ALMANYA'NIN FEDERAL VE PARLAMENTER YAPISININ KUVVETLER AYRILIĞI İLKESİ ÜZERİNDEN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 40 - 54, 17.09.2020

Hasan Yılmaz

Öz

Federal Almanya Cumhuriyeti 1949’dan bu yana, demokratik, parlamenter ve federal bir devlet olarak varlığını sürdürmektedir. Dünyanın ve Avrupa Birliği’nin önde gelen ekonomilerinden olan Almanya, siyasal açıdan önemli bir güç sayılmaktadır. Almanya, federal devlet olarak Cumhuriyetçi parlamentarizmi uygulayan ülkedir.

Yürütme erki sembolik yetkileri olan Cumhurbaşkanı ve oldukça güçlü yetkilerle donatılmış Başbakan’da (Şansölye), yasama erki iki meclisli, yargı erki ise federal ve eyalet mahkemeleri ile yerine getirilmektedir. Bu bağlamda değerlendirildiğinde yasama, yürütme ve yargı erklerinin her birinin çift yapıda şekillendiği görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, federal ve parlamenter yapılı Almanya’nın, devlet yapısında kuvvetlerin etkisi ve önemini ölçmeye yönelik değerlendirme yapmaktır. Merkeziyetçi ve katı Anayasanın öne çıktığı Almanya’da, federal yapı ve parlamenter sistemin, kuvvetler ayrılığı ilkesine göre uyumu ve nedeni sorgulanmaktadır.

Çalışmada tarihsel ve betimleme yöntemleri kullanılarak, Almanya Devleti’nin yasama, yürütme ve yargısındaki mevcut yapısı dikkate alınarak değerlendirme yapılmaktadır. Söz konusu çalışma, Almanya’nın uyguladığı Cumhuriyetçi parlamentarizm ve mevcut kuvvetler ayrılığı ilkesi ile sınırlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kuvvetler Ayrılığı, Almanya, Federalizm, Parlamentarizm

Kaynakça

• ALMANYA ANAYASASI (2020), Federal Almanya Cumhuriyeti Anayasası, 10 Temmuz 2020 tarihinde https://www.btg-bestellservice.de/pdf/80207000.pdf adresinden alındı.
• ALMANYA DIŞ İŞLERİ BAKANLIĞI (2020), Deutschland, 11 Temmuz 2020 tarihinde https://www.deutschland.de/ adresinden alındı.
• ATAR, Y. (2007), Türk Anayasa Hukuku, Konya: Mimoza Yayınları.
• BURAN, H. (2009), Siyasal Rejim Sınıflamalarının Yeniden Gözden Geçirilmesi Üzerine, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakülte Dergisi, 14. (1). 69- 97.
• CAN, İ. (2004), Almanya’da Devletin Yapısı ve Vergi Sisteminin Anayasal Temelleri, Maliye Dergisi, (145) 37- 96.
• ÇAM, E. (2000), Çağdaş Devlet Sistemleri. İstanbul: Der Yayınları.
• ÇEVİKBAŞ, R. (2008), Federalizm tartışmaları ve Türkiye, Yerel siyaset dergisi, 33. 32– 47.
• EPSTEIN, L. D. (1968), “Parliamentary Government”, International Encyclopedia of the Social Sciences, (ed. David L. Sills), New York, Macmillian and Free Press.
• EROĞUL, C. (2001), Çağdaş Devlet Düzenleri, Ankara: İmaj Kitabevi.
• GÖZLER, K. (2004), Anayasa Hukukuna Giriş, Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları.
• GÖZÜBÜYÜK, Ş.A. (2003), Anayasa hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi.
• IMF (2019), World Economic Outlook Report, 10 Ağustos 2020 tarihinde IMF https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/index.aspx adresinden alındı.
• KARAER, T. (1989), Federal Almanya’da Siyasal ve Yönetsel Yapının Genel Görünümü. Amme İdaresi Dergisi, 22(3), 15-29.
• LIJPHART, A. (1992), Parlamentary versus Presidential Government, Oxford: Univ. Press.
• MAURER, H. (2010), Staatsrecht I; Grundlagen, Verfassungsorgane, Staatsfunktionen, München: Verlag C. H. Beck.
• METİN P. ve ERECE A. (2016), Bölgeli Devlet ve Federal Devlet Mukayesesi: İspanya ve Federal Almanya Örneği, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, (7).
• MURATOĞLU, T. (2014), Almanya Federal Cumhuriyeti’nde Devlet Yapılanması, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 18 (2), 291-366.
• NIPPERDEY T. (1980), Der Föderalismus in der deutschen Geschichte: Boogman J.C., van der Plaat GN içinde Federalism; History and Current Significance of a Form of Government (s.125-175), Springer,The Hague.
• PARLAK, B. ve CANER, C. (2009), Karşılaştırmalı Siyasal ve Yönetsel Yapılar. Bursa: Alfa Aktüel Yayınları.
• ROSKIN M. G. (2011), Çağdaş Devlet Sistemleri: Siyaset, Coğrafya, Kültür, (Çev: M. Bahattin Seçilmişoğlu), Ankara: Adres Yayınları.
• SARTORI, G. (2017), Demokrasi Teorisine Geri Dönüş, (Çev: KARAMUSTAFAOĞLU T. ve TURHAN, M. İstanbul: Sentez Yayıncılık.
• TATAR, T. (2015), Federal Almanya Cumhuriyeti, AYKAÇ, B. ve DURGUN, Ş. İçinde Çağdaş Siyasal Sistemler (155-184), Ankara: Alter Yayınları.
• TEZİÇ, E. (2009), Anayasa hukuku, İstanbul: Beta Yayınları.
• UYGUN O. (2007), Federal Devlet, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul.
• UZUN, Ş. (2003), Federal Almanya Yönetim Sistemi. K. Nitas içinde, 21. Yüzyılda Yönetim (s. 596-630). Ankara: Türk İdari Araştırmalar Vakfı Yayınları.
• WORLD ECONOMIC FORUM (WEF) (2019), Global Competitiveness Index 4.0. 15 Temmuz 2020 tarihinde WEF sitesi. http://reports.weforum.org/global-competitiveness-report-2019/competitiveness-rankings/ adresinden alındı.