Dergimizin yeniden yapılanma sürecinde yayın ilke ve politikalarında değişiklikler yapılmıştır. Bu kapsamda etik ilke ve yayın politikalarımız da yenilenmiş olup yazarlarımızın, hakemlerimizin ve alan editörlerimizin süreçlerde bu ilke ve politikaları dikkate almaları önemle rica olunur.

Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi tarafından uygulanan makale kabulüne ilişkin koşul ve yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına temel teşkil etmeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda uygulanan süreçlerin, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine de katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Hakemli çalışmalar bilimsel yöntemi somutlaştıran ve destekleyen çalışmalardır. Bu noktada sürecin bütün paydaşlarının (yazarlar, okurlar ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, yayın etiği kapsamında tüm paydaşlarının aşağıdaki etik sorumlulukları taşımasını beklenmektedir.

Aşağıda yer alan etik görev ve sorumluluklar, açık erişimli olarak Yayın Etiği Komitesi (Committee on Publication Ethics -COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır.

YAZARLARIN ETİK SORUMLULUKLARI
Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisine makale gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:
Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün olması, yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.
Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizler ile ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklere yönelik izin işlemlerini gerçekleştirdiğini gösteren belgeye (Dergimize gönderilen ve etik kurul raporu gereken makaleler için 2020 yılı ve sonrası veriler kullanılmış ise etik kurulu raporu istenmektedir.) sahip olmalıdır.
Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlışlığı ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisine gönderilemez.
Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma vb.) teklif edilemez.
Yazarlar değerlendirme süresince tüm işlemlerini baş editör ile yürütür. Değerlendirme süresince ve değerlendirme tamamlandıktan sonra dahi hiç suretle alan editörü ve hakemlerle doğrudan iletişime geçemez, bilgi talebinde bulunamaz.

BAŞ EDİTÖR VE EDİTÖR KURULUNUN ETİK GÖREV VE SORUMLULUKLARI

Genel görev ve sorumluluklar
Editör Kurulu, Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisinde yayınlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki rol ve yükümlülükleri taşımaktadırlar:
Okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarf etme,
Sürekli olarak derginin gelişimini sağlama,
Dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme,
Düşünce özgürlüğünü destekleme,
Fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme,
Düzeltme ya da açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterme.

Okuyucu ile ilişkiler

Editörler; tüm okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcıların ihtiyaç duydukları bilgi, beceri ve deneyim beklentilerini dikkate alarak karar vermelidir.
Yayınlanan çalışmaların okuyucu, araştırmacı, uygulayıcı ve söz konusu bilim alanlarına katkı sağlamasına ve özgün nitelikte olmasına dikkat etmelidir.
Editörler okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirim vermekle yükümlüdür.

Yazarlar ile ilişkiler
Editörlerin yazarlara karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:
Editörler, çalışmaların önemi, özgün değeri, yöntemi, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine uygunluğuna dayanarak karar vermelidir.
Yayın kapsamına uygun olan çalışmaların önemli bir problemi olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır.
Değerlendirme süreçlerinin zamanında gerçekleşmesini sağlamalıdır.
Yeni editörler, çalışmalara yönelik olarak önceki editör(ler) tarafından verilen kararları ciddi bir sorun olmadıkça değiştirmemelidir.
“Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci” mutlaka yayınlanmalı ve editörler tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek sapmaların önüne geçmelidir.
Editörler, yazarlar tarafından kendilerinden beklenecek her konuyu ayrıntılı olarak içeren bir “Yazar Rehberi” yayınlamalıdır. Bu rehberler belirli zaman aralıklarında güncellenmelidir.
Yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlanmalıdır.

Hakemler ile ilişkiler
Editörlerin hakemlere karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:
Hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak belirlemelidir.
Hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla yükümlüdür.
Yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığını dikkate almalıdır.
Kör hakemlik değerlendirmesi bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.
Hakemleri, tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir.
Hakemleri zamanında dönüş ve performans gibi ölçütlerle değerlendirmelidir.
Hakem havuzunun sürekli ve dinamik şekilde güncellenmesini sağlamalıdır.
Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir.
Hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması için çabalamalıdır.


