Türkçe Öğretmeni Adayları Üzerinde Yapılan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 2, 115 - 130, 31.12.2024

Furkan Can , Mehmet Nuri Kardaş , Ece Can

Öz

Çalışmanın amacı Türkiye’de Türkçe öğretmeni adayları konusunda hazırlanan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizini yapmaktır. Doküman taraması yöntemiyle toplanan verilerin analizinde betimsel bibliyometrik analiz tekniği kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından uzman görüşü alınarak hazırlanan “Lisansüstü Tez İnceleme Formu” kullanılmıştır. Çalışmanın materyalini 2002-2022 yıllarında Türkiye’de Türkçe öğretmeni adaylarını çalışma konusu olarak belirleyen lisansüstü tezler oluşturmuştur. Çalışmanın sonunda 2002-2022’de toplamda 23 doktora tezi, 60 yüksek lisans tezi yapıldığı; yıllara göre çalışma sayısında düzenli bir artışın olduğu belirlenmiştir. Lisansüstü tezlerinin yaklaşık ¾’ünün Eğitim Bilimleri Enstitülerinde, yaklaşık ¼’inin ise Sosyal Bilimler Enstitülerinde hazırlatıldığı, 33 farklı üniversitede ilgili konuda tez yapıldığı, en çok tezin Çanakkale 18 Mart, Gazi ve Atatürk üniversitelerinde yapıldığı, tezlerin %55’inin nitel, %34’ünün karma %11’inin ise nicel araştırma yöntemine göre hazırlandığı, çalışmaların sırasıyla adayların yazma, okuma, dinleme, konuşma becerileri ve karma konular üzerinde yapıldığı, çalışmaların katılımcı sayısının ise 200 ile 1200 arasında değişkenlik gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

türkçe öğretmeni adayları, lisansüstü tez, bibliyometrik analiz

Kaynakça

• Al, U., Soydal, İ & Yalçın, H. (2010). Bibliyometrik özellikleri açısından bilig’in değerlendirmesi. Bilig. 55, 1-20.
• Başkan, A. G. (2001). Öğretmenlik mesleği ve öğretmen yetiştirmede yeniden yapılanma. Ankara: Ritm İletişim Hizmetleri Ltd. Şti.
• Biçer, N. (2017). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında yayınlanan makaleler üzerine bir analiz çalışması, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı (27), 236-247. DOİ: 10.5505/pausbed.2017.69772
• Büyükikiz, K. K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213.
• Can, F., & Kardaş, M.N. (2023). Türkiye’de iki dillilik üzerine yapılmış akademik çalışmaların eğilimleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(38), 555-577.
• Çiftçi, Ö. ve Coşkun, H. (2017). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında yapılan çalışmaların farklı değişkenlere göre tasnifi. International Journal of Language Academy, 5(4), 205-214. https://doi.org/10.18033/ijla.3625.
• Depren, Ö., Kartal, M. T., & Depren, S. K. (2018). Borsalarda oynaklık üzerine yayınlanmış akademik çalışmaların bibliyometrik analizi. Bankacılık ve Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi, 2(6), 1-15.
• Demirbulat, Ö.G. & Dinç, N.T. (2017). Sürdürülebilir turizm konulu lisansüstü tezlerin bibliyometrik profili. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi. 14(2), 20-30
• Dilek, S. (2020). İnsan ve toplum bilimleri araştırmaları dergisinde 2015-2019 arasında yayınlanan iktisat makalelerinin bibliyometrik analizi, Journal of the Human and Social Sciences Researches [itobiad], 9 (3): 2529/2547
• Durukan, E. Ve Maden S. (2011). Türkçe öğretmeni adaylarının Türkçe öğretmenliği lisans programına yönelik görüşleri, Kastamonu Eğitim Dergisi (19) 2, 555-566. Ercan, A. N. (2014-Haziran). Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından analizi. 7. Uluslararası Türkçenin Eğitimi Öğretimi Kurultayı, 19-21 Haziran, Muğla.
• Göçer, A. ve Moğul, S. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi ile ilgili çalışmalara genel bir bakış. Turkish Studies, 6 (3), 797-810.DOI :http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.2470 Karagöz, B. ve Şeref, İ. (2019). Değerler Eğitimi Dergisi’nin bibliyometrik profili (2009-2018). Değerler Eğitimi Dergisi, 17 (37), 219-246.
• Kardaş, M.N., Çetinkaya, V. ve Kaya, M. (2018). 2005-2017 yılları arasında dinleme eğitimi üzerine yapılmış akademik çalışmaların eğilimleri üzerine bir araştırma, Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi 2, (1), 21-32.
• Kardoğan, M. ve Kardaş, M. N. (2023). Türkiye’de Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında yayımlanan makalelerin eğilimleri üzerine bir inceleme. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1),1-12. Kaya, M., Palas, R., & Can, F. (2022). İki dillilik ve çok dillilik üzerine yapılan araştırmalara ilişkin kaynakça denemesi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi (31), 605-634.
• Kızılçaoğlu, A. (2006). Eğitim fakültelerinde yeniden yapılandırma sürecine ilişkin eleştiriler ve öneriler. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (16), 132-140.
• Kuzu, A. (2013). Veri toplama yöntem ve araçları, A. A. Kurt (ed.) Bilimsel araştırma yöntemleri İçinde (s. 103- 115) Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 1708.
• Marshall, J. (1994). Anadili ve yazın öğretimi (Çev. Cahit Külebi). Ankara: Başak Yayınları. Saraç, C. (2005). Türk dili ve edebiyatı/türkçe öğretmenlerinin yetiştirilmesi. Eğitim Araştırmaları, 21, 211-222.
• Sengupta, I.N. (1992). Bibliometrics, informetrics, scientometrics and librametrics: an overview. Libri, 42(2), 75.
• Uçgun, D. (2006). Cumhuriyet döneminde Türkçe öğretmenlerinin yetiştirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ulu, S. & Akdağ, M. (2015). Dergilerde yayınlanan hakem denetimli makalelerin bibliyometrik profili: Selçuk iletişim örneği. Selçuk İletişim, 9(1), 5-21. Uma, V.& Dhanavandan, S. (2015). Scientometric Study on Research Literature of Management Sciences. Journal of Advances in Library and Information Science, 4(3), 260-263. Yıldırım, A., Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12.Baskı). Seçkin Yayınları. Yılman, M. (2006). Türkiye’de öğretmen eğitiminin temelleri. Ankara: Nobel Yayıncılık. YÖK. (1998). Eğitim fakülteleri öğretmen yetiştirme programlarının yeniden düzenlenmesi. http://www.yok.gov.tr/egitim/ogretmen/ogretmen_yetistirme_lisans/rapor.doc. ErişimTarihi: 08.02.2023.