Osmanlı Mezar Taşları Etrafında Gelişen Kültür ve Medeniyet Dünyası Üzerine Bir İnceleme (Eyüp Örneği)

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 113 - 122, 02.08.2019

Onur Çetin

Öz

Kadim Türk Milleti her dönemde mezar ve mezar taşı yapımına önem vermiş, İslamiyet öncesi mezar geleneğini Müslümanlığın kabul edilmesinden sonraki süreçlerde İslami etkiyle şekillendirerek mezar taşlarını oldukça zengin birer kültür, sanat ve inanç abideleri haline getirmişlerdir. Böylelikle Osmanlı mezarlıkları ölüme hazırlık bahçelerine dönüşmüş, ölümün ürpertici ve soğuk havası ecdadımızın şuurlu inanç dünyasıyla manevi huzur ortamlarına dönüştürülmüştür.

Osmanlı mezar taşları yüzlerce yıl öncelere ait tarihsel bir belge olmanın yanı sıra dönemin toplumunu, düşünce anlayışını ve kültür seviyesini yansıtan en önemli kültür öğelerindendir. Bu çalışmada İstanbul-Eyüp bölgesinde yer alan mezar taşları vasıtasıyla Osmanlı devletine medeniyet özelliği katan yüksek kültür, düşünüş ve toplumsal yaşayış örnekleri sunularak ecdadımızın ölüme karşı tutumu, insana verdiği değer ve dünya anlayışı hakkında fikir sahibi olunacaktır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Mezar Taşı, Kültür, Medeniyet, Zarafet

Kaynakça

• Berk, Süleyman. “Zamanı Aşan Taşlar”, Zeytinburnu Belediyesi Yayınları, 2006, İstanbul. Beyatlı, Yahya Kemal. “Aziz İstanbul”, İstanbul Fetih Cemiyeti Özel Matbaası, 11. Baskı, 2008, İstanbul. Dere, Ömer Faruk, “Eyüp Sultan’da Taşa İşlenen Medeniyet, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları, İstanbul, 2011. Ekici, Metin. “Halk Bilgisi(Folklor) Derleme Ve İnceleme Yöntemleri”, Ankara, 2004 İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Mezarlıklar Müdürlüğü, İstanbul, 2008. Laquer, Hans Peter. “Hüve’l Baki İstanbul’da Osmanlı Mezarlıkları Ve Mezar Taşları”, Türk Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul. Ortaylı, İlber, “İstanbul’dan Sayfalar”, İletişim Yayınları, 1995, İstanbul. Sağır, Adem. “ Ölüm Sosyolojisi”, Phoenix Yayınları, Ankara, 2014. Samsakçı, Mehmet. “Ölüme Açılan Estetik Kapı Türk Mezar Taşı Edebiyatı”, Kitabevi Yayınları, İstanbul, 2017. Sevim, Nidayi. “Medeniyetimizin Sessiz Tanıkları”, Kitap Dostu Yayınları, İstanbul, 2010. Sevim, Nidayi.” Osmanlı Mezar Taşlarında Manzum Metinler”, Kitap Dostu Yayınları, İstanbul, 2012. Tanyu, Hikmet.”Türklerde Taşla İlgili İnançlar”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1968, Ankara.