TÜKETİCİ KREDİLERİNİN KULLANANLARA MALİYETİ VE BANKALAR AÇıSINDAN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Yıl 1992, Cilt: 10 Sayı: 1, 365 - 380, 31.12.1992

Seval Kardeş

Öz

Finansman dünyasinın dinamik yapısı bir çok yerıilikleri beraberinde getirmektedir. Durmaksızın devam eden bu değişikliklerin temelinde yatan en önemli nedenlerden biri'si rekabettir. Bankalar ve banka dışı kuruluşlar özellikle orta gelirli tüketicilerirı finansal hizmetlerden faydalarımalarım sağlamak için bu piyasalarda, surıdukları çeşitli ürünlerle rekabete girmişlerdir. Bu rekabetin getirdiği hizmet yarışı gün geçtikçe hızlanmaktadır. İşte bu hizmet yarışı içinde tüketici, kredilerıini de sayabi'liriz. Genel andamda tüketici kredileri, herhangi bir hizmetin veya malın satın alınuna bağlı olarak ya da olmayarak, ticarş amaçlar dışında bireylere, sonradan belirli koşullarıda geri ödenmek üzere
verilen krediler olarak tanımlanabilir (1). Bu tanım uyarınca, "tüketici kredisi" özel ve tüzel kişilerin ticani amaçla kullandıklan kredileri ve kamu kuruluşlarının kullandıkları kredileri içermemektedir,

Tüketici kredilevi ilk kez i. Dünya Savaşı yıllarında ABD'de kişilerin konut edinme konusundaki finansal ihtiyaçları neticesinde ortaya çıkmıştır. Bunu izleyen yıllardaki endüstriyel
gelişmeler kişilerin diğer konulardaki finansman ihtiyaçlarını beralberinde getirmiştir. 1960'lı yıllarda taksttl] satış sistemi tüketici piyasasına giren barıkalara bırakmıştır. Önceleri bankalar, tüketicilere taksitli satış yapan satıcıların alacaklarını finanse ederken, sonraları tüketicilere doğrudan doğruya, kredi vermeye başlamışiardır.
Bankaların tüketici kredisi piyasası yaratmalarından sonra, sundukları kredilerde ve hizmetlerde rekabetin de etkisiyle hem sunulan Urunler hem de sunulan koşullar açısından çeşitlenmeler ve değişmeler meydana gelmiştir. Önceleri belirli bir malın satın-alımı ile sağlanan kredilerde teminat alımı ve talksH ödemeleri belirldiği kurallar çerçevesinde yapılıriken, tüketici piyasasındaki değişmeler sonucunda, geri ödemelerde kişilerin gelirleri belirleyici faktör olarak ele alınmış ve buna göre sınırsız kredi kullanımı yöntemi
geliştirilmiştir. Bu yönteme göre de kredi miktarları artmış ve geri ödeme süreleri uzarnıştır. Bunlarla birlrkte kredi kart; kullanımları artmış ve overdraft kolaylıkları (açık itibar, hesabı aşan mjktarlarda para çekme olanağı) ve kredi ile kiralama teknikleri ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tüketici Kredileri, Muhasebe

Kaynakça

• ALPERGİN, Pelin: Bireysel Bankacılık, 'Türkiye Bankalar Birliği Yayını, Ankara, 1990.
• AKKURT, Alev: Tüketici Kredileri {2), T.C. Merkez Bankası Yayını No: 9, Ankara, 1989.
• AYAROGLU, Pınar: "Tüketici Kredisi" Para ve Serınaye Dergisi, Haziran, 1989.
• AYDIN, Nurhan : Tüketici Kredileri, Anadolu Üniversitesi Yayın No: 474, Eskişehir, 1991.
• COLE, N. Robert: Consumer and Commercial Credit, Management,Ridhard D. Irwin, Ine., Homewood, Illinois, 1988.
• OGUZTÜRK, Osman: "Tüketici Kredisi", Para ve Sermaye Dergisi, Haziran, 1987.
• ÖZGÜR, Feridun: Ticari Hesap ve Mali Cebir, İstanbul Üniversitesi Yayın No: 2525, İstanbul, 1979.
• ROSE, S. Peter: Money and Capital Markets,Business Publication , Texas, 1983.
• Türkiye Bankalar Birliğinin Tekdüzen Hesap Planı, Türkiye Bankalar Birliği Yayını, Ankara, 1992.