Sağlık Sektörü Faktör Yoğunluk Katsayılarının Hesaplaması: Türkiye İçin Bir Analiz (2000-2014)

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 291 - 304, 29.12.2024

Kübra Yazıcı

Öz

Sağlık sektörü, fiyatlandırılabilmesi mümkün olan ayrıca zaruriyet içeren bazı durumlarda kişilerin yaşadıkları yerlerden daha farklı yerlerde tedavi almasını gerekli kılan faaliyetleri içerdiği için ulusal ve uluslararası ekonomi açısından iktisadi ve toplumsal tarafı olan çok yönlü ve önemli bir sektördür. Bu çalışmada, sağlık sektörü için 2000-2014 dönemine ait sağlık sektörünün faktör yoğunluk katsayıları girdi-çıktı analizi kullanılarak bulunan toplam ara girdi, toplam arz verileri ile 2016 yılına ait World Input-Output Database (WIOD) Socia Economic Accounts; Sosyo Ekonomik Hesaplar tablosunda yer alan çalışanlara yapılan ödemeler verileri kullanılarak hesaplanmıştır. Sağlık sektörü hizmetler sektöründen ayrıştırılarak ayrı bir sektör şeklinde sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırma için Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Endüstriyel Sınıflandırması; Internatıonal Standard Industrıal Classification of All Economic Activities; (ISIC) revizyon (REV.) 4’e göre hazırlanan 2016 yılına ait (WIOD) tablosunda Q nace kodu ile sınıflandırılan “insan sağlığı ve sosyal hizmetler faaliyetleri” verileri kullanılmıştır. Türkiye için sağlık sektöründe elde edilen analiz bulgularına göre, 2014 yılı için sermaye yoğunluk katsayısı 0,4747…. bulunurken; emek yoğunluk katsayısı 0,2602…. bulunmuştur. 2000-2014 dönemi için sağlık sektörü sermaye yoğunluk katsayısı ile emek yoğunluk katsayısı karşılaştırıldığında 2000 yılından 2014 yılına ulaşana kadar geçen zaman içerisinde sağlık sektörü sermaye yoğun bir sektör olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sağlık sektörü, girdi-çıktı analizi, faktör yoğunluk katsayısı

Calculation of Factor Intensity Coefficients in the Health Sector: An Analysis for Turkey (2000-2014)

Öz

The health sector, due to the ability to be priced, encompasses activities that may require individuals to receive treatment in locations different from where they reside, especially in urgent situations. This makes it a multifaceted and crucial sector with both economic and societal dimensions, from both national and international perspectives. In this study, the factor intensity coefficients of the health sector for the period 2000-2014 were calculated total intermediate input, total supply data found using input-output analysis results and using the data on payments made to employees in the Socioeconomic Accounts table. The health sector was separated from the broader services sector and classified as an independent sector. For this classification, data classified under the NACE code section Q as "Human Health and Social Work Activities" from the 2016 (WIOD), which was prepared according to (ISIC) Rev. 4, were used. According to the findings obtained from the analysis of Turkey’s health sector, the capital intensity coefficient for 2014 was found to be 0.4747, while the labor intensity coefficient was 0,2602. When comparing the capital and labor intensity coefficients of the health sector for the 2000-2014 period, the sector was identified as capital-intensive throughout this timeframe.

Anahtar Kelimeler

Health sector, input-output analysis, factor intensity coefficients

Kaynakça

• Aydın, H. (2007). An Analysis Of Input-Output Inter Industry Linkages In The Turkish Economy. 16th International Input-Output Conference, İstanbul, July 02-06, 2007.
• Aydoğuş, O. (2018). Girdi-Çıktı Modellerine Giriş. Gözden Geçirilmiş 4. Baskı, Efil Kitapevi, Ankara.
• Çelik, Y. (2019). Sağlık Ekonomisi. Gözden Geçirilmiş 4. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara.
• Ersungur, Ş. M., Kızıltan, A. (2008). Türkiye Ekonomisinde Sektörlerarası Yapısal Bağınlaşma-Girdi-Çıktı Yöntemiyle Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 17-31.
• Görmüş, A. (2013). Sağlık Sisteminde Dönüşüm ve Sağlık İnsan Gücü Üzerinde Etkileri. Siyasal Kitapevi, Ankara.
• Günaydın, H. (2010). Sağlık Sektörüne Bakış. Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul.
• Kula, M. (2008). Supply - Use And Input-Output Tables, Backward And Forward Lınkages Of The Turkısh Economy. The 16th Inforum World Conference İn Northern Cyprus 01 – 05 September 2008, Northern Cyprus.
• T.C. Sağlık Bakanlığı (2012). Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı Değerlendirme Raporu (2003-2011). Erişim Adresi: https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct =j&opi=89978449&url=https://ekutuphane.saglik.gov.tr/yayin/453&ved=2ahukewigndjcfuhaxxbsvedhbixkfgqfnoecbmqaq&usg=aovvaw2iaidoj6dmatp63zb_4ouc,ErişimTarihi: 01.08.2024.
• TÜİK (2024). Turizm İstatistikleri (2003-2012) ve Sınır İstatistikleri. Erişim Adresi: https://biruni.tuik.gov.tr/turizmapp/menuturizm.zul, Erişim Tarihi: 12.09.2024.
• TÜİK (2024). Harcama Türlerine Göre Turizm Gelirleri (2012-2024) Turizm İstatistikleri. Erişim Adresi: https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=egitim-kultur-spor-ve-turizm-105&dil=1, Erişim Tarihi: 01.09.2024.
• Uğurlu, A. A., Tuncer, İ. (2017). Türkiye’de Sanayi ve Hizmet Sektörlerinin Büyüme ve İstihdama Katkıları: Girdi-Çıktı Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1), 131-165.
• UN (2024). Unıted Natıon Department of Economic and Social Affairs Statistics :Statistics Division. Erişim Adresi: https://unstats.un.org/unsd/classifications/Econ/isic., Erişim Tarihi: 12.08.2024.
• Yay, G. G., Keçeli, S. (2009). The İntersectoral Linkage Effects İn Turkish Economy: An Application Of Static Leontief Model. Panoeconomicus, 56(3), 301-326, 2009. Yazıcı, K.; Henüz Basılmamış Doktora Tezi.
• WHO (2006). World Health Report 2006 Working Together For Health 11-12. Erişim Adresi: https://www.who.int/publications/i/item/9241563176, ErişimTarihi: 12.08.2024.
• WIOD (2024). WIOD Socio Economic Accounts, Basic Data On Output, Prices, Capital Stocks, And Employment. WIOD Database November 2016 Release, Published February 2018, Erişim Adresi: https://www.rug.nl/ggdc/valuechain/wiod/?lang=en, ErişimTarihi:12.08.2024.
• WIOD (2024). WIOD Database, Exchange Rates, November 2016 Release. Erişim Adresi: www.wiod.org, Erişim Tarihi: 05.09.2024.