KIRILGAN BEŞLİ’DE ÜÇÜZ AÇIK HİPOTEZİNİN GEÇERLİLİĞİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2019, Cilt: 20 Sayı: 2, 100 - 111, 30.09.2019

Ali Benli

Öz

Bu çalışmada tasarruf-yatırım
dengesi ve kamu açığının cari açık üzerindeki etkileri Kırılgan Beşli olarak
tabir edilen Brezilya, Endonezya, Güney Afrika, Hindistan ve Türkiye
ekonomileri açısından panel veri analiz teknikleri kullanılarak ampirik olarak
incelenmiştir. Cari açık sorunu küresel likiditede beklenen daralma nedeniyle
gelişmekte olan ekonomilerde yeniden gündeme gelmiştir. Bu yüzden bu
ekonomilerde cari açığı giderici politikalar tekrar önem kazanmıştır. İktisat
teorisine göre cari açık, özel kesim tasarruf açığı ile kamu açığının bir
sonucudur. Bir ekonomide aynı anda hem bütçe açığı hem de cari işlemler
açığının söz konusu olması durumu ikiz açık olarak ifade edilmektedir.
Keynesyen yaklaşım, bütçe açıklarının cari işlemler açığının nedeni olduğunu savunurken
Ricardocu Denklik Hipotezi ise bu iki unsur arasında bir ilişki olmadığını öne
sürmektedir. Üçüz açık ise aynı anda hem cari açık hem bütçe açığı hem de özel
kesim tasarruf açığının söz konusu olmasını ifade eder. Çalışmada Kırılgan
Beşli’ye ait veriler Panel Sabit ve Rassal etkiler yöntemleriyle analiz
edilmiştir. Bulgulara göre cari açığın temelde özel
kesim tasarruf açıklarından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Öte yandan bütçe
açığı ile cari açık arasında anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir. Bu
sonuçlar Kırılgan Beşli açısından Ricardocu Denklik Hipotezinin geçerliliğini
doğrulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Cari Açık, Tasarruf Açığı, Üçüz Açık Hipotezi, Kırılgan Beşli

Kaynakça

• Appleyard, D. R., ve Field, A. J. (2015). International Economics (18th ed.). New York: McGraw-Hill/Irwin.
• Barro, R.J. (1974). Are government bonds net wealth? Journal of Political Economy, 82(6), 1095-1117.
• Belke, M., Bolat, S., ve Kovacı, S. (2015) Mali açık-cari işlemler dengesi etkileşimi: Seçilmiş Avrupa Birliği ülkeleri İçin nedensellik yaklaşımı. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(2), 195-214.
• Bolat, S., Emirmahmutoğlu, F., ve Belke, M. (2014). The dynamic linkages of budget deficits and current account deficits nexus in EU countries: Bootstrap panel granger causality test. International Journal of Economic Perspectives, 8(2), 16-26.
• Boyle, C. (2013, 25 Eylül). Money and Markets. Erişim adresi: (10.05.2019) https://www.businessinsider.com.au/morgan-stanley-fragile-5-emerging-markets-2013-9#south-africas-rand-2
• CNN Türk. (2013, 29 Ocak). “Kırılgan Beşli”de faizler yükseldi, kur düşmedi. Ekonomi Haberleri. Erişim adresi: (15.05.2019) https://www.cnnturk.com/ekonomi/genel/kirilgan-beslide-faizler-yukseldi-kur-dusmedi
• Çoban, H., & Balıkçıoğlu, E. (2016). Triple deficit or twin divergence: A dynamic panel analysis. Ekonomik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(1), 271-280.
• Eğilmez, M. (2013). Kırılgan Beşli. Kendime Yazılar. Erişim adresi: (10.05.2019) https://www.mahfiegilmez.com/2013/11/krlgan-besli.html
• Erataş, F., Nur, H. B., & Özçalık, M. (2013). Feldstein-Horioka Bilmecesinin gelişmiş ülke ekonomileri açısından değerlendirilmesi: Panel veri analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(2), 18-33.
• Hausman, J. A. 1978. "Specification Tests in Econometrics." Econometrica, 46(6):1251- 1271.
• Karluk, S. R. (2009). Uluslararası Ekonomi (9. bs.). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Kim, S., Roubini, N., (2008). Twin deficits or twin divergence? Fiscal policy, current account, and real exchange rate in the U.S. Journal of International Economics. 74 (2), 362–383.
• Koçbulut, Ö., & Altıntaş, H. (2016). İkiz açıklar ve Feldstein-Horioka Hipotezi: OECD ülkeleri üzerine yatay kesit bağımlılığı altında yapısal kırılmalı panel eşbütünleşme analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (48), 145-174.
• McTeer, B. (2008, 18 Mart). Our triple deficits. National Center for Policy Analysis, 613. Erişim adresi: (19.07.2019) http://www.ncpathinktank.org/pub/ba613
• Nickel, C., & Vansteenkiste, I. (2008). Fiscal policies, the current account and Ricardian equivalence. ECB Working Paper No. 935.
• Özdemir, D., Buzdağlı, Ö., Emsen, Ö. S., & Çelik, A. A. (2014, Temmuz). Geçiş ekonomilerinde üçüz açık hipotezinin geçerliliği. Uluslararası Avrasya Ekonomileri Konferansında sunulan bildiri. Erişim adresi: http://avekon.org/papers/991.pdf
• Park, H. M. (2011). Practical guides to panel data modeling: a step-by-step analysis using stata. Public Management and Policy Analysis Program, Graduate School of International Relations, International University of Japan, 1-52.
• Roubini, N. (1988). Current account and budget deficits in an intertemporal model of consumption and taxation smoothing. A Solution to the" Feldstein-Horioka Puzzle"?. NBER Working Paper Series No. 2773
• Tunç Deveci, T., & Değirmen, S. (2011, Haziran). İkiz açık ilişkisi kriz öncü göstergelerini etkiler mi? 2008 küresel kriz ışığında ABD ve Türkiye analizi. Anadolu Üniversitesi Uluslararası İktisat Kongresinde sunulan bildiri.
• Van Bon, N. (2014). Current account and fiscal deficits evidence of twin divergence from selected developing economies of Asia. Southeast Asian Journal of Economics, 2(2), 33-48.