Distribution of Colchicum speciosum Steven in Trabzon Province, Türkiye

Yıl 2024, Cilt: 34 Sayı: Özel Sayı, 77 - 87, 30.05.2024

Hanife Erdoğan Genç , Melike Yazar , Nebahat Yıldırım , Salih Terzioğlu , Abdurrahman Semercioğlu

https://doi.org/10.18615/anadolu.1404861

Öz

Colchicum speciosum Steven belongs to the Colchicaceae family and is native to the Eastern Black Sea Region of Anatolia. The genus Colchicum is used in the pharmaceutical industry due to the colchicine alkaloids contained in both its corms and seeds. This study was carried out to determine the distribution areas of Colchicum speciosum, an important medicinal aromatic plant, in Türkiye. To reach this purpose, field studies were carried out, collecting samples of the plant during suitable vegetation periods between 2015 and 2021 in Trabzon province. The present study was done using a full-field screening method. All field information about the taxon was recorded in the GIS database, and the distribution map of the taxon including Trabzon province was created. It was determined that Colchicum speciosum has a wide distribution in the study area, from 349 to 2560 m asl. In the study area, the specimens was determined at 192 different points and 12 different habitat types. These habitat types are mainly: pasture-meadow areas, both deciduous and conifer forest clearings, agricultural areas, hazelnut plantations, deciduous forests, coniferous forests dominated by Picea orientalis, roadsides, stony areas, scrubs, beech forests, seasonal stream edges, and swamp-reed areas. Additionally, it has been observed that the flowering time of the plant is between September and October.

Anahtar Kelimeler

Medicinal plant, aromatic plant, Colchium speciosum, Trabzon

Colchicum speciosum Steven’ın Trabzon İlindeki Yayılışı

Öz

Colchicum speciosum Steven, Colchicaceae familyasına ait bir tür olup anavatanı Anadolu'nun Doğu Karadeniz Bölgesi'dir. Colchicum cinsi, soğanları ve tohumlarında bulunan kolşisin alkaloidleri nedeniyle ilaç endüstrisinde kullanılmaktadır. Bu çalışma, önemli bir tıbbi aromatik bitki olan Colchicum speciosum’un Trabzon ilindeki yayılış alanlarını belirlemek için yapılmıştır. Bu amaçla, 2015-2021 yılları arasında Trabzon ilinde uygun vejetasyon periyotlarında bitki örnekleri toplanarak arazi çalışmaları yürütülmüştür. Çalışmada, tam alan tarama yöntemi kullanılmıştır. Taksonla ilgili tüm arazi bilgileri GBS veri tabanında kaydedilmiştir ve Taksonun Trabzon ilindeki yayılış haritası oluşturulmuştur. Yapılan çalışmada, taksonun 349 m-2560 m arasında geniş bir yayılış gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca, takson 192 farklı noktada ve 12 farklı habitat tipinde tespit edilmiştir. Bu habitat tipleri başlıca; çayır-mera, yapraklı ve ibreli orman açıklıkları, tarım alanları, fındık plantasyonları, yapraklı ormanlar, mevsimsel dere kenarları ve bataklık-sazlık alanlardır. Bu çalışmada, taksonun çiçeklenme zamanının Eylül ve Ekim aylarında olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Tıbbi bitki, aromatik bitki, Colchicum speciosum, Trabzon

