Analysis of Graduate Theses on Cost Studies in Health Institutions (2003-2021)

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 135 - 158, 22.03.2022

Ahmet Terzi

Öz

Covid-19, which emerged in Wuhan on December 1, 2019, has become a global epidemic affecting the whole world. Due to its spread
rate, it has almost caused the collapse of the health system in many countries. The pandemic has raised the awareness on the importance
of health institutions in society. The importance of costs, which are important in health institutions as well as in industry and service
enterprises, came to the fore once again. This article is a bibliographic study that the analyzes postgraduate theses, which were written
after the Health Transformation Program started in Turkey in 2003, and which examine cost practices in health institutions. According
to the findings, the written language of all theses is Turkish. From 2015 to 2020, when Covid-19 emerged, there has been a significant
increase in the number of theses written in this field. 81% of theses were written in public universities. Cost Analysis and Activity
Based Costing Method are the most frequently applied topics.

Anahtar Kelimeler

Health Institutions, Graduate Theses, Cost Management, Content Analysis

Sağlık Kurumlarında Yapılan Maliyet Çalışmaları ile İlgili Lisansüstü Tezlerin Analizi (2003-2021)

Öz

1 Aralık 2019 tarihinde Çin Halk Cumhuriyeti’nin Hubei eyaletine bağlı bir eyalet alt şehri olan Vuhan’da ortaya çıkan Covid-19 tüm
dünyayı etkileyerek küresel bir salgına (pandemi) dönüşmüştür. Yayılım hızı nedeniyle birçok ülkede sağlık sisteminin neredeyse
çökmesine neden olan bu pandemi sonrasında, toplumda sağlık kurumlarının önemine dair farkındalık oluşmaya başlamıştır. Sanayi
ve hizmet işletmelerinde olduğu kadar sağlık kurumlarında da önemli olan maliyetler bir kez daha gündeme gelmiştir. Bu makale,
Türkiye’de 2003 yılından itibaren başlatılan Sağlıkta Dönüşüm Programı sonrasında yazılan ve sağlık kurumlarında maliyet
uygulamalarını inceleyen lisansüstü tezlerin analiz edildiği bibliyografik bir çalışmadır. Tezlerin tamamının yazım dilinin Türkçe
olduğu, 2015 yılından Covid-19’un ortaya çıktığı 2020 yılına kadar, bu alanda yazılan tez sayısında önemli bir artış yaşandığı, tezlerin
%81’inin kamu üniversitelerinde yazıldığı, Maliyet Analizi ve Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin uygulaması en fazla yapılan
yöntemler olduğu elde edilen bulgular arasındadır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Kurumları, Lisansüstü Tezler, Maliyet Yönetimi, İçerik Analizi

Kaynakça

• Cohen, L., Manion, L., ve Morrison, K. (2007). Research Methods in Education (6th ed.). New York, NY: Routledge.
• Çil Koçyiğit, S., Şenay, F. (2018). 1978 – 2018 Yılları Arasında Türkiye’de Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı / Bilim Dalında Muhasebe ve Finansman Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlerin Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 21 (2), 303 – 312.
• Çil Koçyiğit, S., Şenay, F., Dursun, T. N. ve Kahraman G. (2018). Türkiye’deki Üniversitelerde Sağlık Yönetimi Yüksek Lisans Eğitiminde Muhasebe ve Finansman Dersleri Üzerine Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 13 (49), 149 – 166.
• Fidan, C. ve Ağırbaş, İ. (2018). Türkiye’de Sağlık Kurumlarında Muhasebe ve Finansman Alanında Yapılan Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi: 1992 – 2018 Dönemi. 2. Uluslararası 12. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi, 11-13 Ekim 2018, Muğla, Türkiye, ss. 985-995.
• Gül, İ., Yeşiltaş, A. ve Keklik, B. (2015). Sağlık Yönetimi Lisansüstü Programlarında Yapılan Tezlerin Profili, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (13), 231 – 244.
• Karakaya, M. (2011). Maliyet Muhasebesi (Geliştirilmiş 4. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Potas, N. (2017). Sağlık Hizmetleri Yönetimine İlişkin Türkiye’de Yayınlanan Lisansüstü Tezlerin Analizi 2014-2017, Turkish Studies, 12 (21), 447 – 460.
• Sarıyıldız, A. Y., Paşaoğlu, M. T, ve Yılmaz, M. E. (2021). Türkiye, Çin, ABD, Fransa Sağlık Sistemleri ve Covid-19 Politikaları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10 (2), 314-327.
• Sevilengül, O. (2009). Genel Muhasebe (15. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Şahin, T. ve Ocak, S. (2019). Türkiye’de Sağlık Yönetimi Disiplininde Yürütülen Tezlerin Bibliyotektik Analizi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22 (3), 543 – 558.
• T.C. Sağlık Bakanlığı, (2012). Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı Değerlendirme Raporu (2003-2011). https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/SDPturk.pdf, Erişim Tarihi: 05.10.2021.
• T.C. Sağlık Bakanlığı İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü, (2021). Sağlık Kurumları. https://istanbulism.saglik.gov.tr/TR-50448/saglik-kurumlari.html?Sayfa=1, Erişim Tarihi: 13.11.2021.
• Toraman, A. ve Aslantaş Ateş B. (2020). Sağlık alanında maliyet ile ilgili yayımlanmış Makalelerin Bibliyomerik Analizi. Anadolu Üniversitesi sosyal Bilimler Dergisi, 20 (4), 151 – 162.
• Tosun, Y. (2016). Sağlık Bakanlığına Bağlı Dal Hastanelerinde Birim Maliyet Analizi Denizli Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Beykent Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tosunoğlu, B. ve Çam, A. V. (2016). Türkiye’de Maliyet Alanında Yapılan Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi sosyal bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 7 (15), 145 – 155.
• Yaman, Ö. (2009). Hastanelerde Maliyet Yönetim Sistemi ve Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yeşilaydın, G. T., Bayın, G. ve Turaç, İ. S. (2014) Sağlık Yönetimi Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi, 8. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi, 10-12 Eylül 2014, Girne, KKTC, 1730 – 1741.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.