Fatih Çiçek Orçun Çınar

Öz

ABSTRACT: This study was conducted in order to determine morphological,
yield and quality characteristics of Lavandula
spp. species and cultivars in Menemen
ecological conditions between 2015 and 2016. Eight cultivars belonging
to 2 species were used in this study. There were significant differences
determined between species and cultivars
the end of 2 years. While lavandin type cultivars
passed in front of lavander type
cultivars in terms of yield
traits, the "Provence"
cultivar took first
place among species and cultivars
in terms of essential oil content
and essential oil yield. Total 28
components were identified in essential oils. Main components and their
respective percentages of essential oil were identified as linalool
(%20,70-53,29) linalyl acetate (%1,55-54,58) and camphor (%3,18-11,54).

Anahtar Kelimeler

Lavandula spp., cultivar, yield, quality

Menemen Ekolojik Koşullarında Lavanta (Lavandula spp.) Tür ve Çeşitlerinin Morfolojik, Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Öz

Bu çalışma Menemen ekolojik koşullarında lavanta (Lavandula spp.) tür ve çeşitlerinin
morfolojik, verim ve kalite özelliklerini belirlemek amacı ile 2015-2016
yılları arasında yürütülmüştür. Çalışmada 2 farklı türe ait 8 farklı ticari
lavanta çeşidi kullanılmıştır. 2 yıl sonucunda elde edilen veriler ışığında tür
ve çeşitler arasında önemli farklılıklar bulunduğu tespit edilmiştir. Lavandin
tipi çeşitler, verim özellikleri açısından lavander tipi çeşitlerin önüne
geçerken,  uçucu yağ oranı ve uçucu yağ
verimi bakımından “Provence”  tür ve
çeşitler arasında ilk sırada yer almıştır. Uçucu yağlarda toplam 28 bileşen
tanımlanmıştır. Uçucu yağların ana bileşenleri ve oranları sırası ile linalol
(%20,70-53,29) linalil asetat (%1,55-54,58) ve kâfur (%3,18-11,54) olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Lavandula spp., lavanta, çeşit, verim, kalite

