Modern Uluslararası Hukukta Roma Hukuku Argümanları: İşgal ve Kazandırıcı Zamanaşımı

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 3 - Prof.Dr. Akar ÖCAL Armağanı, 1 - 26, 31.05.2016

Randall Lesaffer Çevirmen: Ahmet Karakocalı

Öz

Uluslararası Hukukun Özel Hukuk Kaynakları ve Analojileri [Private Law Sources and Analogies of International Law] (1927) adlı eserinde Hersch Lauterpacht uluslararası hukukun birçok kuralı ve konseptinin kökenlerinin özel hukuk olduğunu öne sürmüştür. Ayrıca uluslararası hüküm ve kararlar için özel hukuktan ilham almanın yaygın bir uygulama olduğunu göstermiştir. Özel hukukun uluslararası hukukta yer bulmuş olan kuralları sıklıkla büyük iç hukuk sistemleri ile de ortak noktalara sahiptir. Bunlardan birçoğunun kökeni Roma özel hukukuna dayanmaktadır. Bu makale Uluslararası Adalet Divanının Roma hukuku kuralları ve konseptlerini kullanıp kullanmadığını ve nasıl kullandığını araştırmaktadır. Roma hukukunun uluslararası hukuk için bir ilham kaynağı olarak oynadığı rolün üç şekilde meydana geldiği düşünülebilir. Bunlardan ilki, modern devletler hukukunun biçimsel dönemi sırasında doğrudan tarihsel bir kaynak işlevi görmüş olabilecek olmasıdır. İkinci olarak, büyük iç hukuk sistemleri üzerindeki kalıcı etkisi nedeniyle dolaylı bir tarihsel kaynak işlevi görmüş olabilecek olmasıdır. Üçüncü ve son olarak ise hala ebedi ve evrensel bir hukuk olduğu (ratio scripta) düşünülüyor olabilecek olmasıdır. Roma hukukunun bu rollerinin hangisinin Uluslararası Adalet Divanı (ICJ) bakımından etkili olduğunu araştırmak amacıyla analizler özel hukuk kıyaslamalarının iki örneği ile sınırlı tutulmuştur: terra nullius’un işgali ve kazandırıcı zamanaşımı.

Anahtar Kelimeler

Roma Hukuku, İşgal, Kazandırıcı Zamanaşımı