Sağlık profesyonellerinin fiziksel aktivite seviyesi, depresyon durumu ve yaşam kalitesinin araştırılması

Yıl 2024, , 192 - 201, 29.05.2024

Serpil Arslan , Burcu Camcıoğlu Yılmaz

https://doi.org/10.21673/anadoluklin.1295068

Öz

Amaç: Sağlık profesyonellerinin fiziksel aktivite seviyesi, depresyon düzeyi ve yaşam kalitesini incelemektir.

Yöntemler: Kesitsel olarak planlanan bu çalışmaya Çankırı Devlet Hastanesi’nde çalışan 128 (78 Kadın/50 Erkek, 34,35±8,37 yıl) sağlık profesyoneli dahil edildi. Fiziksel aktivite seviyesi Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi Kısa Form, depresyon düzeyi Beck Depresyon Envanteri ve yaşam kalitesi Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılarak değerlendirildi.

Bulgular: Çalışmaya katılan sağlık profesyonellerinin %36,7’si inaktif, %43’ü minimal aktif ve %20,3’ü çok aktifti ve %55,5’i hafif düzeyde depresyona sahipti. Katılımcıların fiziksel aktivite seviyesi ile depresyon düzeyi ve yaşam kalitesi arasında anlamlı bir ilişki yoktu. Depresyon düzeyi ile yaşam kalitesinin bedensel alanı (r= -0,335), ruhsal alanı (r=-0,578), sosyal alanı (r=-0,436) ve çevresel alanı (r=-0,418) arasında negatif orta düzeyde bir ilişki vardı (p<0,05). Normalin üstünde kiloya sahip katılımcıların depresyon düzeyleri normal kilolu olanlara göre daha yüksekti (p<0,05). Lisansüstü eğitimi olanların yaşam kalitesinin çevresel alan puanı lise mezunu (ortalama farkı=1,54) ve üniversite mezunu olanlara (ortalama farkı=1,32,) göre anlamlı olarak daha yüksekti (p<0,05). Mesaiye gelirken yürümeyi tercih edenlerin fiziksel aktivite düzeyi araçla gelenlere göre daha yüksekti (p<0,05). Mesaisini sadece nöbet tutarak tamamlayanların yaşam kalitesinin bedensel alan puanı diğerlerine göre daha iyiydi (p<0,05).

Sonuç: Çalışmamıza katılan sağlık profesyonellerinin sadece %20,3’ü yeterli düzeyde fiziksel aktivite yapmaktadır ve yaşam kaliteleri ile depresyon düzeyleri negatif ilişkilidir. Sağlık profesyonellerinin vücut kitle indeksi, depresyon düzeyini, ulaşım tercihi fiziksel aktivite seviyesini ve eğitim düzeyi ve mesai türü yaşam kalitesini etkilemektedir. Çalışmamız Koronavirüs Hastalığı 2019 pandemisi sırasında gerçekleştirildiğinden sağlık profesyonellerinin fiziksel aktivite seviyesinin ve depresyon durumlarının olumsuz etkilenmiş olabileceği de düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Depresyon, hastaneler, sağlık personeli, sedanter yaşam, yaşam kalitesi

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

Investigation of physical activity level, depression status, and quality of life of healthcare professionals

Öz

Aim: To examine the physical activity and depression level, and quality of life (QoL) of healthcare professionals.

Methods: In this cross-sectional study, 128 healthcare professionals (78F/50M, 34.35±8.37 years) working at Çankırı State Hospital were included. Physical activity level was assessed using the International Physical Activity Questionnaire Short Form, depression level using the Beck Depression Inventory, and QoL using the World Health Organisation Quality of Life Scale.

Results: Among the healthcare professionals who participated in the study, 36.7% were inactive, 43% were minimally active, 20.3% were very active, and 55.5% had mild depression. There was no significant relationship between the participant’s physical activity level, depression level, and QoL. There was a moderate negative correlation between depression level and physical domain (r=-0.335), mental domain (r=-0.578), social domain (r=-0.436), and environmental domain (r=-0.418) of QoL (p<0.05). Depression levels of participants above normal weight were higher than those with normal weight (p<0.05). The environmental domain score of QoL of those with postgraduate education was significantly higher than those with high school graduates (mean difference=1.54) and university graduates (mean difference=1.32, p<0.05). The physical activity level of those who preferred to walk to work was higher than those who travelled by car (p<0.05). The physical domain score of the QoL of those who completed their shift only by keeping watch was better than the others (p<0.05).

