İlk yardım eğitiminin hemşirelik öğrencilerinin ilk yardım öz-yeterlik düzeylerine etkisi: Yarı deneysel bir çalışma

Yıl 2023, , 60 - 65, 31.08.2023

Ebru Karazeybek , Cafer Özdemir

https://doi.org/10.29228/anatoljhr.70126

Öz

Amaç: Bu araştırma afetlerde bakım ve ilk yardım dersini alan hemşire adaylarının ilk yardım öz-yeterlik inançlarındaki değişimi belirlemek amacı ile yapılan bir müdahale araştırmasıdır.
Yöntem: Araştırmada tek gruplu ön test-son test modeli kullanıldı. Araştırma Şubat-Mayıs 2022 tarihleri arasında Akdeniz Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi’nde yapıldı. Müdahale olarak öğrencilere müfredatta yer alan ilk yardım dersi verildi. Araştırma örneklemini hem ön testi ve hem de son testi dolduran 58 öğrenci oluşturdu. Araştırmada “Öğrenci Tanıtıcı Bilgi Formu” ve ilk yardım öz-yeterlik inançlarını değerlendirmek için “İlk Yardım Öz-Yeterlik Ölçeği” kullanıldı.
Bulgular: Hemşirelik öğrencilerinin afetlerde bakım ve ilk yardım dersi sonrasında “İlk Yardım Öz-yeterlik” toplam ve alt boyut puanlarında anlamlı bir artış olduğu belirlendi. Araştırmada öğrencilerin ön test son test öz yeterlik toplam puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olduğu belirlendi. Öğrencilerin ön test toplan puan ortalamaları 127.5 iken son test puan ortalamaları 186.2’ye yükseldi. İlk yardım eğitimi alan öğrenciler ile almayan öğrenciler arasındaki ön test-son test puan ortalamaları farkının cinsiyet ve akademik başarıya göre istatistiksel olarak anlamlı olmadığı belirlendi (p>0.05).
Sonuçlar: Afetlerde bakım ve ilk yardım dersinin, öğrencilerin ilk yardım öz-yeterlik düzeylerini arttırmada önemli bir etkiye sahip olduğu bulundu.

Anahtar Kelimeler

acil hemşireliği, hemşirelik, ilk yardım, öz-yeterlik

The effect of first aid education on nursing students' first aid self-efficacy levels: A quasi-experimental study

Öz

Aim: This research is an intervention research conducted with the aim of determining the change in the first aid self-efficacy beliefs of nurse candidates who took the care and first aid course in disasters.
Methods: A single group pretest-posttest model was used in the study. The research was carried out in the Faculty of Nursing of Akdeniz University between February and May 2022. As an intervention, students were given first aid lessons in the curriculum. The research sample consisted of 58 students who completed both the pre-test and the post-test. In the study, "Student Descriptive Information Form" and "First Aid Self-Efficacy Scale" were used to evaluate first aid self-efficacy beliefs.
Results: It was determined that there was a significant increase in the total and sub-dimension scores of "Self-Efficacy of First Aid" of nursing students after the disaster care and first aid course. In the study, it was determined that there was a significant difference between the pre-test and post-test self-efficacy total score means of the students. While the pre-test total mean score of the students was 127.5, the post-test mean score increased to 186.2. It was determined that the difference in pretest-posttest mean scores between students who received first aid education and those who did not, was not statistically significant according to gender and academic achievement (p>0.05).
Conclusion: It was found that disaster care and first aid course had a significant effect on increasing students' first aid self-efficacy levels.

