Sağlık çalışanlarının grip aşısı hakkındaki bilgi düzeyleri ve aşıya karşı yaklaşımlarının değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 13 - 18, 15.01.2020

Reyhan Öztürk , Tuba Ilgar , Salih Cesur , Laser Şanal

https://doi.org/10.38053/agtd.656445

Cited By: 3

Öz

Amaç: İnfluenza enfeksiyonu özellikle sonbahar ve kış aylarında yaygın olarak görülen, mortalite ve morbiditeye neden olabilen damlacık yoluyla bulaşan viral bir enfeksiyondur. İnfluenza enfeksiyonundan korunmada aşılama önemli bir korunma yöntemidir. Bu çalışmada, influenza enfeksiyonu açısından risk grubunda yer alan doktor, hemşire ve yardımcı sağlık personelinden oluşan sağlık çalışanlarının grip aşısı hakkındaki bilgi düzeylerinin ve aşıya karşı yaklaşımlarının belirlenmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Çalışma Mayıs -Ağustos 2015 tarihleri arasında, Ankara ilindeki beş farklı hastanede gerçekleştirildi. Bu tanımlayıcı anket çalışmasına toplam 363 sağlık çalışanı dahil edildi. Katılımcılara grip ve aşısı hakkında 18 sorudan oluşan bir anket uygulandı. Elde edilen sonuçlar istatistiksel olarak değerlendirildi. İstatistiksel değerlendirmede Ki-kare, Fisher ve Mann-Whitney U testleri kullanıldı. p değerinin ≤0.05 olması istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Çalışmaya katılan sağlık çalışanlarının yaş medianı 30 (19-60 yaş), 280’i ( %77) kadın, 83’ü (%23) erkekti. Katılımcıların 49’u (%13,5) doktor, 227’si (%62,5) hemşire, 87’si (%24) yardımcı sağlık personeli idi. Çalışmaya katılanların bir önceki sene için grip aşısı yaptırma oranı %25 (66/363) olarak belirlendi. Çalışmada grip aşısı yaptırmama nedenleri sıklık sırasına göre; bilimsel olarak yararlı olduğundan inanmama (%43), diğer nedenler (%24), ihmal etme (%18), iş yoğunluğu (%7), basındaki olumsuz haberler (%7) idi. Katılımcılardan sadece %49,6'sı grip aşısının koruyucu olduğuna inandığını ifade etti, erkeklerin grip aşısının koruyuculuğuna güveni kadınlardan daha yüksek saptandı (p=0,000), bu oran doktorlar da anlamlı oranda yüksekti. ‘‘Grip aşısının gerekliliğine inanıyor musunuz?’’ sorusuna hemşireler anlamlı olarak daha düşük oranda evet cevabı verdi. ‘‘Hastalarınıza grip aşısı önerir misiniz?’’ sorusuna doktorlar anlamlı olarak daha yüksek oranda evet cevabı verdi.
Sonuç: Grip aşısı ve koruyuculuğu hususunda özellikle hemşire ve yardımcı sağlık personelinin düzenli olarak bilgilendirilmesi, sağlık personelinin her yıl grip aşısı yaptırmaya özendirilmesi, sağlık personelinin grip aşısının bilimsel olarak yararına inanmama önyargısını ortadan kaldırabileceği görüşündeyiz.

Anahtar Kelimeler

Sağlık çalışanları, influenza enfeksiyonu, grip aşısı, anket çalışması

Kaynakça

• 1. Black CL, Yue X, Ball SW, et al. Influenza vaccination coverage among health care personnel - United States, 2017-18 Influenza Season. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2018 ; 67: 1050-4.
• 2. Sarı T, Temocin F, Kose H. Sağlık çalışanlarının influenza aşısına yaklaşımları. Klimik Derg 2017; 30: 59-63.
• 3. Galanakis E, Jansen A, Lopalco PL, Giesecke J. Ethics of mandatory vaccination for healthcare workers. Euro Surveill 2013 ;18: 20627.
• 4. Queipo-Herías Y, Sánchez-Zaballos M, Zuazua-Rico D, Mosteiro-Diaz MP, Maestro-Gonzalez A. Health professionals' attitudes against influenza vaccination in a spanish terciary hospital. Rev Esp Salud Publica 2019; 93. pii: e201908057.
• 5. Sevencan F, Ertem M, Özçullu N, Dorman V, kubat NK. The evaluation of the opinions and attitudes of healthcare personel of the provience Diyarbakir against influenza (H1N1) and the vaccination. Hum Vaccine 2011; 7: 945-51.
• 6. Gürbüz Y, Tütüncü EE, Şencan İ ve ark. İnfluenza A (H1N1) 2009 pandemisinde hastane çalışanlarının grip aşısına yaklaşımlarının araştırılması. Pam Med J 2013; 6: 12-7.
• 7. Erbay A, Kanyılmaz D, Baştuğ A ve ark. Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde sağlık çalışanlarının influenza aşısına karşı tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Flora 2007; 12: 141-7.
• 8. Hofmann F, Ferracin C, Marsh G, Dumas R. Influenza vaccination of healthcare workers: w literature review of attitudes and beliefs. Infection 2006; 34: 142-7.
• 9.Christini AB, Shutt KA, Byers KE. Influenza vaccination rates and motivators among healthcare worker groups. Infection Control Hosp Epidemiol 2007; 28: 171-7.
• 10. Alshammari TM, Yusuff KB, Aziz MM, Subaie GM. Healthcare professionals' knowledge, attitude and acceptance of influenza vaccination in Saudi Arabia: a multicenter cross-sectional study. BMC Health Serv Res. 2019 ; 19:229.
• 11. Yang JS, Zhang LJ, Feng LZ, Zhao JH, Ma YY, Xu LL. Influenza vaccination and its influencing factors among clinical staff of the hospitals in 2016-2017 season, Xining, Qinghai province, China. Zhonghua Liu Xing Bing Xue Za Zhi 2018 ; 39: 1066-70.