BİRGİ GÜDÜK MİNARE CAMİSİ

Yıl 1969, , 0 - 0, 01.01.1969

Fügen İlter

https://doi.org/10.1501/andl_0000000114

Öz

Birgi’de Kurt Gazi mahallesinde, bahçeler içindeki evler ara­ sında, minaresi ile beliriveren bir cami vardır. Halk arasında, Güdük veya Kütük Minareli cami diye tanınan yapı bu gün oldukça harap- dır1. Meyilli bir arazi üzerine inşa edilmiş olduğundan, yol tara­ fından tek, aşağıdaki bahçelerden bakıldığında ise iki katlıdır. (Rcs. i).
1 Birgi, 1920-1922 yıllarında, Yunan işgali sırasında harap olmuş, hele Yu­ nanlılar Birgi’den çekilirken, şehir baştan başa yakılmış, pek çok ev ve sanat değeri olan yapı ortadan kalkmıştır. (Besim Darkot, “Birgi maddesi” , İslâm Ansiklopedisi, s. 633). Güdük Minare camisinin de, bu yıkım sırasında büyük kayıplara uğradığı söylenebilir. 2 Bugüne kadar gerek Aydınoğulları ve gerekse, erken devir Osmanlı mima­ risini ele alan yayınlarda (bu yayınların bir kısmı yeri geldikçe verilecektir), Bir- gi’deki Güdük Minare Camisinden hiç söz edilmemiştir. Birgi’deki mimarî yapıt­ ların bir kısmına yer veren erken yayınlardan, Rudolf M. Riefstahl’in “Turkisch Architecture in Southvvestern Anatolia, Cambridge, 1931” s. 24-30) adlı eserinde de konumuz olan camiye değinilmemektedir.
Bir kubbe altında toplanan iç kısım, batısında son cemaat ma­ halli ve kuzey duvarındaki minaresi ile basit bir kuruluşa sahiptir2 (Levha I). Zamanla yapılan onarım ve ekler hemen görülürler.
Moloz taş ve tuğla malzeme ile yapılmış camiye, kuzey duva­ rındaki minareye bitişik, son cemaat mahalline açılan, basit dikdörtgen bir kapı ile girilir. Son cemaat mahalli, büyük çapta bir yenilenme geçirdiği halde, yapının en yıkık kısmıdır (Rcs. 2). Güneybatı köşe­ sinde ahşap döşeme göçmüş olup alt kat girişi ve pencereleri görüne- bilmcktedir.

Anahtar Kelimeler

Minare, Cami, Birgi Güdük

Kaynakça

• Ankara Üniversitesi- Ankara Anadolu ( Anatolia) Dergisi