Kaynakça

• Aburjai, T. M. Hudiab, and V. Cavrini. 2005. Chemical composition of the essential oil from different aerial parts of lavender (Lavandula coronopofolia Poiert) (Lamiaceae) grown in Jordan. Journal of Essential Oil Research 17: 49-51.
• Angioni, A. A. Barra, V. Coroneo, S. Dessi, and P. Cabrast. 2006. Chemical composition, seasonal variability, and antifungal activity of Lavandula stoechas L. ssp. stoechas essential oils from stem/leaves and flowers. J. Agric. Food Chem. 54 (12): 4364-4370.
• Anonim. 2011. TSE EN ISO 6571-Baharatlar, Çeşniler ve Tıbbi Bitkiler – Uçucu Yağ Muhtevasının Tayini (hidrodistilasyon yöntemi). Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• Arabacı, O. A. Ceylan. 1990. Bazı parfüm bitkilerinde (Lavandula angustifolia Mill., Melissa officinalis L., Salvia sclerea L.) verim ve ontogenetik varyabilite üzerine araştırmalar. E.Ü. Fen Bil. Enst. Dergisi 1 (1): 233-236.
• Arabacı, O. E. Bayram. 2005. Aydın ekolojik koşullarında lavanta (Lavandula angustifolia Mill.)’nın bazı agronomik ve kalite özellikleri üzerine bitki sıklığı ve azotlu gübrenin etkisi. ADÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 2 (2): 13-19.
• Atalay, A. T. 2008. Konya ekolojik şartlarında yetiştirilen lavanta (Lavandula angustifolia Mill.)’da farklı dozlarda uygulanan organik ve inorganik azotlu gübrelerin verim ve kalite özellikleri üzerine etkileri. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, s. 46.
• Ayral, N. M. 1997. Lavandula stoechas bitkisinin uçucu yağının ve uçucu olmayan organik bileşenlerinin incelenmesi ve biyolojik aktivitelerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, s:176.
• Başer, K. H. C. 1993. Essential Oils of Anatolian Lamiaceae: A. Profile. Acta Horticulturae 333: 217-238.
• Baydar, H. 2010a. Lavanta Tarımı ve Uçucu Yağ Teknolojisi. SDÜ Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Ders Notu (Basılmamış).
• Baydar, H. 2010b. Beyoğlu'na lavanta Isparta’dan gitmelidir. Tarım Aktüel Dergisi 15: 62-63.
• Baydar, H. ve S. Erbaş. 2007. Effects of harvest time and drying on essential oil properties in lavandin (Lavandula x intermedia Emeric ex Loisel.). I. International Medicinal and Aromatic Plants Conference on Culinary Herbs. 29 April - 4 May 2007, Antalya-Turkey.
• Baytop, T. 1999. Türkiye'de Bitkiler ile Tedavi (Geçmiste ve Bugün) İlaveli Ikinci Baskı, Nobel Tıp Kitabevleri, Istanbul. Beetham, J., and T. Entwistle. 1982. The Cultivated Lavenders. Royal Botanic Gardens, Melbourne.
• Ceylan, A. 1987. Tıbbi Bitkiler II. (Uçucu yağ içerenler). Ege Ünv. Zir. Fak. Yayın No:481, Bornova, İzmir.
• Ceylan, A. A. Vömel, N. Kaya, N. Çelik, E. Niğdeli. 1988. Bitki sıklığının lavanta'da verim ve kaliteye etkisi üzerinde araştırma. E.Ü. Zir. Fak. Der. 25 (2): 135-145.
• Ceylan, A., N. Kaya ve E. Bayram. 1990. Sulamadan lavanta (Lavandula officinalis L.) üretimi ve azotlu gübrenin etkisi üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 27 (2): 192-205.
• Ceylan, A. E. Bayram, N. Özay. 1996. Farklı bitki sıklığı ve azot dozlarının lavantanın bazı agronomik ve teknolojik özelliklere etkisi. Tr. J. of Agriculture and Forestry 20: 567-572.
• Guenther, E. 1952. The Essential Oils, R.E. Krieger Pub. Co. 5: 3-38.
• İlisulu, K. 1992. İlaç ve Baharat Bitkileri. Ankara Ünv. Zir. Fak. Yayın. No: 360.
• Kara N. 2011. Uçucu Yağ Üretimine Uygun Lavanta (Lavandula sp.) Çeşitlerinin Belirlenmesi ve Mikroçoğaltım Olanaklarının Araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri ABD, Isparta. Doktora Tezi. 178 s.
• Kara, N. ve H. Baydar. 2011. Türkiye’nin lavanta üretim merkezi olan Isparta ilinin Kuyucak yöresi lavantalarının (L.x intermedia Emeric ex Loisel.) Uçucu Yağ Özellikleri. IX. Tarla Bitkileri Kongresi, 12-15 Eylül 2011, Bursa.
• Koç, H. 1997. İlaç ve Baharat Bitkileri. Gaziosmanpaşa Üniv. Zir. Fak. s. 227- 235.
• Marotti, M., and L. Piccaglia. 1992. Antibacterial and Antioxidant Properties of Mediterranean Aromatic Plants. Ind. Crops and Prod. 2: 47-50.
• McGimbsey, J. A., and N. G. Porter. 1999. Lavender: A Grower’s Guide for Commercial Production. New Zealand Institute for Crop&Food Research Ltd., New Zealand.
• Munoz-Bertomeu, J. I. Arrillaga, J. Segura. 2007. Essential oil variation within and among natural populations of Lavandula latifolia and Its relation to their ecological areas. Biochemical Systematics and Ecology 35(8): 479-488.
• Nogueira, J. M., and F. A. Romano. 2002. Essential oils from micropropagated plants of Lavandula viridis. Phytochem. Anal. 13: 4-7.
• Orhan, S. 2007. Karabaş otu (Lavandula stoechas L.) bitkisinin farklı in vitro besin ortamlarında kültüre alınması. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyomühendislik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Pinto, J. E. B. P. J. C. W. Cardoso, E. M. De Castro, S. K. V. Bertolucci, L.A. De Melo, and S. Dousseau. 2007. Morphophysiological aspects and essential oil content in Brazilian-lavender as affected by shadowing. Horticultura Brasileira 25 (2): 210-214.
• Renaud, E. N. C., D. J. Charles, and J. E. Simon. 2001. Essential oil quantity and composition from 10 cultivars of organically grown lavender and lavandin. Journal of Essential Oil Research 13(4): 269-273.
• Runham, S. 1998. Small scale study of yield and quality of oils from six herb species. ADAS Arthur Rickwood.
• Salinas, M. R. A. Zalacain, I. Blazquez, and G. L. Alonso. 2007. Application of thermal desorption for the rapid differentiation of lavender (Lavandula hybrida) cultivars. Agrochimica 51(1): 19-27.
• Tucker, A. O. 1985. Lavander, spike, and lavandin. The Herbarist 51: 44-50.
• Venskutonis, P. R. A. Dapkevicius, M. Baranauskiene. 1997. Composition of the essential oil of lavender (Lavandula angustifolia Mill.) from Lithuania. Journal of Essential Oil Research 9 (1): 107-110.
• Wagner, H. 1980. Pharmazeutische Biologie 2. Drogen Undihra Inhaltshoffe, Gustav Fisher Verlag-Stuttgard, New York.
• Wichtl, M. 1971. Die Pharmakognostich Chemische Analys., Band 12, Frankfurt/M.