Ortaokul Öğretmenlerinin Üstün Yetenekli Eğitime İlişkin Tutumları Balıkesir Örneği

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 63 - 80, 02.08.2019

Ceren Nur Erdoğan , Özay Nuri Aksoy

Öz

Eğitimci, sahip olduğu bilgi ve tutumlarıyla eğitim ve öğretim sürecine katkı yaparken diğer boyutta ki yöntem uygulamalarıyla davranışları öğrenciler tarafından benimsenmesinde rol oynar. Bu boyut olumlu anlamda olabildiği gibi olumsuz anlamda da olabilir. Bu yüzden üstün ve özel yeteneklilerin eğitim sürecinde öğretmenlerin bu öğrencilere olan tutum ve yaklaşımlarını bilmek önemlidir.

 

Bu araştırma, 2019 yılında Balıkesir’in Karesi ilçesine bağlı ortaokullarda çalışan 139 öğretmen ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmamızın amacı ortaokul öğretmenlerinin dersine girdikleri üstün yetenekli öğrencilere olan tutumlarını inceleyip, çıkan sonuçlarla daha önceden yapılan araştırmaları karşılaştırmaktır. Üstün yetenekli öğrencilere daha iyi ve daha verimli bir eğitim almaları doğrultusunda literatür anlamında katkıda bulunmaktır. Ortaokul Öğretmenlerinin üstün yetenekli bireylerin eğitimlerine yönelik tutumları; cinsiyete, yaşa, mesleki kıdem durumları ve branşa göre farklılık göstermekte midir? Sorularıyla cevap aranmaya çalışılmıştır.

 

Araştırmanın veri toplama araçları “Üstün Yeteneklilerin Eğitimine İlişkin Tutum Ölçeği” ve demografik bilgi formudur. Elde edilen veriler SPSS 24 programıyla analiz edilmiştir.

 

Araştırmanın bulgularına göre, ÜYETÖ alt puanlarından Sınıf Atlatma Boyutunda (SAB) cinsiyete göre erkekler lehine anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Üstün Yeteneklilerin Dışlanması ve İzolasyon Boyutu (ÜYDİB) kısmında yaş değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı fark gözlemlenmiştir.Hizmet süre değişkenine göre, ÜYETÖ alt boyutu olan Özel Yetenek Sınıfları Oluşturma Boyutunda (ÖYSOB) istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur.

 