Conclusion: Only 20.3% of healthcare professionals in our study perform adequate physical activity, and their QoL and depression levels are negatively related. The BMI of healthcare professionals affects the level of depression, transport preference affects the level of physical activity, and the level of education and type of working hours affect the QoL. Since our study was conducted during the COVID-19 pandemic, it is thought that physical activity level and depression status of healthcare professionals may have been negatively affected.

Anahtar Kelimeler

Depression, health personnel, hospitals, quality of life, sedentary behavior

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Bull FC, Al-Ansari SS, Biddle S, et al. World Health Organization 2020 guidelines on physical activity and sedentary behaviour. Br J Sports Med. 2020;54(24):1451-62.
• Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. (2014). Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Ankara. Erişim tarihi: 27.10.2022, https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-beslenme-hareketli-hayat-db/Fiziksel_Aktivite_Rehberi/Turkiye_Fiziksel_Aktivite_Rehberi.pdf
• Kaya EÖ, Sarıtaş N, Yıldız K, Kaya M. Sedanter olan ve olmayan bireylerin fiziksel aktivite ve yaşam tatmin düzeyleri üzerine araştırma. Celal Bayar Üni Sağ Bil Enst Derg. 2018;5(3):89-94.
• Knöchel C, Oertel-Knöchel V, O’Dwyer L, et al. Cognitive and behavioural effects of physical exercise in psychiatric patients. Prog Neurobiol. 2012;96(1):46-68.
• D’Ettorre G, Pellicani V, Greco M, Mazzotta M, Vullo A. Assessing and managing the shift work disorder in healthcare workers. Med Lav. 2018;109(2):144-50.
• Ulupınar S. Sağlık profesyoneli olan ve olmayan hastane çalışanlarının sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Sürekli Tıp Eğt Derg. 2018;27(1):1-10.
• Kua Z, Hamzah F, Tan PT, Ong LJ, Tan B, Huang Z. Physical activity levels and mental health burden of healthcare workers during COVID-19 lockdown. Stress Health. 2022;38(1):171-9.
• Sağlam M, Arıkan H, Savcı S, Inal-Ince D, Boşnak-Güçlü M, Karabulut E. International Physical Activity Questionnaire: reliability and validity of the Turkish version. Percept Mot Skills. 2010;111(1):278-84.
• Craig CL, Marshall AL, Sjöström M, et al. International Physical Activity Questionnaire: 12-country reliability and validity. Med Sci Sports Exerc. 2003;35(8):1381-95.
• Hisli N. Beck depresyon envanteri’nin geçerliği üzerine bir çalışma. Turk Psikol. Derg. 1988;6:118-22.
• Beck AT, Ward CH, Mendelson M, Mock J, Erbaugh J. An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry. 1961;4:561-71.
• Eser S, Saatli G, Eser E, Baydur H, Fidaner C. Yaşlılar için Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Modülü WHOQOL-OLD: Türkiye alan çalışması Türkçe sürüm geçerlilik ve güvenilirlik sonuçları. Turk Psikiyatri Derg. 2010;21(1):37-48.
• Development of the World Health Organization WHOQOL-BREF quality of life assessment. The WHOQOL Group. Psychol Med. 1998;28(3):551-8.
• Alpar R. (2022). Spor sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik güvenirlik. Detay Yayıncılık. 7. Baskı.
• Reed JL, Prince SA. Women’s heart health: a focus on nurses’ physical activity and sedentary behaviour. Curr Opin Cardiol. 2018;33(5):514-20.
• Yıldırım Dİ, Yıldırım A, Eryılmaz MA. Sağlık çalışanlarında fiziksel aktivite ile yaşam kalitesi ilişkisi. Cukurova Med Jo. 2019;44(2):325-33.
• Korkmaz N, Demirkan N. Hastanede çalışan sağlık personellerinin fiziksel aktivite düzeyinin değerlendirilmesi. Sport Sciences. 2017;12(4):52-62.
