ÖLÜMÜNÜN 96. YILI MÜNASEBETİYLE TÜRK ASILLI TÜRKOLOG NİKOLAY FEDOROVİÇ KATANOV

Yıl 2018, Sayı: 3, 43 - 60, 28.02.2018

Emre Özsoy

Öz

Dil, folklor, etnografya, arkeoloji ve
tarih bilgini; Doğunun kalbinden çıkan ve doğuyu en iyi tanıyanlardan.
Çalışmalarında dünya halklarının 114 dilini kullanmış, çağdaşları tarafından
“dilbilimi ansiklopedisi” adı ile ilişkilendirilmiştir. Şüphesiz bu Katanov’dan
başkası değildir. Hakas Türklerinin dünyaca bilinen bu seçkin bilim adamı,
yaptığı çalışmalar ile Türk kültür tarihine eşsiz zenginlikler katmıştır. Maddi-manevi
bütün zorluklara rağmen bilime katkı yapmanın uğraşı, daha doğrusu savaşı ile
geçen 60 yıllık bir ömrü, Türk halkları üzerinde çalışarak geçirmiştir.

Bu çalışma Nikolay Fedoroviç Katanov’u
ölümünün yıl dönümünde anmanındışında başka bir amacı taşımaktadır. Bugün
maalesef Türkiye’de Katanov ve çalışmaları ile ilgili olarak Yüksek Lisans ya
da Doktora düzeyinde bir çalışma yapılmamıştır. Bu sebeple bu çalışmanın en
büyük amacı; Katanov hakkında bir çalışma yapılmasının zorunluluğunu işaret
etmektir. 

Anahtar Kelimeler

Dilbilimi, Sagay, Katanov

Kaynakça

• AKPINAR, Turgut (1996), “GORDLEVSKİY Vladimir Aleksandroviç”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 14: 114-115.
• СМОЛИНА, И.Г (2012), “Letiyu Hakasskova Uçenova Tyurkologa, Doktora Sravnitelnova Yazıkoznaniya Vostakoveda H. F. Katanova”, научне Обозрение Саяно Алтая, NO 1(3): 4-9.
• EKİCİ, Metin (1998) “Türkolog Nikolay FeodoroviçKatanov ve Eserleri”, Türk Kültürü, Cilt 36, Sayı 423: 409-425.
• DAVLETOV, Timur (1999), “Hakas Prof. Nikolay Födoroviç Katanov”, Atayurttan Anayurda Türk Dünyası, Cilt 7, Sayı 18: 51-54.
• DEVLET, Nadir (2014), Rusya Türklerinin Millî Mücadele Tarihi 1905-1917, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• DEVLETŞİN, Tamurbek (1981), Sovyet Tataristan’ı, (çev. Mehmet Emircan), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• EREN, Hasan (1998), Türklük Bilimi Sözlüğü I. Yabancı Türkologlar, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• GERACİ, Robert P (2001), Window on the East: National and Imperial Identities in Late Tsarit Russia, New York: Cornell Unity Press.
• GÖMEÇ, Saadettin (2011), Türk Cumhuriyetleri ve Toplulukları Tarihi, 4. Baskı, Ankara: Akçağ Yayınları.
• İSHAKOV, G.İ. (2004), “Kazan Üniversitesinin Profesörü Nikolay Fedoroviç Katanov’un Türkoloji Çalışmaları”, (çev.Venera Turatbek Kızı), Manas Journal of Social Studies, Cilt 6, Sayı 11: 151-157.
• KATANOV, N. F. (2014), Türk Kabileleri Arasında, (çev. Attila Bağcı), Konya: Kömen Yayınları.
• KATANOV, N. F. (2008), Sibirya ve Doğu Türkistan’dan Mektuplar, (çev. Burçak Okkalı), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• KOKOVA, İrina (1998), Nikolay FederoviçKatanov, (çev. Muvaffak Duranlı), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• KOLESNİKOVA, Aleksandr – KAMALOV İlyas (2011), Avrasya Türkologları Sözlüğü Rusya Türkologları (XX. Yüzyıl), Cilt I, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• SMİRNOV, N.A. (2013), Sovyet Rusya’da İslam Tarihi İncelemeleri, (çev. Arif Berberoğlu) İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
• TEMİR, Ahmet (1987, Eylül),“Türk (Hakas) Asıllı Rus Türkoloğu N. F. Katanov (1862-1922), Türk Dili, Cilt 54, Sayı 429:148-153.
• TOGAN, Zeki Velidi (2012), Hatıralar, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• TÜRKMEN, Fikret (1997, Mayıs) “75. Ölüm Yıl Dönümünde Türk Soylu İlk Türkolog Nikolay Feodoroviç Katanov”, Türk Dili, Cilt I/1997, Sayı 545: 483-489.
• YAZAR, Sadık (2016), “İstanbul ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Enstitüsü’ndeki El Yazmalarının Kataloğu, Türkiyat Mecmuası, Cilt 26, Sayı 1: 339-446.
• ZEKİ VELİDİ TOGAN (2017), Zeki Velidi Togan’ın Fikri İnkişafı, (ed. Serkan Acar), Ankara: Akçağ Yayınları.