Aile hekimlerinin hipertansif hastalara yaklaşımı: e-posta grubu üzerinden tanımlayıcı bir araştırma

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 4, 105 - 111, 23.09.2020

Dinçer Atila , Yasemin Kılıç Öztürk , Murat Pala İstemihan Tengiz Ertuğrul Ercan

Öz

Giriş ve amaç: Kalp ve damar hastalıkları, kanserler, kronik solunum yolu hastalıkları ve diyabet ‎günümüzün başlıca kronik hastalıklarını ‎oluşturmaktadır. Ulusal düzeyde yapılan çalışmalarda Türkiye’de Hipertansiyon yaygınlığının ‎‎%30 olduğu bildirilmiştir.‎ Bu araştırma aile hekimlerinin hipertansif hastalara yaklaşımlarını ortaya ‎koymayı amaçlamaktadır.‎
Materyal metot: Kesitsel ve tanımlayıcı nitelikteki bu araştırma, 25.11.2018 ile 25.12.2018 ‎tarihleri arasında aile hekimliği uzman ve uzmanlık eğitimi gören kişilerin üye olduğu elektronik haberleşme grubu aracılığıyla 1560 üyeden 148’ine ulaşılarak (%9,5) internet ortamında gerçekleştirilmiştir.‎ Yapılan post hoc örneklem analizinde 1560 kişilik sayısı bilinen bir toplum için %56,9’uk bir beklenen frekansı %95 güven aralığında 0,08’lik bir hata marjı ile saptayabilmek için 136 kişilik bir örneklemin gerektiği hesaplanmıştır.
Bulgular: ‎ Verileri analiz edilen 148 kişinin 88'i (%59,5) erkek, 60'ı (%40,5) kadındı. Yaş ortalaması 50,51±7,62 (en küçük 32, en büyük 66) idi. Araştırmaya katılan ‎hekimlerin %91’i (n=135) 10 yıldan ‎fazla, %6’sı (n=9) 5-10 yıl arası ve %3’ü (n=4) ‎de 5 ‎yıldan az süredir ‎aile hekimliği ‎yapmaktaydı. Ankete katılan aile hekimlerinin %81,5’i (n=121) 3000’den fazla kayıtlı nüfusa hizmet ‎vermekteydi. Hekimlerin %71,9’unda (n=106) günlük ortalama muayene sayısı 30-69 ‎arasındaydı. Rutin kan basıncı kontrolü yapan hekim oranı %56,9(n=84), rutin kan basıncı kontrolü yapmayan hekim oranı ise % 9 (n=14) idi.
‎
Sonuç: Hipertansiyon konusunda ‎aile hekimlerinin donanımının artırılması ve ‎hipertansiyonun tedavi ve takibine aktif olarak dâhil edilmeleri faydalı ‎olacaktır.‎

