Vista Bella Elma Çeşidinde Farklı Tozlayıcı Çeşitlerin Meyve Tutumu ve Bazı Meyve Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 30 Sayı: 2, 284 - 294, 15.12.2020

Emre Akkurt Kerem Mertoğlu Yasemin Evrenosoğlu

https://doi.org/10.18615/anadolu.835053

Cited By: 3

Öz

2018 ve 2019 yıllarında yürütülen bu çalışmada, yazlık grupta yer alan ‘Vista Bella’ çeşidine yine yazlık grupta yer alan ‘Summer Red’, ‘Williams Pride’ ve ‘Jersey Mac’ çeşitlerinin tozlayıcı olarak kullanılabilme potansiyelleri tespit edilmiştir. Sonuçlar doğrultusunda, ‘Vista Bella’ çeşidinin kendilenmesi neticesinde, meyve tutumunun %10,68 düzeyinde kaldığı ve kısmen kendine uyuşmaz olduğu görülmüştür. Çeşitlerin, çiçek tozu canlılığı ve çimlenme oranları sırası ile %74,33 - %67,00 ve %44,33 - 45,67 aralıklarında bulunurken, tam çiçeklenme tarihlerinin örtüştüğü görülmüştür. Ayrıca, yüksek meyve tutum oranı (%26,12 - 33,62) neticesinde, çeşitler arasında, gametofitik olarak uyuşmazlık olmadığı kanaatine varılmıştır. Ancak, elde edilen meyvelerde, çekirdek sayılarının kritik düzeyde olması sebebi ile minimum iki farklı çeşidin tozlayıcı olarak kullanılması gerektiği ortaya çıkmış olup, ‘Summer Red’ ve ‘Jersey Mac’ çeşitlerinin, ‘Vista Bella’ çeşidine tozlayıcı olarak kullanılması durumunda, fitokimyasal özellikleri nispeten iyileştirdiği tespit edilmiştir. Korelasyon analizleri sonucunda, meyve tutum miktarında meydana gelen artışın fitokimyasal birikimi azalttığı, buna karşın asitliğin artması ile birikimin teşvik edildiği bulunmuştur. Ayrıca antioksidan aktivitenin, toplam fenol (r= 0,57***) ve C vitamin (r= 0,31*) ile pozitif ilişki içerisinde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Meyve tutumu, çiçek tozu, kendileme, uyuşma, fenolik bileşikler

