Avrupa’daki Alevi Diasporası: Kimliğin Korunması ve Siyasal Katılım

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 1, 215 - 222, 30.06.2025

Kadir Kaya , Murat Ercan

Öz

Bu çalışma, Avrupa'daki Alevi diasporasının kimlik koruma ve siyasal katılım süreçlerini Almanya ve Fransa örnekleri üzerinden incelemektedir. Alevi topluluklarının diasporadaki örgütlenme biçimleri, transnasyonal yurttaşlık pratikleri ve kimlik politikaları çerçevesinde ele alınmakta; çok katmanlı aidiyet yapıları içerisinde hem Türkiye ile olan kültürel ve siyasal bağlarını hem de bulundukları ülkelerdeki demokratik katılım mekanizmalarına entegrasyonlarını eş zamanlı olarak nasıl sürdürdükleri analiz edilmektedir. Bu bağlamda, Alevi diasporasının hem kimliğini muhafaza etme stratejileri hem de yaşadıkları toplumlarda görünürlük ve hak temelli talepler etrafında geliştirdikleri siyasal tutumlar değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Alevilik Diasporası , Transnasyonal Kimlik , Avrupa’daki Alevi -Örgütlenmeleri , Siyasal Katılım ve Yurttaşlık Hakları

The Alevi Diaspora in Europe: Identity Preservation and Political Participation

Öz

This study examines the identity preservation and political participation processes of the Alevi diaspora in Europe through the cases of Germany and France. It explores the organizational structures of Alevi communities in the diaspora within the framework of transnational citizenship practices and identity politics. The analysis focuses on how these communities simultaneously maintain their cultural and political ties with Turkey while integrating into the democratic participation mechanisms of their host countries, within the context of their multilayered sense of belonging. In this regard, the study evaluates both the strategies employed by the Alevi diaspora to preserve their identity and the political stances they develop around visibility and rights-based demands in the societies they inhabit.

Anahtar Kelimeler

Alevi Diaspora , Transnational Identity , Alevi Organizations in Europe , Political Participation and Citizenship Rights

Kaynakça

• AABF İnanç Kurulu (2025), “AABf İnanç Kurulu İç Tüzüğü”, https://aabf-inanc-kurulu.com/aabf-inanc-kurulu-ic-tuezuegue/(Erişim Tarihi: 16.05.2025).
• Acar, Erhan (2023).” 1960-1965 Döneminde Türkiye’den Almanya’ya İşçi Göçleri”, Troyacademy, Sayı.8 (1), ss.38-69.
• Aydoğdu, Yunus ve Tekin, Fatih (2024).” Aleviliğin Tarihsel Süreci ve Düşünsel Temelleri”, SÜREK Alevilik – Bektaşilik ve Kültür Araştırmaları Dergisi, Sayı 3, 2024, ss. 82-96.
• Çetin. Kumru Berfin Emre (2018).” Television and the making of a transnational Alevi identity”, Natıonal Identıtıes, VOL. 20, NO. 1, pp.91–103.
• Çevik, Sleman(2023). “Avrupa Kamusal Alanında Sivil Bir Hareket Olarak Alevî Toplumu: Almanya Örneği 2023”, Sosyolojik Bağlam Dergisi, Sayı. 4(3), ss.312-325.
• Gelekci, Cahit (2014). “Türkiye’den Yurt Dışına Gerçekleşen İşçi Göçlerine Bağlı Olarak Dilimize Yerleşen Bir Kavram: “Almancılar”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2014 Sayı. 21, ss. 103-108.
• Hanoğlu, Hayal (2025).” Transnasyonal / Ulusötesi Alevilik, https://www.aleviansiklopedisi.com/madde-x/transnasyonal-ulusotesi-alevilik-4870/(Erişim Tarihi: 16.05.2025).
• Köse, Talha ve Tuğsuz, Ni¬gar (2021).” Alev¬i Kimlik Talepler¬: Yasal ve Algısal Boyutları i¬le Tanınma Mücadelesi”, İnsan ve Toplum Dergisi, Cilt. 11, Sayı. 2, ss. 97-127.
• Massicard, Élise(2007). Türkiye’den Avrupa’ya Alevi Hareketinin Siyasallaşması. A. Berktay (Çev.). İstanbul, İletişim
• Massicard, Ellise (2015),” Aleviliğin Avrupa’da Dinî Cemaat Olarak Varlığı”, https://perspektif.eu/2015/12/11/aleviligin-avrupada-dini-cemaat-olarak-varligi/(Erişim Tarihi: 12.04.2025).
• Mat, Hüseyin (2019). “AABF’den çağrı: “Cemevi hepimizin evidir!”, https://www.alevihaberagi.com/2084-tarihin-aynasi-cemevi-hepimizin-evidir.html,( Erişim Tarihi: 14.05. 2025).
• Ozcan, Sinan (2024).” Alevi Bektaşi Federasyonu”, https://alevirehberi.eu/rehber/alevi-bektasi-federasyonu-abf/(Erişim Tarihi: 15.05.2025).
• Tosun, Cemal (2009). “Almanya’da Alevi Din Derslerinin Tarihsel Gelişimi ve Türkiye’ye Muhtemel Yansımaları”, Din Araştırmaları Dergisi, Cilt, 12, Sayı. 33, ss. 99-106.
• Tosun, Cemal ve Zengin Kader, H. (2009).” Almanya'daki Alevilik Din Dersi Programları (1.- 4. Sınıflar) Üzerine Bir İçerik Analizi”, Dini Araştırmalar, Cilt, 12, Sayı. 33, ss. 345-384.
• Vervotec, Steven (2009). Transnationalizm, Routledge, London,