• Bostan N. (2013) Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını etkileyen faktörler. Dokuz Eylül Üni Sağ Bil Ens, İzmir.
• Wesołowska-Górniak K, Nerek A, Serafin L, Czarkowska-Pączek B. The Relationship between Sociodemographic, Professional, and Incentive Factors and Self-Reported Level of Physical Activity in the Nurse Population: A Cross-Sectional Study. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(12):7221.
• Saridi M, Filippopoulou T, Tzitzikos G, Sarafis P, Souliotis K, Karakatsani D. Correlating physical activity and quality of life of healthcare workers. BMC Research Notes. 2019;12(1):208.
• Lök N, Bademli K. Yetişkin bireylerde fiziksel aktivite ve depresyon arasındaki ilişkisinin belirlenmesi. Mustafa Kemal Üni Sosyal Bil Ens Derg. 2017;14(40):101-10.
• Lindwall M, Gerber M, Johnsdottir I. The relationships of change in physical activity with change in depression, anxiety, and burnout: A longitudinal study of Swedish healthcare workers. Health Psychology. 2014.;33(11):1309-18.
• Tessier S, Vuillemin A, Bertrais S, et al. Association between leisure-time physical activity and health-related quality of life changes over time. Prev Med. 2007;44(3):202-8.
• Papakostas GI, Petersen T, Mahal Y, Mischoulon D, Nierenberg AA, Fava M. Quality of life assessments in major depressive disorder: a review of the literature. Gen Hosp Psychiatry. 2004;26(1):13-7.
• Kızılırmak M, Demir S. Hastanede çalışan hemşirelerde depresyon ve yaşam kalitesinin incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2016;15(2):132-40.
• Rios KA, Barbosa DA, Belasco AGS. Avaliação de qualidade de vida e depressão de técnicos e auxiliares de enfermagem. Rev. Latino-Am. Enfermagem. 2010;18:413-20.
• Gümüş H, Özcan I, Karakullukçu Ö, Yıldırım İ. Ortaöğretim kurumlarında serbest zaman fiziksel aktivite kısıtlayıcıları. Int J SCS 2014;2(Special Issue 1):814-25.
• Ünal B, Ergör G, Horasan GD, Kalaça S, Sözmen K (2013). Türkiye kronik hastalıklar ve risk faktörleri sıklığı çalışması. Sağlık Bakanlığı. Erişim Tarihi: 22.03.2022, https://ekutuphane.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/khrfat.pdf
• Şengönül M, Arancıoğlu İÖ, Maviş ÇY, Ergüden B. Obezite ve psikoloji. Haliç Üni Sağ Bil Derg. 2019;2(3):1-12.
• Selvi Y, Özdemir GP, Özdemir O, Aydın A, Beşiroğlu L. Sağlık çalışanlarında vardiyalı çalışma sisteminin sebep olduğu genel ruhsal belirtiler ve yaşam kalitesi üzerine etkisi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimleri Dergisi. 2010;23(4):238-43.
• Uz D, Kitiş Y. Bir hastanede çalışan hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve öz etkililik düzeylerinin belirlenmesi. Gazi Sağ Bil Derg. 2017;2(3):27-39.
• Tsiga E, Panagopoulou E, Niakas D. Health promotion across occupational groups: one size does not fit all. Occup Med (London). 2015;65(7):552-7.
• Buchvold HV, Pallesen S, Øyane NM, Bjorvatn B. Associations between night work and BMI, alcohol, smoking, caffeine and exercise--a cross-sectional study. BMC Public Health. 2015;15:1112.
• Aksoy Y, Sarıyıldız AY. Sağlık çalışanlarında fiziksel aktivitenin öfke ifade tarzına etkisi. BMIJ. 2022;10(2):716-23.
• Kalmbach DA, Fang Y, Arnedt JT, et al. Effects of sleep, physical activity, and shift work on daily mood: a prospective mobile monitoring study of medical interns. J Gen Intern Med. 2018;33(6):914-20.
• Bhugra D, Sauerteig S-O, Bland D, et al. A descriptive study of mental health and wellbeing of doctors and medical students in the UK. Int Rev Psychiatry . 2019;31(7-8):563-8.