ŞARAGA HÖYÜK’TE BULUNMUŞ OLAN ORTA TUNÇ ÇAĞI’NA AİT AĞZI YİVLİ SERAMİK GRUBUNUN FIRAT VADİSİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ HAKKINDA BAZI DEĞERLENDİRMELER: TEKNİK, TİPOLOJİ, YAYILIM / KÖKEN, TARİHLENDİRME

Yıl 2009, Sayı: 35, 39 - 52, 01.05.2009

Sabahattin Ezer

https://doi.org/10.1501/andl_0000000365

Öz

Şaraga Höyük Orta Tunç Çağı tabakalarında bol miktarda ele geçen ağzı yivli seramik grubu bu makalenin esas konusunu oluşturmaktadır. Şaraga Höyük’te bulunan seramik fırınları ve bunların yanında çok sayıda ele geçen henüz pişirilmemiş ağzı yivli kil örnekler, seramik üretiminin Şaraga Höyük’te yerel olarak yapılmış olduğunu kanıtlamıştır. Ağzı yivli seramik grubunun tamamı çark yapımı, açık renkli, hamuru iyi arıtılmış ve kalitelidir. Şaraga Höyük’te görülen ağzı yivli kapların tamamı çömlek ve küp formlarına aittir. En belirgin bezeme çeşidi ise dalga şeklindeki tarak bezemedir. Ağzı yivli seramik grubu özellikle Fırat’ın batı kıyısında yoğun olarak görülmektedir. Fırat’ın doğusunda ise; farklı bir yivli seramik geleneği görülür. Şaraga Höyük’te olduğu gibi, Fırat’ın batısındaki O.T.Ç. yerleşimlerinde benzer seramik örneklerinde yivler genişletilmiş dudak üzerine uygulanmıştır. Fırat’ın doğusunda ise söz konusu yivler kabın ağız kenarına yapılmıştır. Ağzı yivli seramik grubu, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile K. Suriye’de yer alan O.T.Ç. yerleşmeleri arasındaki ilişkileri göstermesi açısından son derece önemlidir. Bu seramik grubu özellikle O.T.Ç. II’ de Fırat’ın batı kıyısında çok yoğun görülür. Şaraga Höyük’te bulunmuş olan ağzı yivli seramik grubu, başka merkezlerle yapılan karşılaştırmalar, O.T.Ç. tabakasında bulunmuş olan Eski Babil dönemine ait silindir mühür baskısı ve Şaraga Höyük’te ki tabakalaşma sayesinde O.T.Ç. II’ ye tarihlendirilmiştir

Anahtar Kelimeler

şaraga höyük, fırat, seramik, Yiv, Tarak Bezeme

SOME REVIEWS OF MIDDLE BRONZE AGE GROOVED CERAMIC WARE FROM ŞARAGA HÖYÜK ON THE PLACE AND THE IMPORTANCE IN EUPHRATES VALLEY: TECHNOLOGY, TYPOLOGY, SPREAD/ ORIGIN AND CHRONOLOGY

Öz

The grooved rim ceramic group which is plentiful in the Middle Bronze Age layers of Şaraga Höyük is the main subject of this article. The pottery kilns and large numbers of unbaked grooved rim samples that are uncovered in the vicinity showed that the ceramic production is made locally in Şaraga Höyük. The entire grooved rim ceramic group is wheel-made, light colored, thin paste and in fine ware. The grooved rim vessel types are jars and pithoi. The ripple combed decoration is the most significant type of decoration. The grooved rim ceramic group is particularly seen on the west coast of Euphrates as intense. In the east of Euphrates there is a different view of grooved ceramic tradition. As in Şaraga Höyük on the west coast of Euphrates the grooves are applied upon the extended rims of vessels. In the east of Euphrates the grooves are applied on the edge of the rim. The grooved rim ceramic group is extremely important in terms of display the relationships between the M.B.A. settlements of Southeastern Anatolia and Northern Syria regions. This ceramic group is intense particularly during the M.B.A. II period on the west coast of Euphrates. The grooved rim ceramic group of mound Şaraga Höyük is dated to the M.B.A. II period

Anahtar Kelimeler

Saraga Hoyuk, Euphrat, Middle Bronz Age (M.B.A.), Pottery, Grooved, Combed Decoration