Yayın/Danışma kurulu ile ilişkiler

Editör; tüm yayın/danışma kurulu üyelerinin süreçleri, yayın politikaları ve yönergelere uygun olarak yürütmelerini sağlamalıdır.
Yayın/danışma kurulu üyelerini yayın politikaları hakkında bilgilendirmeli ve gelişmelerden haberdar etmelidir.
Yayın/danışma kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır.
Yeni yayın/danışma kurulu üyelerini, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte belirlemelidir.
Yayın/danışma kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır.
Yayın/danışma kurulu ile belirli aralıklarla yayın politikalarının ve derginin gelişimi için toplantılar düzenlemelidir.

Editöryal ve kör hakemlik süreçleri
Editörler; dergi yayın politikalarında yer alan “Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci” politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın değerlendirme sürecinin adil, tarafsız ve zamanında tamamlanmasını sağlar.

Kalite güvencesi
Editörler; dergide yayınlanan her makalenin dergi yayın politikalarına uygun olarak yayınlanmasından sorumludur.

Kişisel verilerin korunması
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda yer alan deneklere, katılımcılara veya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda yer alan katılımcıların açık rızası belgeli olmadığı sürece çalışmayı reddetmekle görevlidir. Ayrıca editörler; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.

Etik kurul, insan ve hayvan hakları
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı ya da deneysel araştırmalara ilişkin gerekli izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle yükümlüdür.

Olası suiistimal ve görevi kötüye kullanmaya karşı önlem
Editörler; olası suiistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikayetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.

Akademik yayın bütünlüğünü sağlamak
Editörler çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.

Fikri mülkiyet haklarının korunması

Editörler; yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür.
Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Yapıcılık ve tartışmaya açıklık

Editörler; dergide yayınlanan eserlere ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir.
Eleştirilen çalışmaların yazar(lar)ına cevap hakkı tanımalıdır.
Olumsuz sonuçlar içeren çalışmaları göz ardı etmemeli ya da dışlamamalıdır.

İtirazlar
Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen itirazları dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür.

Çıkar çatışmaları
Editörler; yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti altına almakla yükümlüdür.

HAKEMLERİN ETİK SORUMLULUKLARI
Tüm çalışmaların “Kör Hakemlik” süreci ile değerlendirilmesi yayın kalitesini doğrudan etkilemektedir. Bu süreç, yayının nesnel ve bağımsız değerlendirilmesi ile güven sağlar. Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisideğerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle (1 editör/alan editörü ve 3 hakem) yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör/alan editörü aracılığıyla yazar(lar)a iletilir. Bu bağlamda Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi için makale değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:

Sadece uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.
Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır.
Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirmelidir.
Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri makaleleri değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. İnceledikleri çalışmaları sadece yayınlandıktan sonra kullanabilir.
Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal görüşler ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir.
Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamalıdır.
Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.

YAYINCININ ETİK SORUMLUKLARI
Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi yayıncısı ve Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi Yayın/Danışma Kurulu, Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi ile ilgili aşağıdaki etik sorumlulukların bilinciyle hareket etmektedir:
Editör Kurulu, Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi’ne gönderilen çalışmaların tüm süreçlerinden sorumludur. Bu çerçevede ekonomik ya da politik kazançlar göz önüne alınmaksızın karar verici kişiler Baş Editör ve Editörler Kuruludur.
Editörün bağımsız karar vermesine olanak sağlar.
Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi yayınlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkını korur ve yayınlanmış her kopyanın kaydını saklama yükümlüğünü üstlenir.
Editör Kuruluna ilişkin her türlü bilimsel suiistimal, atıf çeteciliği ve intihalle ilgili önlemleri almakla yükümlüdür.

Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşmanız Durumunda;
Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisinde yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen mustafa_karaca@anadolu.edu.tr adresine e-posta yoluyla bildiriniz.

*Yukarıdaki metin OPUS - Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi'nin Yayın Etiği sayfasından uyarlanmıştır.