The Issue of The Court of Competent Jurisdiction in The Lawsuits Related with The Actions of Social Assistance and Solidarity Foundations According to The Law No. 2022

Yıl 2022, , 149 - 166, 28.01.2022

Mücahit Gülşen

https://doi.org/10.54699/andhd.1027460

Öz

Social assistance and solidarity foundations are legal entities according to Foundations Law No. 5737. According to Law No. 2022, disability pension and elderly pension applications are made to these foundations. Social assistance and solidarity foundations decide to accept or reject the pension applications. Furthermore, as a result of the controls, the pensions can be cancelled.
Rejection of the pension application and the cancellation of the pension are administrative actions that violate the interests of the persons. In the lawsuits filed for the annulment of these administrative acts, problems arose regarding the determination of the court of competent jurisdiction in this dispute, due to the judicial decisions stating that foundations cannot take administrative action. However, in administrative law, it is accepted that administrative action can be made by foundations authorized by laws. In this article, the court of competent jurisdiction in the lawsuits regarding the rejection of the pension application and the cancellation of the pension has been studied.

Anahtar Kelimeler

Social Assistance and Solidarity Foundation, Administrative Authority, Administrative Action, Enforcement, Administrative Jurisdiction

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının 2022 Sayılı Kanun Kapsamındaki İşlemlerine Karşı Açılan Davalarda Görevli Yargı Yeri Sorunu

Öz

Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu’na göre özel hukuk tüzel kişileridir. 2022 sayılı Kanun uyarınca, engelli aylığı ve yaşlı aylığı başvuruları bu vakıflara yapılmaktadır. Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları tarafından, aylık başvurularının kabulüne veya reddine karar verilmektedir. Bunun yanında, aylık bağlandıktan sonra yapılan incelemeler neticesinde aylıkların kesilmesi de söz konusudur.
Aylık başvurusunun reddi ve aylığın kesilmesi işlemleri, kişilerin menfaatini ihlâl eden idari işlemlerdir. Bu idari işlemlerin iptali için açılan davalarda, bir özel hukuk tüzel kişisi tarafından idari işlem tesis edilemeyeceği yönündeki yargı kararları nedeniyle sorunlar yaşanmaktadır. Hâlbuki idare hukukunda, yasalarla yetkilendirilmiş özel hukuk tüzel kişilerince de idari işlem tesis edilebileceği kabul edilmektedir. Bu makalede, aylık başvurusunun reddi ve aylığın kesilmesi işlemlerine ilişkin davalarda görevli yargı yeri konusu incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı, İdari Makam, İdari İşlem, İcrailik, İdari Yargı

Kaynakça

• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, 2021 Yılı Performans Programı, 2021, s. 131-132. (https://www.aile.gov.tr/media/72689/acshb-2021-yili-performans-programi.pdf, E.T.: 21.11.2021)
• AKİPEK, Jale / AKINTÜRK, Turgut / ATEŞ, Derya: Türk Medeni Hukuku, 1. Cilt, 16. Baskı, Beta Basım Yayın, İstanbul, 2020.
• AKYILMAZ, Bahtiyar / SEZGİNER, Murat / KAYA, Cemil: Türk İdare Hukuku, 9. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2018 (Türk İdare Hukuku).
• AKYILMAZ, Bahtiyar / SEZGİNER, Murat / KAYA, Cemil: Türk İdari Yargılama Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara, 2018 (Türk İdari Yargılama Hukuku).
• ATAY, Ender Ethem: İdare Hukuku, 6. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2018.
• AYKUL, Ömer: Yeni Vakıflar Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2013.
• CANDAN, Turgut: Açıklamalı İdari Yargılama Usûlü Kanunu, 5. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2012.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan: İdare Hukuku Dersleri, 3. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2015.
• EM, Ali: Türk Hukuk Sisteminde Vakıflar, Turhan Kitabevi, Ankara, 2006.
• ERKUT, Celal: İptal Davasının Konusunu Oluşturma Bakımından İdari İşlemin Kimliği, Danıştay Matbaası, Ankara, 2015.
• GÖZLER, Kemal / KAPLAN, Gürsel: İdare Hukuku Dersleri, 18. Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa, 2016.
• GÜNDÜZ, Fatma Ebru: İdari Davalarda Ehliyet ve Husumet, Yetkin Yayınları, Ankara, 2016.
• İSBİR, Kevser Begüm: Kamu Tüzel Kişiliği, Turhan Kitabevi, Ankara, 2017.
• OĞUZMAN, Kemal / SELİÇİ, Özer / OKTAY-ÖZDEMİR, Saibe: Kişiler Hukuku Gerçek ve Tüzel Kişiler, 17. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2018.
• ÖĞÜZ, Mehmet Tufan: Türk Hukukunda Vakıf Tüzel Kişiliğinin Hukuki Esasları, Beşir Kitabevi, İstanbul, 2007.
• SANCAKDAR, Oğuz / US, Ender / KASAPOĞLU TURHAN, Mine / ÖNÜT, Lale Burcu: İdare Hukuku Teorik Çalışma Kitabı, 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2015.
• SEROZAN, Rona: Medeni Hukuk Genel Bölüm Kişiler Hukuku, 8. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2018.
• SEZGİNER, Murat: İptal Davasının Uygulanması Bakımından Ayrılabilir İşlem Kuramı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2000.
• PEKCANITEZ, Hakan / ATALAY, Oğuz / ÖZEKES, Muhammet: Medeni Usûl Hukuku Ders Kitabı, 8. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020.
• TAN, Turgut: İdare Hukuku, 2. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2013.
• TANRIVER, Süha: Medeni Usûl Hukuku, Cilt 1, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2018.
• YILMAZ, Dilşat: İdari İşlemin İcrailik Özelliği, Astana Yayınları, Ankara, 2014 (İcrailik Özelliği).
• YILMAZ, Dilşat: “Türk İdare Hukuku’nda İdari İşlemin “Kesin”liği Üzerine Bir Değerlendirme: “Kime Göre?”, “Ne İçin?” Kesinlik”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2017, Cilt 21, Sayı 2, s. 105-154.