Thiol/Disulphide Homeostasis and Oxidative Stress Parameters in Children and Adolescents with Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder

Yıl 2016, Cilt: 21 Sayı: 3, 179 - 186, 01.09.2016

Vahdet Görmez , A. Cahid Örengül Ömer Faruk Özer Selçuk Uzuner Şehabettin Selek

https://doi.org/10.21673/anadoluklin.254221

Cited By: 2

Öz

Aim: Research investigating association between attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD) and oxidative stress have reported conflicting and inconsistent findings. We aimed to investigate a novel oxidative stress marker, thiol/disulphide homeostasis, in patients with ADHD and compare the results with the healthy control group. 

Materials and Methods: A total of 47 medication naïve children and adolescents (35 boys and 12 girls) aged 6–17 years with a diagnosis of ADHD were investigated for oxidative stress parameters and results were compared with that of 41 subjects (28 boys and 13 girls) matched for age and gender. The Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Age Children-Present and Lifetime Version (KSADS-PL) was conducted to support ADHD diagnosis and to exclude comorbid psychiatric disorders. Thiols, total antioxidant status (TAS), total oxidant status (TOS), oxidative stress index (OSI) levels were measured in serum samples in addition to myeloperoxidase (MPO) and dynamic thiol/disulphide homeostasis.

Results: TOS, OSI and MPO levels were significantly lower in ADHD group (p=0.001, p=0.022,p=0.007, respectively). Predominantly inattentive type ADHD had significantly higher levels of TAS (p=0.014) and TOS (p=0.01) than those with combined ADHD subtype. Oxidative stress index (OSI) levels decreased with increasing age in both ADHD and control groups as well in the whole sample when control and patient groups were tested together (r=-0.376, p=0.009; r=-0.479, p= 0.002; and r=-0.367, p<0.001, respectively). TAS scores significantly increased with age in ADHD group (r= 0.523, p<0.001). Thiol/disulphide homeostasis showed no difference. 

Discussion and Conclusion: The current study reveals no association between pediatric-ageADHD and thiol/disulphide homeostasis. The nature of relationship between oxidative stress and ADHD needs to be clarified with methodologically robust studies.

Anahtar Kelimeler

oxidative stress, thiol/disulphide homeostasis, attention deficit hyperactivity disorder, children and adolescents

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocuk ve Ergenlerde Tiyol/Disülfit Dengesi ve Oksidatif Stres Parametreler

Öz

Amaç: Bilimsel çalışmalar dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve oksidatif stres arasındaki ilişki ile ilgili farklı ve tutarsız veriler sunmaktadır. Bu çalışmada DEHB hastalarında tiyol/ disülfit homeostazı gibi yeni bir oksidatif stres markırını incelemek ve sonuçları sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırmak amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya psikotrop ilaç kullanım öyküsü olmayan 6–17 yaş aralığında ve DEHB tanılı 47 çocuk (35 erkek ve 12 kız) ve yaş ve cinsiyet olarak benzer 41 sağlıklı çocuk (28 erkek, 13 kız) dâhil edilmiştir. Total antioksidan seviyesi (TAS), total oksidan seviyesi (TOS), oksidatif stres indeksi (OSI), miyeloperoksidaz (MPO) ve dinamik tiyol/disülfit homeostazı gibi oksidatif stres parametreleri bu iki grup arasında karşılaştırılmıştır. Eş tanı durumu Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli-Türkçe Uyarlaması (ÇDŞG-ŞY-T) kullanılarak değerlendirilmiştir.

Bulgular: TOS, OSI ve MPO değerleri DEHB grubunda anlamlı olarak düşük bulunmuştur (sırasıyla p=0,001; p=0,022; p=0,007). Dikkat-eksikliği-baskın-tip DEHB grubunda TAS (p=0.014) ve TOS (p=0.01) değerleri kombine alt tipe oranla anlamlı olarak daha düşük çıkmıştır. Oksidatif stres indeksi (OSI), hem hasta ve kontrol gruplarında hem de iki grup birlikte değerlendirildiğinde artan yaş ile birlikte istatistiksel olarak anlamlı bir azalma göstermiştir (sırasıyla r= - 0.376, p=0.009; r= - 0.479, p= 0.002 ve r= - 0.367, p<0.001). TAS değerleri kontrol grubunda, TOS değerleri ise hasta grubunda yaş ile anlamlı bir ilişki göstermiştir. Tiyol/disülfit dengesi iki grup arasında anlamlı bir fark göstermemiştir.

Tartışma ve Sonuç: Mevcut çalışmada, dinamik tiyol/disülfit dengesi ve çocukluk çağı DEHB’si arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Diğer çalışmalarda bildirilen ve bizim çalışmamızda da kısmen desteklenen olası ilişki alanların açığa kavuşturulması ve olası sebep-sonuç ilişkisinin aydınlatılması için metodolojik olarak daha güçlü çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler

oksidatif stres, tiyol/disülfit dengesi, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, çocuk ve ergen

Kaynakça

• 1. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical
• Manual of Mental Disorders, 5. ed. (DSM-5).
• USA: American Psychiatric Publishing; 2013.
• 2. Faraone S, Biederman J. Pathophysiology of attentiondeficit/
• hyperactivity disorder. In: Davis KL, Charney D,
• Coyle JT, Nemeroff C (ed.), Neuropsychopharmacolgy:
• The Fifth Generation of Progress. Philadelphia: Lippincott,
• Williams and Wilkins; 2002:577–96.