Küresel Terörizm Kapsamında Terör Örgütlerinin Yeni Propaganda Alanı Sosyal Medya Platformları

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 13 - 26, 30.06.2021

Nilüfer Önen

Öz

Tarihsel süreçte çeşitli formatlarda ortaya çıkan terörizm, uluslararası alanda temel güvenlik meselesi haline gelmiştir. Dünya Ticaret Merkezine ve Pentagon’a yapılan 11 Eylül saldırıları, terör eylemlerine yeni bir boyut kazandırmış ve terörün büyük zararlar verebileceğini göstermiştir. Terör örgütleri, küreselleşmenin imkanları sayesinde daha kolay ve düşük bütçelerle, büyük tahribatlara yol açmaktadır. Küreselleşmenin bir sonucu olarak iletişim teknolojisindeki gelişmeler, terör örgütlerinin daha kolay ve hızlı bir şekilde organize olmasını sağlamaktadır. Devletler gibi devlet dışı aktörler de belirli bir kitlenin dikkatini çekmek için propaganda faaliyetleri yürütmektedirler. Küreselleşmenin etkilerinden yararlanan terör örgütleri de propaganda yapmak için yeni iletişim araçlarını kullanmakta ve sosyal medya platformlarında etkin olmaktadırlar. Sosyal medyanın gelişmesi, propaganda açısından daha kolay bir yol olarak görülmüş ve örgütler, devlet denetiminin daha az olduğu, herkese çok daha rahat ulaşabilecekleri bu mecrayı sistemli bir şekilde kullanmaya başlamışlardır. Bu çalışmada ilk olarak küresel terörizm ve propaganda kavramları açıklanacak daha sonra sosyal medyanın terör propagandasında kullanılmasının üzerinde durulacaktır. Bu çerçevede terör örgütlerinin, propaganda amacı ile sosyal medyayı aktif olarak kullanmaları örnek verilerek değerlendirilecektir. Hedef kitleye ulaşmanın daha kolay olduğu sosyal medya platformları, örgütlerin en sık kullandıkları uygulamalar üzerinden ele alınacaktır. Çalışmanın son bölümünde de yeni medya platformlarının, terör örgütleri tarafından kullanılmasının etkileri ve bu etkilerin yarattığı sonuçlar değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Terörizm, Terör Örgütler, Propaganda, Terörist Propaganda, Sosyal Medya

The New Propaganda Area Of Social Media Platforms Of Terror Organizations Within The Scope Of Global Terrorism

Öz

Terrorism that has appeared in different formats over historical process has become the main security matter over the international field. The September 11 attack that was done to The World Trade Center and Pentagon has given a new dimesion to terrorist actions and has shown that terror can give great damages. With the means of globalism, terrorist organizations are causing great destruction easily and on a tight budget. The developments in communication technology, which is a result of globalism, help terror organizations to organize more easily and faster. Non-state actors just like state actors make propoganda to gain the attention of a particular mass. Terrorist organizations that take advantage of globalism use the new communication instruments and are active on social media platforms. The development of social media is seen as an easier way of propaganda and organizations have started to use this platform systematically as it has less state supervision and they can reach everybody much more easily. In this study, global terrorism and propaganda terminology will be explained first and then will be dwelled on the use of social media on terror propaganda. In this context, terrorist organizations’ active use of social media as a means of propaganda will be evaluated with examples. The social media platforms that are easier to access to the target group will be evaluated over the most frequently used applications. In the last part of the study, the effects and the results of the use of the new media platforms by terror organizations will be evaluated.

Anahtar Kelimeler

Terrorism, Terrorist Organisations, Propaganda, Terrorist Propaganda, Social Media