Kaynakça

• Anonim. 2020. 2015 Eskişehir merkez meteorolojik verileri. Meteoroloji 3. Bölge Müdürlüğü, Eskişehir. Erişim tarihi: Nisan, 2020.
• Anonymous. 2017. FAOSTAT Online Statistical Service. Available from: http://faostat.fao.org (Erişim tarihi: Nisan, 2019). United Nations Food and Agriculture Organization, FAO, Roma.
• Aşkın, M., A. G. Öztürk, H. C. Sarısu ve A. Karakuş. 2006. Bazı yeni elma çeşitlerinde uygun tozlayıcı çeşidin ve kendine verimlilik durumunun belirlenmesi. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 11 (1): 64-73.
• Atasay, A., H. Akgül, K. Uçgun, and B. Şan. 2013. Nitrogen fertilization affected the pollen production and quality in apple cultivars “Jerseymac” and “Golden Delicious”. Acta Agriculturae Scandinavica, Section B–Soil & Plant Science 63 (5): 460-465. Doi:10.1080/09064710.2013.798683.
• Bostan, S. Z. 1990. Van ve çevresinde yetistirilen mahalli armut çesitlerinin morfolojik ve pomolojik özellikleri üzerine arastırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Van, 79 s.
• Chang, C. C, M. H. Yang, H. M. Wen, and J. C. Chern. 2002. Estimation of total flavonoid content in propolis by two complementary colorimetric methods. Journal of Food and Drug Analysis 10 (3): 178-182.
• Chang, Y. L, J. T. Lin, H. L. Lin, P. L. Liao, P. J. Wu, and D. J. Yang. 2019. Phenolic compositions and antioxidant properties of leaves of eight persimmon varieties harvested in different periods. Food Chemistry 289: 74-83. Doi: 10.1016/j.foodchem.2019. 03.048.
• Childers, N. F, J. R. Morris, and G. S. Sibbett. 1995. Modern Fruit Sscience: Orchard and Small Fruit Culture. 10th. Edition, 583 pages. ISBN 13: 9780938378013.
• Dai, J., and R. J. Mumper. 2010. Plant phenolics: extraction, analysis and their antioxidant and anticancer properties. Molecules 15 (10): 7313-7352. Doi:10.3390/molecules15107313.
• Davarynejad, G., H. J. Nyéki, J. Hámori Szabó, and Z. Lakner. 1993. Relationship between pollen-donors and quality of fruits of 12 apple cultivars. In International Symposium on Postharvest Treatment of Horticultural Crops 368: 344-354. Doi:10.17660/Acta Hortic.1994.368.43.
• Demir, G., and N. Aktaş. 2018. A research on functional food knowledge, preference and consumption of university students. Üniversite öğrencilerinin fonksiyonel besin bilgi, tercih ve tüketimleri üzerine bir araştırma. Journal of Human Sciences 15 (4): 2387-2397.
• Dong, X., Y. Hu, Y. Li, and Z. Zhou. 2019. The maturity degree, phenolic compounds and antioxidant activity of Eureka Lemon [Citrus limon (L.) Burm. f.]: A negative correlation between total phenolic content, antioxidant capacity and soluble solid content. Scientia Horticulturae 243: 281-289. Doi:10.1016/ j.scienta. 2018.08.036.
• Düzgüneş, O., T. Kesici, O. Kavuncu ve F. Gürbüz. 1987. Araştırma ve Deneme Metotları (İstatistik metotları-II), Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No. 1021, 381s, Ankara.
• Ercisli, S. 2004. A short review of the fruit germplasm resources of Turkey, Genetic Resources and Crop Evolution 51 (4): 419-435. Doi:10.1023/ B:GRES.0000023458.60138.79.
• Erdem, S. Ö. ve Ç. Çekiç. 2016. Elma ve ayva çeşitlerinde çiçeklenmenin farklı dönemlerindeki çiçek tozlarının canlılık ve çimlenme oranlarının belirlenmesi. International Journal of Agricultural and Natural Sciences 9 (1): 01-04.
• Eti, S. 1991. Bazı meyve tur ve ceşitlerinde değişik in vitro testler yardımıyla cicek tozu canlılık ve cimlenme yeteneklerinin belirlenmesi. C.U. Ziraat Fakültesi Dergisi 6 (1): 69-80.
• Eti, S., N. Kaşka, A. Küden, and M. Ilgın, 1998. Investigations on the fertilization biology of some summer apple varieties. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 22 (2): 111-116.
• Giampieri, F., T. Y. Forbes-Hernveez, M. Gasparrini, J. M. Alvarez-Suarez, S. Afrin, S. Bompadre, and M. Battino. 2015. Strawberry as a health promoter: An evidence based review. Food & Function 6 (5): 1386-1398. Doi:10.1039/C5FO00147A.