Anahtar Kelimeler

Aile Hekimi, , hipertansiyon

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Kaynakça

• 1. Bloom,D.E., Cafiero, E.T., Jane-Llopies, E., Abrahams-Gesel, S., Bloom,L.R.,Fathima, S., Feigl,A.B., Gaziano, T., Mowafi, Pandya, A., prettner, K., Rosenberg,L., Seligman, B., Stein, A.Z., & Weinstein, C.(2011). The Golbal Economic Burden of Noncommunicable Diseases.Genova:World Economic Forum.http:www.weforum.org/Economics OfNCD.Ref:080911 (accessed Aprıl 07, 2020). 2. Ölüm Nedeni İstatistikleri, 2015. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni 2015. ‎http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21526 (accessed May 15, 2019).‎ 3. Sipkoff M. Health plans begin to address chronic care management. Manag Care 2003;12:24–5. 4. Aladağ N, Ciğerli Ö, Topsever P, Topallı R, Görpelioğlu S, Filiz TM. Tıp fakültesi aile hekimliği polikliniklerinin sağlık hizmeti sunumundaki yeri: Değirmendere deneyimi. Türkiye Aile Hekim Derg 2007;7:165–70. 5. Onat A, Şenocak M, Örnek E, Gözükara Y, Şurdum-Avcı G, Karaaslan Y. Türkiye’de erişkinlerde kalp hastalığı ve risk faktörleri sıklığı taraması: 5. Hipertans ve Sigara İçimi Türk Kardiyol Dern Arş 1991;19:169–77. 6. Satman I, Yilmaz T, Sengül A, et al. Population-based study of diabetes and risk characteristics in Turkey: results of the turkish diabetes epidemiology study (TURDEP). Diabetes Care 2002;25(9):1551–6 (doi:10.2337/diacare1551). 7. Altun B, Arici M, Nergizoglu G, et al. Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in Turkey (the PatenT study) in 2003. Turkish Society of Hypertension and Renal Disease. J Hypertens 2005;23:1817–23 (doi:10.1097/0000176789.89505.59). 8. Satman I, Omer B, Genc AS, et al. Twelve-year trends in the prevalence and risk factors of diabetes and prediabetes in Turkish adults. Toumillehto J; TURDEP-II Study Group. Eur J Epidemiol 2013;28:169–80 (doi:10.1007/s10654-013-9771-5). 9. Altun B, Erdem Y, Derici U. Türk Hipertansiyon Prevalans Calısması (PatenT2). Türk Hipertans ve Böbrek Hast Dern 2012:1–27. 10. Ünal B, Ergör G. Türki̇ye kroni̇k hastalıklar ve ri̇sk faktörleri̇ sıklığı çalışması. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı; 2013:69-86. 11. Yach D, Hawkes C, Gould CL, Hofman KJ. The global burden of chronic diseases: overcoming impediments to prevention and control. Jama 2004;291:2616–22. 12. Mandıracıoğlu A. Dünyada ve Türkiye’de yaşlıların demografik özellikleri. Ege Tıp Derg 2010;49. 13. Von Elm E, Altman DG, Egger M, Pocock SJ, Gøtzsche PC, Vandenbroucke JP. The Strengthening the Reporting of Observational Studies in Epidemiology (STROBE) statement: Guidelines for reporting observational studies. PLoS Med 2007;4:1623–7 ( doi:10.1371/journal.pmed.0040296). 14. Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği (TAHUD) tarafından TC Sağlık Bakanlığı Türkiye ‎Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı’na (THSK) verilmek üzere hazırlanan kısa rapor‎. Türkiye Aile Hekimleri Uzm Derneği 2017. https://www.tahud.org.tr/file/ac9eef0c-0749-4d7b-9f45-03b79672e991/THSK Rapor Toplam.pdf (accessed March 20, 2019). 15. Lenth R. Java Applets for Power and Sample Size [Computer software] 2009. https://homepage.divms.uiowa.edu/~rlenth/Power/ (accessed July 01, 2019). 16. Schmittdiel JA, Shortell SM, Rundall TG, Bodenheimer T, Selby J V. Effect of primary health care orientation on chronic care management. Ann Fam Med 2006;4:117–23. 17. Chobanian A V, Bakris GL, Black HR, et al. The seventh report of the joint national committee on prevention, detection, evaluation, and treatment of high blood pressure: the JNC 7 report. JAMA 2003;289(19):2560–72. PMID: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12748199. 18. Moore G. Escaping the tyranny of the urgent by delivering planned care. Fam Pract Manag 2006;13:37. 19. Yardım MS, Eser E. Ayaktan tanı ve tedavi başvurularında hasta başına kaç dakika ayrılmalıdır? ‎Turkish J Public Heal. 2017;15(1):58.‎ 20. Feifer C, Ornstein SM, Jenkins RG, et al. The logic behind a multimethod intervention to improve adherence to clinical practice guidelines in a nationwide network of primary care practices. Eval Health Prof 2006(1);29:65-88 (doi:10.1177/0163278705284443). 21. Paz MA, de-La-Sierra A, Saez M, et al. Treatment efficacy of anti-hypertensive drugs in monotherapy or combination: ATOM systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials according to PRISMA statement. Medicine (Baltimore).Rewiev. 2016;95(30):e4071(doi:10.1097/MD.0000000000004071). 22. Gu A, Yue Y, Argulian E. Age Differences in Treatment and Control of Hypertension in US Physician Offices, 2003-2010: A Serial Cross-sectional Study. Am J Med 2016;129:50–58.e4 (doi:10.1016/j.amjmed.2015.07.031). 23. Tedla YG, Bautista LE. Drug Side Effect Symptoms and Adherence to Antihypertensive Medication. Am J Hypertens 2016;29:772–9 (doi:10.1093/ajh/hpv185). 24. Erdem Y, Arici M, Altun B, et al. The relationship between hypertension and salt intake in Turkish population: SALTURK study. Blood Press 2010;19(5):313–8 (doi:10.3109/08037051003802541). 25. Chang H, Hawley N.L, Kalyesubula R. et al. Challenges to hypertension and diabetes management in rural Uganda: a qualitative study with patients, village health team members, and health care professionals. Int J Equity in Health 2019;18:38 ( doi:10.1186/s12939-019-0934-1). 26. Lee E, Park E. Self-care behavior and related factors in older patients with uncontrolled hypertension. Contemp Nurse 2017;53:607–21 (doi:10.1080/10376178.2017.1368401).