Kaynakça

• Akar, E., Özata, Z., Öztürk, C., Tuncer, S. (2013), Sosyal Medya, Eskişehir: TC. Anadolu Üniversitesi Yayını.
• ASLAN, A. (2005), Türkiye’de Medya-Toplum İlişkisi Ve Medyanın Profesyonellik Etiği Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme, Akademik Bakış, Sayı: 5
• Asongu, S., Orim, S. M. I., Nting, R. T. (2019): Terrorism and social media: Global evidence, Journal of Global Information Technology Management, 22(3), 208-228
• ATEŞ, Ş. (2000), Bir Siyasal İletişim Tarzı Olan Propagandanın Tanınması Ve Propaganda Metinlerinin Çözümlenmesi, Bilig, 13, (117-135). Bayraktar, N., Özgen, E. (2016), Spin Doctor kavramının tehdidi altında halkla ilişkiler. Marmara İletişim Dergisi, 21, 1-17
• BBC News. (2017), IŞİD’in yeni propaganda aracı: Instagram, 07.08.2021 tarihinde https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-41360381 adresinden alındı
• BM Raporu. (2014), SA933/ TG61: Birleşmiş Milletler genel Kurulu'nun (BMGK) 2170 Sayılı IŞİD Kararı.
• Bozkurt, E., Kanat, S. (2007), Uluslararası Toplumun Paradoksu: Terörizm, İnsan Hakları, Güvenlik ve 11 Eylül Sonrası Meydana gelen Değişiklikler, Asil Yayınları, Ankara.
• Bural, B.E. (2020), Teni Nesil Terörizm Paradigması, M. Imıl içinde, Yeni Nesil Terörizm, (11-33). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• COLLINS, A. (2017), Güvenlik Çalışmaları, İstanbul: Röle Akademik Yayıncılık.
• Çetin, B. (2016). Propaganda Olgusu Ve Propagandanın Amerikanlaşması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24 (2), 239-266
• Demir, C. (2019), Terörizm ve Terörizmle Mücadele, Güvenlik Yazıları Serisi, 26
• DW Türkce. (2015), IŞİD'in propaganda aracı, 07.05.2021 tarihinde https://soundcloud.com/dw-turkce/i-din-propaganda-arac adresinden alındı.
• Erkış, İ, Summak, M. (2014). Propaganda Ve Dış Politika. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 14 (1-2) , 269-292.
• Göksun Y., Salihi E. (2018), Deaş’ın Medya Stratejisi, 05.05.2021 tarihinde https://setav.org/assets/uploads/2018/01/98.-DAES%CC%A7-tamrapor.pdf sitesi adresinden alındı.
• Güney, Y. (2020), Sosyal Medya Ve Terör: Pkk Ve Youtube Örneği, T. Yerlikaya içinde Terörün Medyatikleştirilmesi Pkk Örnegi, (157-177) İstanbul: Seta Kitapları
• Gürel, M.M. (2008). Küreselleşen Dünya ve Terörizm, İstanbul, Türkiye: Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Habertütk (2016), ORSAM'ın "DAEŞ destekçileri ve Sosyal Medya" Raporu, 03.05.2020 tarihinde https://www.haberturk.com/yerel-haberler/haber/10009269-orsamin-daes-destekcileri-ve-sosyal-medya-raporu adresinden alındı.
• Helvacıköylü, G. (2007), Terör Nedir? 08.05.2020 tarihinde https://tasam.org/tr-TR/Icerik/515/teror_nedir adresinden alındı.
• Hoffman, A., Schweitzer, Y. (2015), Cyber jihad in the service of the Islamic State (ISIS), Stratejic Assesment, 18(1), 71-81.
• Hoffman, B., (1998), Inside Terrorism, New York, Columbia University Press.
• İstanbul Avukat Baran Doğan Hukuk Bürosu, Örgüt Propagandası Suçu Nedir? (TMK 7/2 - TCK 220/8), 01.05.2020 tarihinde https://barandogan.av.tr/blog/ceza-hukuku/propaganda-sucu-cezasi-nedir.html, adresinden alındı.
• Karaarslan, A. (2014). İfade Özgürlüğü Bağlamında Terör Propagandasının Yasaklanması Sorunu, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, (4), 311-349.
• Karaca, M., ve Çakı, C. (2018). Propaganda Çeşitleri, İletişim ve Propaganda, Konya: Eğitim Yayınevi.
• Karakaya, İ. (2019), Terörizm Kavramı, Nedenleri, Çeşitleri ve Tarihsel Gelişimi Bağlamında El Kaide ve Isıd Örnekleri, S. Erol ve M. Ekşi içinde, Uluslararası İlişkilerde Güncel Sorunlar, (137-158), Ankara: Akçağ Yayın.