Anahtar Kelimeler

Üstün Yetenekliler Eğitimine İlişkin Tutum, Öğretmen, Balıkesir

Kaynakça

• Albion, P. &. (2002). Beyond the foundation.The role of vision and belief in teachers’ preparation for integration of technology. TechTrends, 46(5), 34- 38. Alkan, A. (2013). Öğretmenler için “Üstün zekalı/yetenekli öğrencilerin belirlenmesi eğitim yazılımı”nın geliştirilmesi ve değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ataman, A. (1998). Üstün Zekâlılar ve Üstün Yetenekliler. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. Ataman, A., & Tekbaş, D. (2004). Kaynaştırma ortamında üstün zekâlı çocuğa uygulanan zenginleştirme programı hakkında örnek olay incelemesi ve programın etkililiğine ilişkin bir araştırma. I. Türkiye üstün yetenekli çocuklar, üstün yetenekli çocuklar bildiriler kitabı, (s. 187-200). İstanbul. Baykoç, N., & Özdemir, D. (2016). Sınıfımdaki üstün yetenekli çocuk eğitimci eğitiminin öğretmengörüşlerindeki değişikliklere katkısı. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-9. Büyükcan, Y. (2008). İlköğretim okullarındaki hizmetiçi eğitim seminerlerinin öğretmenlere yararları Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (14. Baskı). Ankara: Pegem Akademi. Copenhaver, R. W., & McIntyre, D. J. (1992). Teachers’ perception of gifted students. Roeper Review, 14, 151-153. Cramond, B., & Martin, C. E. (1987). Inservice and preservice teachers’ attitudes toward the academically brilliant. Gifted Child Quarterly, 31, 15-19. Curtis, J. (2005). Preservice teacher’ attitudes toward gifted students and gifted education (Unpublished doctoral dissertation). USA: Columbia University. Davaslıgil, Ü. (2004). Üstün Zekâlıların Eğitimi Projesi. Üstün Yetenekli Çocuklar Bildiriler Kitabı (s. 85-100). içinde İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları. Davaslıgil, Ü., & Uzun, M. (2004). Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Durum Tespiti Komisyonu. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları. Delibay, S. (2017). 2018 tarihinde https://suleymandelibay.blogspot.com.tr/2017/11/bilim-sanat-merkezi-sinavi- bilsem.html adresinden alındı Ekinci, A. (2002). İlköğretim okullarının üstün yetenekli çocukların eğitimine elverişlilik düzeyi ile ilgili öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi (Batman İli Örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman: Dicle Üniversitesi. Eraslan, B. (2010). Öğretmen Adaylarının Üstün Yetenekli Öğrencleri İlişkin Metaforik Algıları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12), 140-154. Gagné, F. (1983). Perceptions of programs for gifted children: Agreement on principles, but disagreement over modalities. B. C. Journal of Special Education, 7, 113-127. Gagné, F. (1991). Brief presentation of Gagné and Nadeau‘s attitude scale: Opinions about the gifted and their education. Gagné, F., & Nadeau, L. (1985). Dimensions of attitudes toward giftedness. In A. H. Roldan, (ed.), Gifted and talented children, youth and adults: Their social perspective and culture (pp. 148-170). NY:Trillium Press. Gencel, İ. E., & Satmaz, İ. (2017). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli öğrencilerin eğitimine yönelik tutumları. Uluslararası Eğitim Programları Ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 7(14), 49-61. Gross, M. M. (1994). Changing teacher attitudes to gifted students through inservice training. Gifted and Talented International, 9(1), 15-21. Kağıtçıbaşı, Ç. (2005). Yeni İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi. Karaduman, G. B. (2010). Üstün Yetenekli Öğrenciler İçin Uygulanan Farklılaştırılmış Matematik Eğitim Programları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi, 1–12. Kauffman, J. M., & Hallahan, D. P. (1978). Exceptional Children: Introduction to Special Education. New Jersej, 433-467. Kline, R. B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling ( Third Edition). New York: The Gouilford Press. Lassig, C. J. (2003). Gifted and talented education reforms: Effects on teachers' attitudes. In B. Bartlett, & F. Bryer, and D. Roebuck (Eds.), Proceedings 1st Annual International Conference on Cognition,Language, and Special Education Research: Reimagining Practice: Research. 141-152. Lassig, C. J. (2009). Teachers' attitudes towards the gifted: the importance of Professional development and school culture. Australasian Journal of Gifted Education, 18(2), 32-42. Maker, J. N., & Nelson, A. B. (1996). Curriculum Development and teaching Strategies Gifted Students. (2. Ed): Pro-Ed. McCoach, D., & Siegle, D. (2007). What predicts teachers. Quarterly, 51, 246. MEB. (2015). Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. MEB. Megay-Nespoli, K. (2001). Beliefs and attitudes of novice teachers regarding instruction of academically talented learners. Roeper Review, 23, 178-182. Metin, N., Şenol, F. B., & İnce, E. (2017). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli çocukların eğitimine yönelik tutumlarının belirlenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10(1), 95-116. Morris, S. K. (1987). Morris, S. K. (1987).Student teachers’ attitudes toward gifted students. Creative Child and Adult Quarterly, 12, 112-114. Özsoy, Y. (1984). Üstün Yetenekli Çocuklar ve Eğitimleri. Eskişehir Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29-33. Ross, P. O. (1993). National Excellence: A Case for Developing America’s Talent U.S. Dept. of Education: Office of Educational Research and Improvement. Washington. DC. Sak, U. (2011). Üstün Yetenekliler Eğitim Programları Modeli (ÜYEP) ve Sosyal Geçerliliği. Eğitim ve Bilim, 36(161), 1-17. Stuart, T. (2008). Üstün Yeteneklileri Anlayabilmek. Farklı Olduğumu Biliyordum. Ankara: Kök Yayıncılık. Şahin, F. (2012). Sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekli öğrenciler ve özellikleri hakkında bilgi düzeylerini artırmaya yönelik eğitim programının etkililiği. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Tortop, H. S. (2012). Tortop, H.S. (2012)Öğretmenler için üstün yeteneklilerin eğitimine ilişkin tutum ölçeği adaptasyon çalışması. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 89-106. Tortop, H. S. (2018). Üstün zekâlılar eğitiminde farklılaştırılmış öğretim müfredat farklılaştırma modelleri. İstanbul: Genç Bilge. Tozlu, N. (2004). Türkiye’nin merkezi (eksen) bir güç olmasında üstün yeteneklilerin eğitimi üzerine bir tartışma. Kulaksızoğlu A., Bilgili A. E Şirin M.R. (Ed.). I. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi, üstün yetenekli çocuklarbildiriler kitabı. (s. 201–211). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları. Troxclair, D. A. (2013). Preservice Teacher Attitudes Toward Giftedness. Roeper Review, 35(1), 58-64.