• Guédon, Y, and J. M. Legave. 2008. Analyzing the time-course variation of apple and pear tree dates of flowering stages in the global warming context. Ecological Modelling 219 (1): 189-199. Doi:10.1016/j.ecolmodel.2008.08.010.
• Gunduz, K., S. Serçe, and J. F. Hancock. 2015. Variation among highbush and rabbiteye cultivars of blueberry for fruit quality and phytochemical characteristics. Journal of Food Composition and Analysis 38: 69-79. Doi:10.1016/j.jfca.2014.09.007.
• Gülcan, R., H. A. Ölmez, M. Sahin, A. Misirli, and H. Saglam. 2001. Investigations on fertilization biology of ımportant dried apricot cultivars. In XII International Symposium on Apricot Culture and Decline 701: 159-162. Doi:10.17660/ActaHortic.2006.701.23.
• Günen, Y., A. Misirli, and R. Gulcan. 2005. Leaf phenolic content of pear cultivars resistant or susceptible to fire blight. Scientia Horticulturae 105 (2): 213-221. Doi:10.1016/j.scienta.2005.01.014.
• İkinci, A., and İ. Bolat. 2016. Determination of phenological, pomological and yield characteristics of low chilling apple cultivars budded on M9 and MM 106 rootstocks. pp.6-9. In: VIII International Scientific Agricultural Symposium" Agrosym.
• Jahed, R. K. 2015. Male and female interaction in apple: Pollen tube growth, fruit set, fruit quality, and return bloom, Open Access Theses, 495. https://docs.lib. purdue.edu/open_access _theses/495.
• Karaçalı, İ. 2012. Bahçe Ürünlerinin Muhafazası ve Pazarlanması. Hasat Öncesi Dönemde Gelişmeyi Etkileyen Faktörler. Ege Üniv. Yay. No: 494. Bornova, İzmir.
• Karaman Kılınç, A. ve Y. Evrenosoğu. 2013. Eskişehir koşullarında bazı elma çeşit/anaç kombinasyonlarına ait verim ve meyve özelliklerinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 50 (3): 323-332.
• Koley, T. K., C. Kaur, S. Nagal, S. Walia, and S. Jaggi. 2016. Antioxidant activity and phenolic content in genotypes of ındian jujube (Zizyphus mauritiana Lamk.). Arabian Journal of Chemistry 9: S1044-S1052. Doi:10.1016/j.arabjc.2011.11.005.
• Korkmaz, Ş., A. K. Bekir, E. Sakar, İ. Turanoğlu ve S. Söylemez. 2015. Meyve ağaçlarında uyuşmazlık ve mekanizması. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 19 (3): 180-186.
• Layne, E. C., and H. A. Quamme. 1975. Pears, pp. 38-70. In: Janick J, Moore JN (Eds.). Advances in Fruit Breeding. Purdue University Press, West Lafayette, Indiana.
• Legave, J. M., I. Farrera, T. Almeras, and M. Calleja. 2008. Selecting models of apple flowering time and understanding how global warming has had an impacton this trait. Journal of Horticultural Science and Biotechnology 83 (1): 76-84. Doi:10.1080/14620316.2008.11512350.
• Mertoğlu, K., and Y. Evrenosoğlu. 2019. Bazı elma ve armut çeşitlerinde fitokimyasal özelliklerin belirlenmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi 14 (1): 11-20.
• Mertoğlu, K., Y. Evrenosoğlu, and M. Polat. 2019. Combined effects of ethephon and mepiquat chloride on late blooming, fruit set, and phytochemical characteristics of Black Diamond plum. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 43 (6): 544-553. Doi:10.3906/tar-1811-65.
• Mertoğlu, K., Y. Evrenosoğlu ve Y. Altay. 2018. Eskişehir ekolojisinde 0900 Ziraat kiraz çeşidine uygun tozlayıcıların belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 22: 89-97. Doi:10.19113/sdufbed.24496.
• Muradoğlu, F., Z. Sulum, İ. Başak ve G. Akkuş. 2019. Ağır metallerin Red Chief ve Granny Smith elma çeşitlerinde polen çimlenmesi ve polen tüpü büyümesi üzerine etkileri. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi 5 (1): 54-62. Doi:10. 24180/ijaws. 532092.
• Norton, J. D. 1966. Testing of plum pollen viability with tetrazolium salts. Proceedings of the American Society for Horticultural Science 89: 132-134.
• Omoto, Y., and Y. Aono. 1990. Estimationof change in blooming dates of cherry flowerby urban warming. Journal of Agricultural Meteorology 46: 123-129. Doi:10.2480/agrmet.46.123.
• Özçağıran, R., A. Ünal, E. Özeker ve M. İsfendiyaroğlu. 2005. Ilıman İklim Meyve Türleri, Sert Çekirdekli Meyveler Cilt I. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. No:553. 229 s. İzmir.
