JAPON DİNİ VE MİLLİ UYANIŞINDA MOTOORİ NORİNAGA’NIN ETKİSİ

Yıl 2020, Sayı: 13, 149 - 165, 31.08.2020

Murat Kaya

https://doi.org/10.33404/anasay.714449

Cited By: 1

Öz

Japon kültürü, kendi özgün geleneklerinin yanı sıra önemli ölçüde komşu kültürlerin etkisiyle oluşmuştur. Özellikle Çin kültürü, çok eski zamanlardan beri Japon kültürünü etkisi altına almaya başlamış ve kendi bünyesinden birçok unsuru Japon kültürüne taşımıştır. Japonya’ya taşınan bu kültürel unsurların başında din ve dil gelmiştir. Budizm ve Konfüçyanizm aracılığıyla Japonya’da dini hayatı yönlendiren Çin, Çince aracılığıyla da Japon edebiyatına hâkim olmuştur. Çin’in Japonya’daki bu hâkimiyeti, Tokugawa döneminde (1603-1868) sarsılmaya başlamış ve bu dönemden itibaren Çin kültürüne karşı Japon kültürünü savunan milli araştırmalar ortaya çıkmıştır. Japon klasiklerini konu edinen bu araştırmaların en meşhurunu, Kojiki tefsiri (Kojiki-den) ile Motoori Norinaga yapmıştır. Norinaga, otuz beş yıllık çalışmalarının sonucunda ortaya koyduğu düşüncelerle Japon dini ve milli uyanışında büyük bir etki yapmıştır. O, kendi döneminde dinsel ve dilsel bir farkındalık oluştururken, kendisinden sonraki Meiji döneminde ise milli bir devletin temelini oluşturmuştur. Konunun bu önemi nedeniyle bu çalışmada Norinaga’nın dini ve milli düşünceleri ele alınmış ve bu düşüncelerin Japon dini ve milli uyanışındaki etkisi incelenmiştir. Bu bağlamda çalışma Norinaga’nın hayatı, düşünceleri ve uyanışa etkisi olmak üzere üç bölüme ayrılmıştır. Sonuç olarak Norinaga’nın kutsal soy, üstün millet ve imparatorluk kültü açısından Japon dini ve milli uyanışını etkilediği düşüncesine varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Motoori Norinaga, Japon, Dini, Milli, Uyanış

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• ANTONI, K. (2004), “Karagokoro: Opposing the "Chinese Spirit": On Nativistic Roots of Japanese Fascism”, (Ed. E. Bruce Reynolds ), Japan in Fascist Era, (s. 49-72), New York: Palgrave Macmillan.
• ASHKENAZI, M. (2019), Japon Mitolojisi, (Çev. Ö. Özarpacı) İstanbul: Say Yayınları.
• BAILEY, B. M. Bodart (1997), “Confucianism in Japan”, (Ed. Brian Carr-Indra Mahalingam), Companion Encyclopedia of Asian Philosophy, (s. 660-675), New York: Routledge.
• BURNS, S. L. (2015), “The Politics of Philology in Japan: Ancient Texts”, (Ed. E. S. Pollock-vd.), World Philology, (s. 245-264), Massachusetts: Harvard University Press.
• DEAL, W. E. (1995), “Motoori Norinaga”, ( Ed. I. P. McGreal), Great Thinkers of the Eastern World, (s. 375-379), New York: HarperCollins Publishers.
• GORDON, A. (2003), A Modern History of Japan: From Tokugawa Times to the Present, Oxford: Oxford University Press.
• HEISIG, J. W.-vd. (2011), Japanese Philosophy: A Sourcebook, China: University of Hawai‘i Press.
• HOBBY, T. L. (2007), World Mark Encyclopedia of the Nations: Asia & Oceania, Vol. 4, The United States of America: Thomson Gale.
• HUFFMAN, J. L. (2020), Japonya Tarihi, (Çev. Cengiz Yücel) İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
• ICHIJO, A. (2013), Nationalism and Multiple Modernities: Europe and Beyond, New York: Palgrave Macmillan.
• ICHIRO, Ishida-NOSCO, Peter (2005), “Kokugaku”, (Ed. Lindsay Jones), Encyclopedia of Religion, Vol. 8, (s. 5214-5216), USA: Macmillan Reference.
• JUN’ICHI, I. (2000), “Reappropriating the Japanese Myths: Motoori Norinaga and the Creation Myths”, Japanese Journal of Religious Studies, 27(1-2), 15-39.
• KASULIS, T. P. (2018), Engaging Japanese Philosophy: A Short History, Honolulu: University of Hawai‘i Press.
• KATO, Ş. (2009), Japon Edebiyatı Tarihi, (Çev. O. Baykara), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• LING, Z. (2019), Pre-Modern Japanese Proto-nationalism: A Study of Japanese, Williamsburg: The College of William and Marry, (Undergraduate Honors Thesis).
• MILLER, J. S. (2009), Historical Dictionary of Modern Japanese, Lanham: The Scarecrow Press.
• NOSCO, P. (1990), Remembering Paradise: Nativism and Nostalgia in Eighteenth-Century Japan, The United States of America: Harvard University Asia Center.
• ÖZHAN, G. (2018), Japon Felsefesi, Ankara: Hitabevi Yayınları.
• PICKEN, S. D. (2011a), Historical Dictionary of Shinto, Plymouth: The Scarecrow Press,
• PICKEN, S.D. (2004b), Sourcebook in Shinto: Selected Documents, The United States of America: Greenwood Publishing Group.
• RIMER, J. T. (1978), Modern Japanese Fiction and Its Traditions: An Introduction, Princeton: Princeton University Press.
• ROTS, A. P. (2013), Forests of the Gods: Shinto, Nature, and Sacred Space in Contemporary Japan, Oslo: University of Oslo, (PhD Thesis).
• ŞENAVCU, H. İ. (2015), Dünden Bugüne Japon Budizmi: İnanç ve Uygulamaları, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
• TEEUWEN, M. (2011) , “Kokugaku”, (Ed. Oliver Leaman), Encyclopedia of Asian Philosophy, (s. 288-295), New York: Taylor & Francis e-Library.
• TOTTY, C. M. (2015), The Way of the Gods: The Development of Shinto Nationalism in Early Modern Japan, Arkansas: University of Arkansas, (Master Thesis).
• VARLEY, P. (2000), Japanese Culture, The United States of America: University of Hawai'i Press.