Türkiye’de Elektrik Tüketimi ile İmalat Sanayi Üretimi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Eşbütünleşme Analizi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 37 - 48, 27.04.2023

Fatih Yeter

https://doi.org/10.59293/anadoluiid.1280784

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada üretim sürecinin önemli bir girdi kalemi olan elektrik tüketimi ile iktisadi kalkınmanın lokomotif gücü olan imalat sanayi üretimi arasındaki ilişki Türkiye ekonomisi için incelenmiştir. Çalışmada 2016:01-2020:02 dönemine ait aylık veriler kullanılarak uzun dönemli ilişki Engle ve Granger (1987), Phillips ve Oualiaris (1990), Hansen (1992) ve Shin (1994) eşbütünleşme testleri ile araştırılmıştır. Söz konusu dört farklı eşbütünleşme testi sonuçları birbirlerini doğrular nitelikte, uzun dönem ilişkinin olduğunu ancak kısa dönemde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olmadığını göstermektedir. Buna göre, elektrik tüketiminin sanayi üretimi üzerindeki etkisinin sanayi üretiminin elektrik tüketimi üzerindeki etkisinden daha güçlü olduğu görülmektedir. Bu nedenle politika yapıcıların enerji tüketimi ile iktisadi aktivite arasındaki uzun dönem dinamikleri dikkate alarak temel ilkeler arasında enerji arz çeşitliliğinin ve sürdürülebilir ve yenilenebilir enerji kaynaklarının artırmasının olduğu uzun dönemli enerji politikaları geliştirmeleri gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sanayi üretimi, Elektrik enerjisi, Eşbütünleşme

Investigation of the Relationship between Electricity Consumption and Manufacturing Industry Production in Türkiye: Cointegration Analysis

Öz

This study analyses the relationship between electricity consumption as an essential input item of the production process and manufacturing industrial production, which is the locomotive power of economic development, for the Turkish economy. Using monthly data for the 2016:01-2020:02 period, the study investigates the long-run relationship applying Engle and Granger (1987), Phillips and Oualiaris (1990), Hansen (1992), and Shin (1994) cointegration tests. The results of four different cointegration tests confirm each other and support the long-run relationship but indicate that there is no statistically significant relationship in the short-run. The effect of electricity consumption on industrial production is found to be stronger than that of the industrial output on electricity consumption. For this reason, policy makers should develop long-term energy policies that include increasing energy supply diversity and sustainable and renewable energy sources, taking into account the long-term dynamics between energy consumption and economic activity.

Anahtar Kelimeler

Industrial production, Electric energy, Cointegration

Kaynakça

• Ağır, H., Kar, M. (2010), “Türkiye’de Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Gelişmişlik Düzeyi İlişkisi: Yatay Kesit Analizi”, Sosyoekonomi, 6(12): 149-175.
• Altıntaş, H., Koçbulut, Ö. (2014), “Türkiye’de Elektrik Tüketiminin Dinamikleri ve Ekonomik Büyüme: Sınır Testi ve Nedensellik Analizi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 43: 37-65.
• Altinay, G., Karagol, E. (2005), “Electricity Consumption and Economic Growth: Evidence from Turkey”, Energy Economics, 27(6): 849-856.
• Aslan, A. (2013), “Energy Consumption and GDP: The Strong Relationship in OECD Countries”, Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, 8(4), 339-345.
• Engle, R.F., Granger, C.W. (1987), “Co-integration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing”, Econometrica: Journal of the Econometric Society, 55(2): 251-276.
• Ghosh, S. (2002), “Electricity Consumption and Economic Growth in India”, Energy Policy, 30(2): 125-129.
• Granger, C.W., Newbold, P. (1974), “Spurious Regressions in Econometrics”, Journal of Econometrics, 2(2): 111-120.
• Gövdere, B., Can, M. (2015), “Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örnekleminde Eşbütünleşme Analizi”, Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(2), 101-114.
• Hacker, R.S., Hatemi-J., A. (2006), “Tests for Causality between Integrated Variables using Asymptotic and Bootstrap Distributions: Theory and Application”, Applied Economics, 38(13): 1489-1500.
• Hansen, B.E. (1992), “Testing for Parameter Instability in Linear Models”, Journal of Policy Modeling, 14(4): 517-533.
• Kopuk, E., Bayraç, H.N. (2021), “Enerji ve Elektrik Kullanımının Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkisi”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17(2): 317-330.
• Kraft, J., Kraft, A. (1978), “On the Relationship between Energy and GNP”, The Journal of Energy and Development, 3(2): 401-403.
• MacKinnon, J.G. (1996), “Numerical Distribution Functions for Unit Root and Cointegration Tests”, Journal of Applied Econometrics, 11(6): 601-618.
• Nişancı, M. (2005), “Türkiye’de Elektrik Enerjisi Talebi ve Elektrik Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 5(9): 107-121.
• Pamir, A.N. (2003), “Dünyada ve Türkiye’de Enerji, Türkiye’nin Enerji Kaynakları ve Enerji Politikaları”, Metalurji Dergisi, 134(23): 1-39.
• Pekçağlayan, B. (2021), “Türkiye’de Sanayi Üretim Endeksinin Belirleyenleri: ARDL Modeli”, İstanbul İktisat Dergisi, 71(2): 435-456.
• Phillips, P.C., Ouliaris, S. (1990), “Asymptotic Properties of Residual Based Tests for Cointegration”, Econometrica: Journal of the Econometric Society, 58(1): 165-193.
• Saatçi, M., Dumrul, Y. (2013), “Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Dinamik Bir Analizi: Türkiye Örneği”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(2): 1-24.
• Sevüktekin, M., Çınar, M. (2017), Ekonomik Zaman Serileri Analizi, Dora Yayıncılık, Bursa.
• Shin, Y. (1994), “A Residual-based Test of The Null of Cointegration Against the Alternative of No Cointegration”, Econometric Theory, 10(1): 91-115.
• Soytaş, U., Sarı, R., Ozdemir, O. (2001), “Energy Consumption and GDP Relation in Turkey: A Cointegration and Vector Error Correction Analysis”. Economies and Business in Transition: Facilitating Competitiveness and Change in the Gobal Environment Proceedings, 1, 838-844.
• Şengül, S., Tuncer, İ. (2006), “Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme: 1960-2000”, İktisat İşletme ve Finans, 21(242): 69-80.
• Terzi, H. (1998), “Türkiye'de Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sektörel Bir Karşılaştırma”, İktisat İşletme ve Finans, 13(144): 62-71.
• Toda, H.Y., Yamamoto, T. (1995), “Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes”, Journal of Econometrics, 66(1-2): 225-250.
• Yanar, R., Kerimoğlu, G. (2011), “Türkiye’de Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme ve Cari Açık İlişkisi” Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3(2): 191-201.
• Yanıktepe, B., Kara, O., Parlak, T.K. (2021), “Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye”. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(3): 452-465.