• Kartal, A. (2018). Uluslararası Terörizmin Değişen Yapısı ve Terör Örgütlerinin Sosyal Medyayı Kullanması: Suriye’de DAEŞ ve YPG Örneği. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 14 (27) , 39-77.
• Kazan, H, (2016). Terör Medya İlişkisi ve Medya Terör Haberciliği, Güvenlik Stratejileri Dergisi, 13(24), 109-147.
• Korkmaz, S. Sosyal Medyanın Terör Örgütlerince Kullanımı Ve Daeş Terör Örgütü,29.04.2020 tarihinde https://dergi.diyanet.gov.tr/makaledetay.php?ID=30032 adresinden alındı.
• Martel, F. (2014). ISIS Now Selling Jihad With Account Full Of Adorable Kittens. 14.05.2020 tarihinde http://www.breitbart.com/national-security/2014/06/26/isis-now-selling-jihad-withtwitter-account-full-of-adorable-kittens/ adresinden alındı.
• Maurice Marget, (1972). Psikolojik Savaş, İstanbul: Varlık Yayınları.
• NBC news, (2021), Teen Terrorism Inspired by Social Media is on the rise. Here’s What We Need to Do, 08.05.2021 tarihinde https://www.nbcnews.com/think/opinion/teen-terrorism-inspired-social-media-rise-here-s-what-we-ncna1261307 adresinden alındı.
• Okuducu, S. (2019), Terör Örgütü Propagandası Suçu Ve İfade Özgürlüğü, 01.05.2020 tarihinde https://www.hukukihaber.net/teror-orgutu-propagandasi-sucu-ve-ifade-ozgurlugu-makale,6896.html adresinden alındı.
• Özdemir, İ. (2015), Propaganda Aracı Olarak Sosyal Medya, 05.05.2021 tarihinde https://www.icisleri.gov.tr/arem/propaganda-araci-olarak-sosyal-medya adresinden alındı.
• Özer, N. (2019). Propagandada Yöntemler, Araçlar Ve Bir Propaganda Modeli Olarak; Herman Ve Chomsky Propaganda Modeli. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi, 1(1), 15-30.
• Özkaya, E. (2017), The Use Of Social Media For Terrorism, Defence Against Terrorism Review, 9, 47-59.
• Özyuvar, E., Şen, F. (2015), Terör ve Terörizm Üzerine, Ankara: Yargı Yayınları.
• Sabah. (2017), Terörün Algı Aracı Sosyal Medya, 29.04.2020 tarihinde https://www.sabah.com.tr/yasam/2017/12/07/terorun-algi-araci-sosyal-medya adresinden alındı.
• Sarıdiken, B. (2019), DEAŞ (IŞİD) Örneği ile Medya ve Terör İlişkisi, International Social Sciences Studies Journal, 5(43), (4646-4657).
• Sayar, K. Terörün Psikolojisi, 03.05.2020 tarihinde http://www.kemalsayar.com/KatagoriDetayTerorun-Psikolojisi-37.html adresinden alındı.
• Shaw, M., (2000), Theory of the Global State, Cambridge, Cambridge University Press.
• SMU Department of Physics, Black Propaganda, 08.05.2021 tarihinde https://www.physics.smu.edu/pseudo/Propaganda/black.html adresinden alındı. .
• Terörle Mücadele Kanunu, (1991). 10.04.2020 tarihinde http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3713.pdf. Adresinden alındı.
• Türkiye Barolar Birliği. (2006). Türkiye ve Terörizm. Ankara: TBB Yayınları.
• Volkan, V. Suıstola J. (2017), Tarihi Ve Psikolojik Boyutlarıyla Uluslararası Terörizm. Ankara: Pusula Yayınevi.
• Yaşar, E. (2019). FETÖ’nün Sosyal Medyada Kullandığı Taktik ve Stratejiler, 07.05.2021 tarihinde https://www.aa.com.tr/tr/15-temmuz-darbe-girisimi/fetonun-sosyal-medyada-kullandigi-taktik-ve-stratejileri/1531416, adresinden alındı.
• Yenen, İ. (2016). Yazılı Basında Yayımlanan Küresel Terör Haberleri Üzerine Sosyolojik Bir Çözümleme, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 5(3), (152-177).
• Wikan, V. S. (2018), Is “One Man’s Terrorist Another Man’s Freedom Fighter”?, 06.05.2021 tarihinde https://www.e-ir.info/2018/11/29/is-one-mans-terrorist-another-mans-freedom-fighter/ adresinden alındı.