Kaynakça

• Aghayeva, P. N., P. X. Qarakhani. 2017. Ornamental geophytes of Quba and Qusar districts of Azerbaijan. In: The 3rd International Symposium on EuroAsian Biodiversity. Minsk, Belarus.v05-08 July 2017.
• Akbulut, S. 2009. Hamsiköy yöresinde odun dışı bitkisel ürün olarak Alchemilla sp. ve Colchicum speciosum’un envateri üzerine bir araştırma. Doktora Tezi. K.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Akbulut, S., and Z. C. Özkan. 2009. Minimum leaf width as an ındicator of Colchicum speciosum steven (Liliaceae) suitable for collection. Journal of Medicinal Plants Research 3(5): 377-381.
• Akbulut, S., and Z. C. Özkan. 2014. traditional usage of some wild plants in Trabzon region (Turkey). Kastamonu University Journal of Forestry Faculty 14(1): 135-145.
• Babaie Naeij, M., M. Peyvandi, H. Abbaspour, Z. Noormohammadi, and S. Arbabian. 2023. Responses of Colchicum speciosum L. populations to conventional and nano-fertilizers of nitrogen through changes in morphological and biochemical attributes. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca 51(1):12827. https://doi.org/10.15835/nbha 51112827.
• Baltacı, C., M. Öz, M.S. Fidan, O. Üçüncü, and Ş. M. Karataş. 2022. Chemical composition, antioxidant and antimicrobial activity of Colchicum speciosum Steven growing in Türkiye. Pakistan Journal of Agricultural Sciences 59: 729-736.
• Bayrak, S., M. Sökmen, E. Aytaç, and A. Sökmen. 2019. Conventional and supercritical fluid extraction (SFE) of colchicine from Colchicum speciosum. Industrial Crops and Products 128: 80. Baytop, T. 1999. Türkiye’de Bitkilerle Tedavi, Geçmişte ve Bugün. Nobel Tıp Kitabevleri. ISBN 975-420-021-1, İstanbul.
• Dinçer, D., M. Var, H. Baykal, and V. Atamov. 2016. Phenological features of some geophytes from the Anzer plateau in Rize and utilization possibilities for landscape architecture. Acta Hortic. 1108: 187-194 doi: 10.17660/ActaHortic.2016.1108.24.
• Düşen, O. D., and H. Sümbül. 2007. A Morphological Investigation of Colchicum L. (Liliaceae) Species in the Mediterranean Region in Turkey. Turkish Journal of Botany 31(5): 373-419. Available at: https://journals. tubitak.gov.tr/botany/vol31/iss5/2.
• Gumustas, M., D. Ç. Polat, C. S. Kılıç, K. Akalın, S. A. Ozkan, and M. Coşkun. 2016. Comparison of Seeds of Colchicum speciosum and Gloriosa superba in Respect to Colchicine and Colchicoside Contents by RP-LC. Natural Product Communications 11:3.
• Karakaya, S., G. Göger, G. E. Bona, H. Yuca, B. Aydın, E. Tekman, A. A. Şahin, N. M. Pınar, and Z. Güvenalp. 2022. Screening of antimicrobial, antioxidant, antidiabetic activities, anatomical and morphological properties of Colchicum speciosum Steven (Colchicaceae). Protoplasma 259(6): 1493–1506.
• Kocoglu, S. T., F. Ozen, M. Karakus, S. Kuru Berk, and T. Bak. 2018. Benefits for human health of geophytes having economic ımportance in Turkey. International Journal of Scientific and Technological Research 4(10): 376-383.
• Küçüker, O. 1995. Contributions to the knowledge of some endangered Colchicum species of Turkey. Fl. Medit. 5: 211-219.
• Morteza, A. N., A. Hossein, S. Mahmoud, and R. Shamsali. 2013. Comparison of colchicine content between hysteranthous and synanthous Colchicum species in different seasons. Global Journal of Research on Medicinal Plants and Indigenous Medicine 2(2): 81-88.
• Sener, S. O., K. Çoşkunçelebi, S.Terzioğlu, A. Nalçaoğlu, T. P Gençkaya,.U. Özgen, and M. Yüzbaşıoğlu Baran. 2023. A comprehensive ethnobotanical survey of medicinal plants for 80 villages in Trabzon (Türkiye). Turkish Journal of Botany. 47(6): 464-510. https://doi.org/ 10.55730/1300-008X.2780.
• Tanker, M., and M. Coşkun. 2000. Ülkemizde Yetişen Colchicum Türlerinden Tedavide Kullanmak Amacıyla Standart Colchicum Tohumu Ekstresinin Hazırlanması ve Kolşisin Elde Edilmesi. Ankara Üniversitesi Araştırma Fonu Proje No. 97-03-00-0.
• Turgut, H., and S. Yılmaz. 2020. Identification and mapping of wetland plants in Erzurum. Alınteri Journal of Agriculture Sciences 35(2): 1-1. doi: 10.28955/ alinterizbd.729679.
• Var, M., D. Dinçer, and H. Baykal. 2016. Morphological features and examination of Colchicum speciosum distributed in the Basyayla plateau, Turkey. Acta Horticulturae 1108: 195-200. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2016. 1108. 25.
• Yeşilyurt, E.B., I. Şimşek, G, Akaydin, and E. Yeşilada. 2017. An ethnobotanical survey in selected districts of the black sea region (Turkey). Turkish Journal of Botany 41: 47-62. https://doi.org/10.3906/bot-1606-12.