Anahtar Kelimeler

emergency nursing, nursing, first aid, self-efficacy

Kaynakça

• Altındiş, S., Şeyda, T., Aslan, F. G., Adigül, M. P., Ekerbiçer, H. Ç., & Altindiş, M. (2017). Üniversite öğrencilerinin ilk yardım bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi, 7(3), 125-130.
• Andsoy, I., Şahin, A. O., & Sevda, U. (2014). Bir devlet üniversitesinde görev yapan güvenlik personeline verilen ilkyardım eğitiminin etkinliğinin değerlendirilmesi. Çağdaş Tıp Dergisi, 4(2), 84-90.
• Bakar, C., & Maral, I. (2010). Mesleki eğitim merkezinde ve düz lisede öğrenim gören öğrencilerin ilkyardım bilgi düzeylerinin karşılaştırılması. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 10(36), 41-47.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychological review, 84(2), 191.
• Başhan, Z., & Tabuk, M. (2018). Üniversite mezunu bireylerin acil durumlarda ve afetlerde ı̇lk yardıma ı̇lişkin öz- yeterlik düzeylerinin ı̇ncelenmesi [Yüksek Lisans Tezi], Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
• Burns, S., Crawford, G., Hallett, J., Hunt, K., Chih, H. J., & Tilley, P. (2017). What’s wrong with John? A randomised controlled trial of Mental Health First Aid (MHFA) training with nursing students. BMC Psychiatry, 17(1), 1-12.
• Chen, G., Gully, S. M., & Eden, D. (2004). General self‐efficacy and self‐esteem: Toward theoretical and empirical distinction between correlated self‐evaluations. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational Organizational Psychology Behavior Modification, 25(3), 375-395.
• Deniz, Y., Şayık, D., Açıkgöz, A., & Mumcu, Ö. (2022). Pandemide annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerini tanılama ve ilk yardım öz-yeterlik durumlarının belirlenmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 31(6), 451-460.
• Duman Büyükkayacı, N., Koçak, C., & Sözen, C. (2013). Üniversite öğrencilerinin ilk yardım bilgi düzeyleri ve bunu etkileyen faktörler. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 57-70.
• Galip, U., Küçük, U., & Torpuş, K. (2017). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin ilkyardım bilgi düzeyleri ve tutumlarının belirlenmesi. Hastane Öncesi Dergisi, 2(2), 67-77.
• Gülmez-Dağ, G. (2019). Are tomorrow’s teachers ready to save lives in cases of emergency?. İlkogretim Online, 18(2), 893-902. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.17051/io.2015.85927
• Gülmez Dağ, G., & Çapa Aydın, Y. (2015, September 08-11). Development and validation of First Aid Self Efficacy Scale. [Conference presentation]. European Conference on Educational Research (ECER) Budapest, Hungary.
• Kılıç, N., & Şimşek, N. (2019). The effects of psychological first aid training on disaster preparedness perception and self-efficacy. Nurse Education Today, 83. 104203.
• Kim, H. W., & Choi, Y. J. (2022). A simulation-based nursing education of psychological first aid for adolescents exposed to hazardous chemical disasters. BMC Medical Education, 22(1), 93. https://doi.org/10.1186/s12909-022-03164-6
• Kızılay. (2023, May 5). İlk Yardım. http://www.ilkyardim.org.tr/temel-ilk-yardim-bilgileri.html
• Olumide, A. O., Asuzu, M. C., & Kale, O. O. (2015). Effect of first aid education on first aid knowledge and skills of commercial drivers in South West Nigeria. Prehospital and Disaster Medicine, 30(6), 579-585. https://doi.org/10.1017/S1049023X15005282
• Pei, L., Liang, F., Sun, S., Wang, H., & Dou, H. (2019). Nursing students’ knowledge, willingness, and attitudes toward the first aid behavior as bystanders in traffic accident trauma: A cross-sectional survey. International Journal of Nursing Sciences, 6(1), 65-69.
• Salanova, M., Lorente, L., & Martínez, I. M. (2012). The dark and bright sides of self-efficacy in predicting learning, innovative and risky performances. Spanish Journal of Psychology, 15(3), 1123-1132.
• Sançar, B., & Canbulat, Ş. (2019). İlk yardım dersi alan hemşirelik öğrencilerinin kalp masajı uygulama becerilerinin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(3), 256-267.
• Sheer, V. C. (2014). A meta-synthesis of health-related self-efficacy instrumentation: Problems and suggestions. Journal of Nursing Measurement, 22(1), 77-93.
• Sönmez, Y., Uskun, E., & Pehlivan, A. (2014). Knowledge levels of pre-school teachers related with basic first-aid practices, Isparta sample. Turkish Archives of Pediatrics, 49(3), 238.
• Tayal, A., & Singh, S. (2017). Performance of health professionals. International Journal of Indian Psychȯlogy, 27(4), 34.
• Yetiş, G., & Gürbüz, P. (2018). Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin ilkyardım bilgi düzeylerinin belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 6(2), 64-76.