• Öztürk, B., Y. Özkan, K. Yıldız, Ç. Çekiç, and K. Kılıç. 2012. Red Chief elma çeşidinde aminoethoxyvinylglycine’nin (avg) ve naftalen asetik asit’in (naa) hasat önü döküm ve meyve kalitesi üzerine etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 27 (3): 120-126. Doi: 10.7161/anajas.2012.273.120.
• Pham, T., S. Lecomte, T. Efstathiou, F. Ferriere, and F. Pakdel. 2019. An update on the effects of glyceollins on human health: Possible anticancer effects and underlying mechanisms. Nutrients 11 (1): 79. Doi: 10.3390/nu11010079.
• Polat, M., V. Okatan, S.F. Güçlü, and A. M. Çolak. 2018. Determination of some chemical characteristics and total antioxidant capacity in apple varieties grown in Posof/Ardahan region. International Journal of Agriculture, Environment and Food Sciences 2 (4): 131-134. Doi: 10.31015/jaefs.18022.
• Qin, L.G., Q. Y. Ming, C. Y. Hong, Y. Z. Mei, S. H. Feng, and L. Lin. 2000. Effect of metaxenia on the fruit quality of Fuji apple variety. South China Fruits 29 (1): pp.35.
• Ramírez, F., and T. L. Davenport. 2013. Apple pollination: A review. Scientia Horticulturae 162: 188-203. Doi: 10.1016/j.scienta.2013.08.007.
• Schempp, H., S. Christof, U. Mayr, and D. Treutter. 2016. Phenolic compounds in juices of apple cultivars and their relation to antioxidant activity. Journal of Applied Botany and Food Quality 89: 11-20. Doi:10.5073/JABFQ.2016.089.002.
• Selcuk, N., and M. Erkan. 2016. Impact of passive modified atmosphere packaging on physicochemical properties, bioactive compounds, and quality attributes of sweet pomegranates, Turkish Journal of Agriculture and Forestry 40 (4): 475-488. Doi:10.3906/tar-1509-57.
• Sklodowska, M., A. Mikicinski, M. Wielanek, E. Kuzniak, and P. Sobiczewski. 2018. Phenolic profiles in apple leaves and the efficacy of selected phenols against fire blight (Erwinia amylovora). European Journal of Plant Pathology 151: 213-228. Doi: 10.1007/ s10658-017-1368-5.
• Spinola, V., B. Mendes, J. S. Camara, and P. C. Castilho. 2013. Effect of time and temperature on Vitamin C stability in horticultural extracts. UHPLC-PDA vs ıodometric titration as analytical methods. LWT-Food Science and Technology 50 (2): 489-495. Doi: 10.1016/j.lwt.2012.08.020.
• Stasiak, A., P. Latocha, J. Drzewiecki, E. Hallmann, K. Najman, H. Leontowicz, and B. Łata. 2019. The choice of female or male parent affects some biochemical characteristics of fruit or seed of kiwiberry (Actinidia arguta). Euphytica 215 (3): 52. Doi: 10.1007/s10681-019-2375-8.
• Tang, Y., and R. Tsao. 2017. Phytochemicals in quinoa and amaranth grains and their antioxidant, anti‐inflammatory, and potential health beneficial effects: A review. Molecular Nutrition & Food Research 61 (7): 1600767. Doi: 10.1002/mnfr.201600767.
• Urrestarazu, J., C. Denancé, E. Ravon, A. Guyader, R. Guisnel, L. Feugey, and F. Fernandez-Fernandez. 2016. Analysis of the genetic diversity and structure across a wide range of germplasm reveals prominent gene flow in apple at the European level. BMC Plant Biology 16 (1): 130. Doi: 10.1186/s12870-016-0818-0.
• Vieira, F.G.K., G.D.S.C. Borges, C. Copetti, R.D.D.M.C. Amboni, F. Denardi, and R. Fett. 2009. Physico-chemical and antioxidant properties of six apple cultivars (Malus domestica Borkh) grown in Southern Brazil. Scientia Horticulturae, 122 (3): 421-425. Doi: 10.1016/j.scienta.2009.06.012.
• Vizzotto, G., E. Driussi, M. Pontoni, and R. Testolin. 2018. Effect of flower pollination on fruit set and cropping in apple. American Journal of Agriculture And Forestry 6 (5): 156-161. Doi: 10.11648/j.ajaf.2018 0605.16.
• Zavalloni, C., J. A. Andresen, J. A. Winkler, J. A. Flore, J. R. Black, and T. L. Beedy. 2004. The pileus project: Climatic impact son sour cherry productionin the Great Lakes region in past and projected future time frames. VII International Symposium on Modelling in Fruit Research and Orchard Management 707: pp.101-108. Doi: 10.17660/ActaHortic.2006.707.12.